भांगरभूंय | प्रतिनिधी
व्हडल्या घरांत पावल पडलें म्हणटकूच त्या मनशाक मरणाच्या दारांत कसो व्हरपाचो हाची मांडणी कशी जाताली ताचें चित्र कादंबरी वाचतना दोळ्यां मुखार येता.
अर्दकुटें ज्ञान सदांच घातक आसता. देखून खंयचीय गजाल उलोवचे पयलीं ती गजाल तथ्याक धरून आसा हाची खात्री करून घेवची पडटा. अश्याच विचारांक धरून आपली अचूक मतां मांडपी आनी तत्वांक धरून चलपी आदले आमदार, कवी, गीतकार, कादंबरीकार आनी मुखेलपणान भांगराळ्या भुंयेर जल्माक आयिल्लो भांगराळो गोंयकार अशी अश्टतासी वळख मेळयिल्ले म्हालगडे म्हणल्यार उदयबाब भेंब्रे. तांची ‘चान्न्याची रात’ जितली फांकल्या तितल्याच नेटान तांच्या वावराचीय वात पेटल्या.
नव्या वर्साचे सुरवेक म्हज्या इतिहासीक ज्ञानाची भर घालपी मोलादीक भेट म्हाका उदयबाबाल्या ‘व्हडलें घर’ कादंबरींतल्यान फावो जाली. हे कादंबरीच्यो दोन आवृत्ती उजवाडाक आयल्यात. संजना पब्लिकेशन्साच्या प्रकाशना खाला 2021 वर्सा दोनूय आवृत्ती प्रकाशीत जाल्यात. ‘व्हडलें घर’ कादंबरींतल्यान इंक्विझिशनाचें चित्र स्पश्ट जाता. कादंबरींतली दर एक घडणूक समजुपा सारकी आसा वा दर एका वाचप्याक ती बरपावळ समजुची अशे तरेचो यत्न बरोवप्यान केला अशें हांव म्हणन. इंक्विझिशनाच्या नांवा खाला व्हडलें घराच्या वणटीं आड लिपिल्लें भयानक सत मांडपाचो भोव बरो यत्न उदयबाबान केला म्हणपाची गवाय ‘व्हडलें घर’ कादंबरी दिता.
सोळाव्या शेंकड्यांत गोंयांत धर्मांतर सुरू जालें. त्या वेळार धर्मांतरा उपरांत नेम मोडिल्ल्या नव्या क्रिस्तांवांक ख्यास्त दिवपाचें काम व्हडल्या घरांत जातालें. धर्मांतर करपाची सुरवात धरून तें क्रिस्तांवपण आपणावप पासून फिरग्यांनी गोंयकारांचे केल्ले छळ हाचें वास्तवीक चित्र हे कादंबरींत पळोवपाक मेळटा. चवदा पुस्तकांचो संदर्भ घेवन ताचेर बारीकसाणेन अभ्यास करून उदयबाबान ‘व्हडलें घर’ कादंबरी वाचप्यां मुखार हाडल्या. खबर नाशिल्ल्या विशयाचेर उलोवचें परस विशयाची जाणीव आसप गरजेची. इतिहासीक दृश्टींतल्यान दर एकल्याक ही वास्तवीक घडणूक समजून घेवपाक जाय.
राय गांवच्या पै कुटुंबाची ही कथा. आपलो गांव, आपलें घर सोडून वचपाक पांय मुखार सरनात जावन मनांत नासून लेगीत वासू पै आपलो धर्म बदलून क्रिस्तांव जाता. क्रिस्तांव जाल्या उपरांत तो वासू पै आशिल्लो कायतान जाता आनी पुराय निश्ठेन क्रिस्तांव धर्मांच्या नेमांक पाळो दिता. धर्मांत घालून दिल्ल्यो चाली रिती पाळटा, तरी आसतना चूक नासतना लेगीत ताका इंक्विझिशनाच्या जाळ्यांत सांपडायतात. पयलीं हिंदू म्हूण आनी उपरांत क्रिस्तांव म्हूण जगतना वासू पै हाच्या घराब्यान भोगिल्ले त्रास समजतात. धर्मांतराच्या दबावा खाला पै घराणें फाफसून पडटा. बापूय भुरग्यां कडल्यान, भाव भावा कडल्यान, धूव आवय कडल्यान पयस जाता. वासू पै प्रमाणीकपणान आपल्या धर्माक पाळो दिता तरी आसतना ताका करूंक नाशिल्ले चुकीची ख्यास्त भोगची पडटा. ताच्या सारक्या कितल्याशाच लोकांचे हाल उपाद्रे जाल्ले पळोवपाक मेळटात.
एकदां इंक्विझिशनाच्या धर्मकोल्लांत सांपडून व्हडल्या घरांत भितर सरिल्लो मनीस परतून भायर सरपाक शकना. व्हडल्या घरांत पावल पडलें म्हणटकूच त्या मनशाक मरणाच्या दारांत कसो व्हरपाचो हाची मांडणी कशी जाताली ताचें चित्र कादंबरी वाचतना दोळ्यां मुखार येता. कादंबरीतलीं कांय पात्रां जरी काल्पनीक आसलीं तरी कांदबरींतल्या काळांतलो इतिहास तितलोच खरो आसा. दोळ्यां वयल्यान अज्ञानाचो पड्डो काडून विचारांत इतिहासीक ज्ञानाची भर घालपी कादंबरी म्हणल्यार ‘ व्हडलें घर’. दरेकल्यान ती मुद्दाम वाच्ची.
निकिता ना. मडगांवकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
