भांगरभूंय | प्रतिनिधी
बाल साहित्य आनी शिक्षण ह्या विशयाचेर आयोजीत केल्ले कार्यशाळेंत वांटेकार जावपाची काणकोण, मडगांव, दिवचल आनी पणजी म्हालांनी बालसाहित्य राश्ट्रीय शिक्षण धोरणांत, 470 शिक्षक वांटेकर जाल्ले. तातूंतल्या कांय जाणाच्यो प्रतिक्रिया-
1) उपक्रमांक अणभवी, अभ्यासू प्रशिक्षक लाबले – प्रसन्न रामचंद्र पागी (काणकोण)
कोंकणी भाशा मंडळ गोंय आनी गोंय राज्य शिक्षणीक संशोधन आनी प्रशिक्षण मंडळान हालींच ‘बाल साहित्य आनी शिक्षण’ ह्या विशयाचेर आयोजीत केल्ले कार्यशाळेंत वाटेकार जावपाची संद मेळळी. फाटलीं धायेक वर्सां सावन हांव श्री कात्यायनी बाणेश्वर विद्यालयांत कोंकणी विशय शिकयतां. अंदूं प्रत्येक तालुक्यांत ही कार्यशाळा घेतिल्ल्यान हे कार्यशाळेक उपाट प्रतिसाद मेळळो. भाशा मंडळान आयोजीत केल्ल्या ह्या स्तुत्य उपक्रमाक तितल्याच ताकदीचे अणभवी, अभ्यासू आनी प्रेरणादायी व्यक्तिमत्व भोवमानेस्त चेतन आचार्य सर हे मुखेल वक्तो म्हूण हाजीर आशिल्ले. ‘बाल साहित्य आनी शिक्षण’ ह्या विशयाचेर तांणी आपले विचार सोंप्या, रोचक आनी म्होवाळ भाशेंत देखी सयत मांडले. वांटेकार शिक्षकांक पुरायपणान सहभागी करून घेवन तांका आपले विचार मांडपाचीय तांणी संद दिली.
हे कार्यशाळे वरवीं काणी, कविता, बालनाट्यां आनी हेर साहित्य प्रकारांची शिक्षणीक मुल्यां बऱ्या तरेन स्पश्ट जालीं. भुरग्यांची भाशीक, भावनीक आनी नैतीक उदरगत जावपांत साहित्याची भुमिका स्पष्ट जाली. भुरग्यां मदीं वाचनाची आवड निर्माण करपाचे वेगवेगळे उपाय कळळें. बाल साहित्य वेंचतना मतींत दवरपाचे निकश समजले .
कार्यशाळेंत शणै गोंयबाब कथामाळे विशीं विस्तारान म्हायती मेळळी. काणी कशी आसची? कशी सांगची? आनी कशी बरोवची? हाचेर भासाभास जाली. म्हज्या सारक्यांक नवी काणी बरोवपाची उर्बा मेळळी. भुरग्यां मदीं वाचनाची आवड निर्माण करून वाचन संस्कृती जिवित दवरपा खातीर शालेय पांवडयार कथाकथन सर्त घेवन चडांत चड भुरग्यांक वाटेकार करून घेवपाचो हो उपक्रम खऱ्यांनीच तोखणायेचो. नवीन शिक्षणीक धोरणांचे अंतर्गत येवपी कोंकणी पुस्तकांत शणै गोंयबाबाचेर आदारीत पाठ आसचो. आनी तांतूत शणै गोंयबाब कथामाळेचो एक उपक्रम म्हूण आस्पाव जालो जाल्यार दुग्धशर्करा योग जातलो.
2) येवंक नाशिल्लें जाल्यार खूब कितें चुकपाचेंः सरीता मनोहर महाले
प्रत्येक मुकुट हो तकलेर घालपा खातीर आसता, पूण प्रत्येक तकली त्या खातीर लायक करची पडटा, अशें डॉ. ए. पी. जे.अब्दुल कलाम मानतात. हांव भटपावणी पेडणें गोवा, सरकारी प्राथमिक मराठी शाळेची मुख्याध्यापिका म्हूण काम करता, तर आमकां शिक्षण खातें, समग्र शिक्षा अभियान अंतर्गत कार्यशाळांचें परिपत्रक आयलें. ह्या कार्यशाळेक हजेरी लायली. आमकां रत्नामाला तार्इ दिवकर, अंतरा भिडे, नुतन साखरदांडे, नयना आडारकार, चेतन आचार्य हांचें उत्तम मार्गदर्शन लाबलें. कथा माळेचे नेम , भुरग्यांक कथा सांगपाक तयार कशें करप, बाल साहित्याचे प्रकार आनी हेर म्हत्वांच्या गोश्टींचेर बरे तरेन समजावन सांगले.
