भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पुरस्कार म्हणल्यार पयश्यांनी विकतें घेवंक मेळपी वस्तू न्हय. पुरस्काराचें मुळावें तत्व म्हळ्यार कश्ट, संवेदनशीलताय, समाजीक, बऱ्या वा सृजनशीलतायेची कदर करप.
आयच्या समाजीक, सांस्कृतीक, राजकी वेव्हारांत पुरस्कारांक कितलें म्हत्व आसा हें सांगपाची गरज ना. पुरस्कार दिवपी संस्था खंयच्याय मळार केल्ल्या उत्कृश्ठ कामाक मान दिवन, व्यक्तींक मुखार सरपाक प्रोत्साहन समाजा खातीर बरी देख मेळपाक लागून मुल्यांचेर आदारिल्ल्या वावराक प्रतिश्ठा दिता. पूण फाटल्या कांय दसकांत पुरस्कार दिवपाचे पद्दतींत जो खोलायेन बदल जाला ताका न्हयकारूंक जायना. पुरस्कारांचें म्हत्व वाडिल्लें आसतनाच तांची विक्री, वेपार आनी प्रतिश्ठेचो लिलाव करपा खातीर एक वेगळी बाजारपेठ तयार जाल्या. प्रत्यक्षांत काम करपी लोकां परस पयश्यांनी, नामनेक वा लोकप्रियतेक मान्यताये खातीर ‘विकते’ पुरस्कार मेळोवपी लोकांचो आंकडो वाडला. हें चित्र फक्त निराश करपी न्हय जाल्यार समाजाच्या मोल वेवस्थेकय बादा हाडटा.
पुरस्कार हो शब्द येसस्वीपणाचीं प्रतिमा मनांत हाडटा. पुरस्काराची खरी योग्यताय म्हळ्यार मनशान आपलो वेळ, यत्न, बुध्दी आनी कुशळटाय, समाजाच्या कल्याणा खातीर वा खंयच्याय मळार प्रगती खातीर ओंपून दिल्लें योगदान. पूण आयज कांय संघटणा वा व्यक्ती अशें म्हणटात ते अशे तरेन पुरस्कार दिवपाक लागल्यात की वेव्हार ‘पयशे फारीक करून पुरस्कार मेळोवचो’ इतलो सादो जाला. कांय हजारां सावन लाखांनी रुपया मेरेन शुल्क ‘नामांकन शुल्क’, ‘नोंदणी शुल्क’, ‘प्रेस नोट पॅकेज’, ‘सोशल मिडिया प्रमोशन’ आनी ताचे बदला मेळिल्ली ट्रॉफी, प्रमाणपत्रां आनी फोटो सत्रां ह्या पुरस्काराच्या आडनांवान घेवपाक लागल्यात. आयज खऱ्या अर्थान वावुरपी, समाजा खातीर प्रामाणीकपणान यत्न करपी मनीस शांतपणान आपलें कर्तव्य पाळटा. ताका कसलेंच इनाम मेळपाची अपेक्षा लेगीत नासूं येता. पूण जशें जशें अवेव्हारीक आनी खरेदी केल्ले पुरस्कार समाजाचे नदरेंत चड उजळपाक लागले तशें तशें खऱ्या यशाचें मोल उणें जावंक लागलें.
कर्तृबां साध्य करपाक शकना अशा मनशाच्या हातांत ट्रॉफी पळोवन लोकांक चुकीची वाट दिसता आनी येसस्वी जावपाचेच निकश उलटपाक लागतात. हाचो परिणाम म्हळ्यार तरणाटी पिळगी लेगीत नामना मेळोवपा खातीर आडमार्ग सोदपाक लागता आनी कश्ट आनी दर्ज्याचें म्हत्व उणें जाता. पुरस्कार खरेदी-विक्री ही फक्त नैतीक समस्या न्हय तर समाजीक दुबळेपणाचेंय लक्षण. कारण ज्या समाजांत प्रतिश्ठा विक्री खातीर मेळटा, त्या समाजांत साध्यतायेची, मुल्यांची आनी गिन्यानाची बुन्याद क्षीण जावंक लागता. पुरस्कार मेळोवप्याच्या उत्कृश्ठ वावराची दखल घेवप म्हणल्यार पुरस्कारांचें खरें मोल. पूण खरेदी केल्ल्या पुरस्कारांक असो नैतीक आदार आसना. ते फक्त भपकेबाज कराराचे कागद आसता. असल्या करारांत ना समाजहीत, ना सर्जनशीलताय आनी ना वास्तवीक कर्तृब. हो वेव्हार फक्त अहंकारांतल्यान मेळयिल्ल्या समाधानाचो आसता. ह्या खैराती पुरस्काराक लागून एक म्हत्वाचो प्रस्न उप्रासता तो म्हणल्यार समाजाचेर विस्वास दवरपाचो? पुरस्कार दिवपी संस्था, मंडळ वा समित्यांची विश्वसनीयताय तिगोवन दवरची पडटा. तांच्या निर्णयांत पारदर्शकताय आनी निकशांची खर अंमलबजावणी हें सगल्यांत म्हत्वाचें. पूण जेन्ना ह्यो संस्था प्रसिध्दी खातीर वा अर्थीक फायद्या खातीर मनमानी पुरस्कार दिवपाक लागतात तेन्ना लोकांक तांच्या निर्णयांचेर दुबाव येता. प्रतिश्ठीत आनी बऱ्याच काळा सावन मेळिल्ल्या पुरस्कारांचें अशे पद्दतींक लागून आपलें म्हत्व उणें जाता.
