वाचनसंस्कृताय वाडची

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सरकारान हीं पाठ्यपुस्तकां वाचपघरांनी दिल्यार गरीब विद्यार्थ्यांक ताचो लाव जातलो. आदल्या प्रस्नपत्रिकांचो सेट, गायड पसून दिवं येतात

तरणाटे पिळगे मदली वाचनाची आवड साप्प उणी जाल्या, असो दावो कांय जाण करतात. तातूंत मात पसून तथ्य ना, अशें म्हणपाक मेळचें ना. मनोरंजनाचीं साधनां वाडत, बदलत आसात. ताका लागून आयच्या काळांतले तरणाटे ते दिकेन वळ्ळ्यात. पयलीं दूरदर्शन हो एकूच चॅनल आशिल्लो. ताका लागून सगले तो पळयताले. आयिल्ली सिरीयल हीट, सुपरहीट जाताली. मात आयच्या काळांत पांचशें परस चड चॅनल टीव्हीचेर सोडात, मोबायल फोनाचेर पसून दिसतात. म्हणटकूच कितें पळोवं आनी कितें नाका अशें जाता… कालांतरान पळयिल्लें याद पसून उरना. पुस्तकांचें, वाचनाचेंय कांयशें तशेंच. आतां टीव्ही, सोशल मिडिया वटेन वाचक वळिल्ल्यान पुस्तकां वाचपी उणें जाल्यात. थोडे डिजिटल माध्यमां वापरून वाचतात, पूण तांचो आंकडो चड ना. देखून भुरग्यांक वाचना कडेन वळोवपाक खासा यत्न करचे पडटले. हातांत पुस्तक घेवन वाचपाची एक वेगळीच मजा आसता. तिचो आनंद नवे पिळगेक घेवपाक मेळचो. गोंय सरकार ते नदरेन यत्न करता, ही खोशयेची गजाल.
फाटल्या पांच वर्सांच्या काळांत सेंट्रल लायब्ररी खातीर 1 कोटी 26 लाख रुपयांचीं पुस्तकां विकत घेतल्यांत, अशें कला आनी संस्कृती मंत्री गोविंद गावडे हांणी विधानसभेंत सांगलें. हीं पुस्तकां राज्यभरांतल्या सरकारी वाचपघरांनी वतलीं वा गेल्यांत. शाळांचीं वाचपघरांय अद्ययावत करपाची गरज आसा. कारण वाचनाची आवड ही चवथे- पांचवे यत्तेंत आसतनाच लागपाक जाय. जाल्यारूच तातूंतल्या 10 – 12 टक्के तरी भुरग्यांक वाचपाचें पिशें लागतलें. भुरग्यांक बरीं बरीं दर्जेदार पुस्तकां वाचूंक मेळपाक जाय. लेखक बरयतात आनी तीं पुस्तकां सेंट्रल लायब्ररी आनी हेर सरकारी संस्था विकतीं घेतात. वास्तवीक विक्रे खातीर प्रकाशन संस्थां कडल्यान येवपी पुस्तकांची निवड करपाक वाचक समिती स्थापन करपाक जाय. ‘बरय पुस्तक, दी व्हरून सेंट्रल लायब्ररी’क अशें जावंक फावना. सरकारी वाचप घरांनी कांय पुस्तकां अशीं आसात की जीं कोणी उक्तीं पसून करूंक नात. भायल्या- भितरल्या लेखकांचीं पुस्तकां विकत घेतना दर्ज्याची चाळण लायना जाल्यार वाचपघर हें ‘डंपींग ग्रावंड’ जाता. फक्त पुस्तकांच न्हय, तर साबार तरांचीं नेमाळीं सगलीं वाचपघरां विकत घेतात, तीं कोण वाचतात काय नात, वाचक नेमकें कितें वाचतात, ताचो नियाळ घेतल्यार गोंयचे वाचन संस्कृतायेचेर बरोच उजवाड पडटलो.
स्पर्धा परिक्षांक बसपी गोंयकार विद्यार्थ्यांचो आंकडो अजून कमी आसा. ते तरेचीं पुस्तकां सरकार विकतीं घेता. तांच्याे नव्यो आवृत्तीय घेतात. हीं पुस्तकां सगल्या हायस्कुलांनी पावपाक जाय… आनी शिक्षकांनी तीं भुरगीं वाचतलीं, तातूंतलें गिन्यान उजार करतलीं हाचेर लक्ष दिवंक जाय. पुस्तकांच न्हय, तर दरेके शाळेंत सरकारा वतीन वतात तीं दिसाळीं विद्यार्थ्यांनी वाचपाक जाय. इकरावी ते पंदरावी (थर्ड इयर) मेरेनच्या अभ्यासक्रमाचीं पुस्तकां म्हारग आसतात. बऱ्याच विद्यार्थ्यांक ती विकत घेवप परवडना. हीं सगलीं पाठ्यपुस्तकां म्हाविद्यालयाच्या वाचपघरांत आसतात. मात एकाच वेळार तीं सगल्यांक वाचूंक मेळप शक्य जायना. सरकारान तीं वाचपघरांनी दिल्यार गरीब विद्यार्थ्यांक ताचो लाव जातलो. आदल्या प्रस्नपत्रिकांचो सेट, गायड पसून दिवं येतात. आयज भुरगे सोशल मिडियाचेर चड आसतात. ताका लागून ताचोय वापर शिक्षण खात्यां सयत शाळां कडेन संबंदीत आशिल्ल्या सगल्या खात्यांनी करपाक जाय. खुद्द शिक्षक यू ट्युबाचेर ट्युशनां दिवपाक शकतात. विद्यार्थ्यांक कठीण लागतात ते विशय शिकोवपाक शकतात. कोरोना काळांत हाचो अणभव शिक्षक आनी विद्यार्थ्यांनीय घेतला. सोशल मिडियाचेर नामनेचे शिक्षक मार्गदर्शन करतात. पूण स्वताचे शाळेंतल्या शिक्षकाची शिकोवणी डिजिटलाची आवड आशिल्ल्या विद्यार्थ्यांक चड आवडटली.
विद्यार्थ्यांक वाचनाची आवड लागूंक पुस्तकां ताच्या दारा मेरेन पावंक फाव. हें काम घोळटें वाचपघर आसल्यार बरें जाता. गोवा कोंकणी अकादेमीन कांय वर्सां पयलीं हो प्रयोग केल्लो. पूण मागीर ह्या उपक्रमाक वाळटी लागली. आतां असलेंच घोळटें वाचपघर परत सुरू करतले, अशें मंत्री गोविंद गावडे हांणी सांगलां. ह्या वाचपघरांत फक्त कथा, कादंबरी, कविता अशा ललीत विशयांचींच न्हय, तर अभ्यासक्रमाक लागतात तीं पाठ्यपुस्तकांय आसचीं. स्पर्धा परिक्षेचीं पुस्तकां, सामान्य ज्ञानांच्या पुस्तकांचेर चड भर दिल्यार बरो. समाजांत वाचनसंस्कृताय वाडपाक जे – जे यत्न करूं येतात, ते सरकारान करचे. एका काळार दर एकाक लागिल्लें हें वाचनाचें पिशें परतून सगल्यांक लागपाक जाय. ते खातीर
सगलेच यत्न करुंया.