शहीद भाव

Closeup of electronic circuit board with CPU microchip electronic components background

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भावंडांनो,
फाटल्या आयताराक हांवें तुमकां गोंयच्या क्रांती दिसा संबंदान थोडे भितर म्हायती दिल्ली. भावंडांनो, आयज आमी स्वतंत्रताय भोगीत आसात. ती भोगतना आनंदान, खोशयेन दीस सारीत आसात. पुणून ही स्वतंत्रताय राज्याची म्हणात वा देशाची म्हणात, आमकां मेळोवन दिवपाक आमच्या मांयभुयेंच्या कितल्याशाच नीज भुंयपुतांनीं आपल्या जिविताची पर्वा करी नासतना, कितलेशेच त्रास, कश्ट सोंशीत, हाल-अपेश्टांनी दीस सारत, जिणेचो त्याग करीत ती आमच्या वांट्याक हाडल्या. ते आमकां सुखी दवरपा खातीर उस्वासाच्या निमण्या खिणा मेरेन झर झर झरले.. आमचे खातीर तांणी केल्लो त्याग, समर्पण आमी केन्नाच विसरूंक फावना. ते आमचे खातीर फांसार गेले. तांची याद आमी सदांच जागोवंक जाय. तांणी आमकां मेळोवन दिल्ली स्वतंत्रताय आमी राखून दवरूंक जाय. तीच आमची लागणूक आसा.
भावंडांनो, देशा खातीर बलिदान दिवपी देशभक्तां मदीं चाफेकार भावांचें नांव आमी अभिमानान घेतात. ते मुळचे कोंकणांतल्या वेळणेश्वराचे. उपरांत तांचे जाणटेले पुण्या लागसार चिंचवडाक येवन रावले. चाफेकार भावांमदीं दामोदर, वासुदेव आनी बाळकृष्ण हे वासुदेव बळवंत फडके हांच्या देशसेवेन प्रभावीत जावन मुखार आयले. दामोदरान आपल्या सारक्या राष्ट्रनिश्ठा आशिल्ल्या तरणाट्यांची संघटणा उबारली. लिपचोरयां शस्त्रां एकठांय केलीं. मांयभुंयेक पारतंत्र्यांत दवरपी इंग्रजांचो सुड घेवपाक ते संदीची वाट पळयत रावले.
इतले मजगतीं 1896 वर्सा पुण्यांत प्लेगाची साथ आयली. ते वेळार घरां-घरांत मनशां मरूंक लागली. प्लेगा आड उपाय येवजण करपाक नेमिल्ल्या वॉल्टर चार्ल्स रॅंड ह्या इंग्रज अधिकाऱ्यान पुण्यांत धुमशेणां काडपाक सुरवात केली. तो खूबच दुश्ट आशिल्लो. ताणें घरांतले देवारे, भश्टुवपाक सुरवात केली. बायलांचेर अत्त्याचार केले. आनी ह्याच कारणान दामोदर आनी हेर दोग भावांच्या मनांत रॅंडाक जिवेशीं मारपाचें येवजलें. रॅंड ऑफिसांत वचपाच्या वेळांचे तांणी निरिक्षण केलें. भावंडांनो, ते वर्सा इंग्लंडाची राणी विक्टोरिया हिच्या राज्यारोहणाचो हिरक महोत्सव दबाज्यान घडोवन हाडपाचें इंग्रज सरकारान थारायिल्लें. ते वेळार राणी आड मजकूर आशिल्लीं पत्रकां दामोदरान आनी ताच्या सांगात्यानी पुण्यांत रावपी येवरोपींच्या घरांत उडयलीं.
ताका लागून पुण्यांतलें वातावरण तापलें. पुलीस बंदोबस्तूय वाडलो. राणीच्या सुवाळ्या उपरांत जमिल्ले प्रतिश्ठीत अधिकारी आपल्या घरा वचपाक भायर सरूंक लागले. इतल्यांत रॅंड अधिकारीय भायर सरलो. दामोदरपंत आनी हेर ताची भायर वाटूच पळयताले. तांणी कुशळटायेन रॅंडाच्या गाडयेचो पाठलाग करून रॅंडाक गुळयो घालून जिवेशीं मारलो. इंग्रज सरकारान चाफेकार भावांचो सोद घेवपाक सुरवात केली. पुणून ते मेळ्ळे नात. दुर्दैवान द्रवीड भावांचे फितुरीन चाफेकार भाव इंग्रजांच्या हाताक मेळ्ळे. तिगांय चाफेकार भावांक आनी तांच्या सांगात्यांक फांशीची ख्यास्त जाली. देशा खातीर ते शहीद जाले.
भावंडांनो, महाराष्ट्रांतल्या सशस्त्र क्रांतीकारकांचे शिरोमणी थारिल्ले, 25 जून 1869 दिसा जल्माक आयिल्ल्या दामोदर चाफेकारान 18 एप्रील1898 दिसा हौतात्म्य पत्करलें. शुरवीर, देशभक्त दामोदर चाफेकारांची आमी 25 जुनाक याद काडुया आनी तांकां श्रद्धांजली ओंपूया. याद उरतली तुमकां? याद दवरातूच…
उल्हासभाई