उरफाटें कांय संघटणा अजूनय फावो त्या व्यक्तींक खूब शिस्तबद्ध आनी निकशाचेर आदारिल्ले पद्दतीन मान दितात. अशा पुरस्कारांचें म्हत्व आयज लेगीत अखंड उरलां. ह्या आदर्शाचें अनुकरण सगली कडेन करचें. पुरस्कारांची प्रक्रिया पारदर्शक आसपाक जाय, निकश स्पश्ट आसूंक जाय, समित्यो निपक्षपाती आनी तज्ञ लोकांच्यो आसूंक जाय. आनी सगल्यांत म्हत्वाचें म्हणल्यार खंयच्याय प्रकारचे अर्थीक वेव्हार टाळपाक जाय. ह्यो गजाली पाळ्ळ्यार समाजाचेर विस्वास दवरपाचें प्रतीक म्हणून पुरस्काराची सुवात परतून घट जातली.
पुरस्कार म्हणल्यार पयश्यांनी विकतें घेवंक मेळपी वस्तू न्हय. पुरस्काराचें मुळावें तत्व म्हळ्यार कश्ट, संवेदनशीलताय, समाजीक बऱ्या वा सृजनशीलतायेची कदर करप. तत्वांची ही बुन्याद उणी जाता तेन्ना पुरस्कार फक्त अलंकार जातात. अशा नकलामी झगमगाटां मदीं खरे प्रतिभेक सुवात मेळप कठीण जाता. आयची तरणाटी पिळगी खूब सक्षम आसा. तांकां मार्गदर्शनाची गरज आसा. तांकां मेळपी आदर्श विकते घेतिल्ल्या पुरस्कारांतल्यान आसल्यार मागीर चुकीचो संदेश पावता. पूण खऱ्या येसस्वीपणाची कदर आनी योग्य इनामां मेळ्ळीं जाल्यार समाजांत प्रेरणा आनी सकारात्मक उर्जा निर्माण जाता. म्हणल्यार, पुरस्कार दिवचे, पूण फक्त योग्य लोकांक. तांचे कृतींक खऱ्या अर्थान वळखून, वस्तुनिश्ठ निकशां आड तांच्या योगदानाचें मुल्यांकन करून आनी तांच्या वावराक खरो मान दिवन. पुरस्कारांचें म्हत्व फक्त ट्रॉफी वा प्रमाणपत्रांत न्हय; तांचीं मुळावीं मुल्यां, वावर आनी समाजांतल्या योगदानांत तो आसता. विकती घेवंक मेळपी प्रतिश्ठा म्हळ्यार स्वाभिमानाचें अवमुल्यन. समाजाक खऱ्या अर्थान उंचायेर व्हरपी वैभव म्हणल्यार योग्य मनशाच्या हातांत वचून तांच्या वावराक नवी उर्जा दिवपी.
शेवटाक एकूच निश्कर्श असो: पुरस्कार दिवचो, सत्कार करचो, पूण पयशे दिवपी मनशाक न्हय, तर येसस्वीपण दाखोवपी मनशाक. पुरस्कारांचे खरें मोल तिगोवन दवरप ही आमची सगल्यांची सामुहीक जापसालदारकी आसा अशें म्हाका दिसता.
सुदिन वि. कुर्डीकार.
8275425404
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