कार्यशाळा सोंपल्या उपरांत म्हज्या तोंडांतल्यान एक उतर आयलें, आनी बराबर आशिल्या शिक्षिकांकय हांवें तें म्हटलें, “ आगो , जर येवंक नाशिल्लीं जाल्यार खूब कितें चुकतलें आसलें !”…आमी शाळेन भुरग्यां खातीर वेग-वेगळ्यां कार्यक्रमांक मराठी भाशेन नाटकां , कथा बरयतात. पूण हे कार्यशाळे नंतर पेडणेचे कोंकणी बोलींत हांवें कथा बरोवपाचो पयलोच यत्न केलो , शाळेची कामां आशिल्ल्यान हांवें त्या आठवड्यान मॅडम दिवकर हांणी सांगिल्ले, प्रमाण भुरग्यांक मुखार दवरून शेनवारा राती एक कथा आणि आयतारा सकाळीं दुसरी कथा पेडण्याचे भाशेंत बरोवन पालकांक धाडली. स्पर्धेक दीस कमी उरिल्ले, पयलीं शाळेन स्पर्धा जाली, मागीर दोन भुरग्यांनी पेडणें तालुका पांवडयार त्यो दोनूय कथा तांकां जमता तश्यो सदर केल्यो. बक्षीस मेळ्ळें ना. पूण भुरग्यांनी कथा सादर केल्यो हातूंतच समाधान मेळ्ळें आनी प्रत्येक वर्सा, स्पर्धेन भाग घेवपाचो अशें थारायलें. स्पर्धा जावंन दोन दिसांनी मॅडम दिवकर ह्यांणी सांगिल्ल्या प्रमाण “तुमी कितेंय बरयलें तर, म्हाका धाडात.” म्हूण हांवें म्हज्यो दोनूय कथा धाडल्यो, सादेंच बरयिल्लें पूण ज्यांच्या मार्गदर्शना प्रमाण बरयिल्ले तांणी तें वाच्चें ह्या उद्देशान कथा धाडिल्ल्यो. मॅडमीन तुस्त केली. जाय तेन्ना मार्गदर्शन करतां, अशे सांगलें. कितल्याश्या शिक्षकांनी मॅडमीच्या मार्गदर्शना प्रमाण कथा बरयल्यात आसतल्यो. तशे पळयल्यार कितलींशींच वर्सां जाली, आमच्या पेडण्यांत कितलेशेच शिक्षक/ शिक्षिका बरे तरेन कथा बरयतात. शाळेंतल्या भुरग्यांक तयार करतात आनी सर्तींत यश मेळयतात. नवीन शैक्षणीक धोरणा नुसार भुरग्यांक शिकयल्ले बरे तरेन कळपाक जाय, वाचनाची आवड वाडोवंक जाय, संस्कार घडोवंक जाय तर कथा एक बरे माध्यम. आणि भुरग्यांच्यो तर कथा खूबच आवडीच्यो. हे सर्तीन, हे कलेविशीं भुरग्याच्या काळजांत नवे चैतन्य निर्माण केला. तांचो व्यक्तिमत्त्वाचो विकास करपाचें काम कोंकणी भाशा मंडळान केला. तांकां परबीं फावतात.
3) कार्यशाळा शिक्षक म्हणून फायदेशीर थारली ः शिक्षिका फेल्सिया जॉस फर्नांडिस
पीएम श्री हायस्कुल, दिवचले सरकारी सहाय्यक मुळाव्या आनी माध्यमीक शाळेंतल्या शिक्षकां खातीर “बाल साहित्य आनी शिक्षण” ह्या विशयाचेर कार्यशाळा घडोवन हाडली. दोन साधनसंपन्न वक्ते आशिल्ले. रत्नमाला दिवकर आनी नामनेची कवयित्री नूतन साखरदांडे. दोनूय वक्त्यांनी शिकोवप -शिकपाचे प्रक्रियेंत शिक्षकांक मेळपी आव्हान आनी भाशांच्या शिकोवपांत भुरग्यांच्या साहित्याचें विनाशील एकीकरण करपाचेर भर दिलो, अशें शिक्षिका फेल्सिया जॉस फर्नांडिस (सरकारी प्राथमीक शाळा, नायक वाडो – माद्रें) हांणी सांगलें.
शिक्षकांक गटांनी विभागून कथा पुराय करप, गट चर्चा, विशय शिकोवपांत साहित्याचो आस्पाव करपाचेर व्यायाम अशा कार्यावळींनी वांटो घेतलो. ह्या कामांनी भाग घेवप्यांक वर्गांतल्या साहित्यीक साधनांचो वेव्हारीक उपेग समजून घेवपाक मदत जाली. एकूणच, कार्यशाळा सगळ्यां खातीर अंतर्दृष्टी, परस्पर संवादात्मक आशिल्ली. मुळाव्या वर्सांनी आवयभास वा प्रादेशिक भाशेचो वापर शिक्षणाचें माध्यम म्हणून प्रोत्साहन दिवपी राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (एनईपी) 2020 च्या ध्येयां कडेन बरोच जुळोवन ही कार्यशाळा म्हजे खातीर शिक्षक म्हणून फायदेशीर थारली.
हे कार्यशाळेंतल्यान कोंकणी साहित्याचो वर्गांत प्रभावीपणान कसो आस्पाव करचो, ताका लागून तिसरेच्या विद्यार्थ्यांक वळखीचे भास आनी सांस्कृतीक संदर्भांत संकल्पना उक्तावपाक सोंपें जाता हें म्हाका कळ्ळें. साहित्य हें फकत वाचपा खातीर न्हय तर तरणाट्या शिकपी लोकां मदीं भाशेची कुशळटाय, सृजनशीलता, भावनीक बुद्धी आनी संस्कृतीक जागृताय वाडोवपाक एक बळिश्ट साधन आसा. कार्यशाळे वेळार कथा, कविता आनी सृजनशील कार्यावळींचो वापर केल्ल्यान, म्हज्या विद्यार्थ्यां खातीर अर्थपूर्ण आनी याद उरपा सारको अणभव मेळ्ळो.
(मुखार चलता)
विशाल सिनाय खांडेपारकार
8080622370
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.