विधवा भेदभाव बंद जावंकूच जाय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

बायलांचो अपमान करपी रिती आमीच बंद केल्यो नात, जाल्यार कोण करतलो? आमचीय आवय, भयण, घरकान्न, चली ही….

हालींसराक दुयेंसांक लागून पिरायेची पन्नाशी हुपचे पयलींच मरण येता. अपघातांत तरणाट्यांक जीव व्हगडावचो पडटा. हाका लागून विधवांचें प्रमाण खूबच वाडलां. कांय वर्सां पयलीं विधवा भेदभाव रितीं आड कांय लोकांनी खर आवाज काडिल्लो. ताचे आड कांय पंचायतींनी थारावूय घेतिल्ले. पेडणेंच्या पंचायती मुखार आशिल्ल्यो. साबार लेख, अग्रलेख आयिल्ले. उपरांत सरकाराक ताची दखल घेवची पडिल्ली. विधवा भेदभाव रितीं विरोधांत विधानसभेंत चर्चा जाल्ली. विधेयकूय हाडपाचें थारिल्लें. ताचो मसुदो आतां धुल्ल खायत पडला खंय. फुडल्या अधिवेशनांत तो मानून घेवपाचो यत्न करचो आनी एकदाचो ह्यो रिती, प्रथां आड कायदो करचो. म्हणटकच ख्यास्तीच्या भंयान तरी ह्यो रिती पाळपाची सक्ती गांवचे लोक, सोयरे, घरचे करचे नात.
कोल्हापूरांतल्या हेरवाड ग्रामपंचायतीन सगल्यांत पयलीं हो विधवा रिती बंदी थाराव घेतलो. उपरांत कांय पंचायतींनी तांच्या पावलाचेर पावल दवरलें. मागीर 17 मे 2022 दिसा महाराष्ट्र सरकारान ते विशीं सगल्या पंचायतींक ह्यो रिती बंद करपाचो उलो मारलो. मात, भोवतेकांनी तें काना मनार घेवंक ना. गोंयांत विधेयकाचो मसुदो तयार आसा. फक्त मंजुरे खातीर तो बायल आनी भुरगें उदरगत संचालनालयांत आडकून उरला. दिल्ल्या वेळा भितर गोंय बायलां आयोगान तो तयार केल्लो. पूण फाटले तीन म्हयने तो तसोच पडून आसा. ह्या मसुद्याचें विधेयकांक रुपांतर जावचें म्हूण कोणाकूच कळकळ ना, हें हाचे वयल्यान स्पश्ट दिसता. निदान बायल कर्मचारी, अधिकाऱ्यांनी तरी फुडाकार घेवपाचो. मसुदो तयार करपाक नेमिल्ले समितीन एक म्हयन्याचे मुजतींत तो तयार केल्लो. बायलां आनी भुरगीं उदरगत खात्या उपरांत तो कायदो खात्या कडेन वचपाक जाय. मागीर सुचोवण्यो आनी हरकतीं खातीर लोकां मुखार येवंक जाय. मात अजून मेरेन ती प्रक्रिया चालीक लागूंक ना. म्हणटकच ह्या विधेयकाक उशीर लागूं येता. तरीय शक्य तितले बेगीन तो हाता वेगळो केल्यार बरें.
गोंयांत घरकार मरतकच ताचे विधवेक साबार रिती पाळपाक लायतात. कपलाचें पुसप, कांकणां फोडप, हुंबर्‍याचेर वा भायर बसोवन ओटी भरप, मंगळसुत्र ओडून तोडप, आंगा वयल्यान उदक ओतप….. मागिरूय तिका कांय परंपरा सांबाळच्यो पडटात. विधवेकूय स्वाभिमान आसता, हें सगलेच विसरून वतात. कांय बायलांक तांच्या घरांतल्यो बायलो फोर्सार करतात. गांवांतल्या कांय दादल्या- बायलांकूय अशा वेळार नेट येता आनी गांवची रीत ती, म्हणीत विधवे बाबतींतल्यो सगल्यो रिती पाळपाचो हट्ट सुरू जाता. कांय लोकांक त्यो रिती पाळिनात जाल्यार गांवाचेर देवाचें रागणें जातलें, गांव त्रासांत पडटलो, घरच्यांक देवाचो स्राप भोगचो पडटलो, अशें प्रामाणीकपणान दिसता. ताका लागून तेय ओगी रावतात. ताकाच लागून ह्यो रिती फाटलीं कितल्याश्याच वर्सां सावन चलत आयल्यात.
एका काळार सतीचीय प्रथा आशिल्ली. सती वचूंक नाशिल्ले विधवेच्या वांट्याक आयिल्ली इस्टेट बळकावपाक तिका दुसरें लग्न करपाक दिनाशिल्ले. तिका विद्रूप करून दवरताले. घरा भायर पडपाक दिनाशिल्ले. जिणभर फक्त घरचें कामूच करीत तिणें एके कुडींत रावपाचें असो नेमूच आशिल्लो. सती प्रथा 4 डिसेंबर 1829 दिसा गव्हर्नर जनरल लॉर्ड विलीयम बॅण्टीक हांणी बंगाल सती नियंत्रण कायदो हाडून बंद केली. ताचे खातीर राजा राममोहन रॉय हांकां फाटपुरवण करपाक अक्षरशा रगत आटोवचें पडिल्लें. लोकांचो विरोध स्विकारचो पडलो तो वेगळोच. तरीय सतीचे समर्थक आशिल्ले. 4 सप्टेंबर 1987 क राजस्थानांत 18 वर्सां पिरायेच्या रुपकुंवर हे चलयेक घोवाच्या मरणा उपरांत ताचे चितेचेर सती वचपाक लायली. विधवां आडच्यो ह्यो प्रथा, भेदभाव काबार करप दिसता तितलें सोंपें न्हय. कायद्याच्या भंयान मात थोडे फाटीं सरपाक शकतात.
विधवा भेदभावाच्या आड भाशणां ठोकून, सोशल मिडिया पोस्ट, पेपरांनी लेख बरोवन व्हडलेशें साध्य जातलेंच अशें ना. ते खातीर गांवचे सुशिक्षीत लोक, खास करून बायलो, पंचायती, देवस्थान समिती, महिला मंडळां, धा जाण हेच चड बरें काम करपाक शकतात. ही प्रथा बंद करप तांकां सोंपेपणी शक्य आसा. तरीय ते फाटीं सरतात. धर्मा आड कशें वचप अशेंय थोड्यांक दिसता आसुये. आदलो तेंप आतां उरूंक ना, समाज बरोच मुखार पावलां. बायलांचो अपमान करपी रिती आमीच बंद केल्यो नात, जाल्यार कोण करतलो? आमचीय आवय, भयण, घरकान्न, चली ही बायल मनिसूच हें आमी विसरूंक फावना.