वागाचें अस्तित्व तिगोवयो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

रानांत वागांची उपस्थिती ही समृद्ध रानाची लक्षण मानतात. देखून वाग उणे जावप ही धोक्याची गजाल. रानांतल्या अन्नसाखळींत वाग हो एक मुखेल घटक मानतात.

आयज 29 जुलय. हो संवसारभर आंतरराष्ट्रीय वाग दीस म्हणून मनयतात. संवसारीक पांवड्यार वागांची राखण आनी संवर्धन करपा खातीर सेंट पीटर्सबर्गांत जाल्ले वाग परिशदेंत हो दीस संवसारीक वाग दीस म्हूण जाहीर करपाचो थाराव मांडलो. वाग हो रानाचो राजा. वाग हो रानांतल्या निर्भय चाल, डरकाळी ही खाशेलपण आशिल्ल्यान तो सगळ्यांक आकर्शीत करपी प्राणी थारला. संवसारांतल्या खंयच्याय अभयारण्यांत रानांतल्या सफारींतल्या पर्यटकांक वाग पळोवप हें पयलें आकर्शण. 

भारतीय संस्कृतायेंत वाघाक आदर आसा. वाघाक रानाचो राजा म्हण्टात. वाग हो भारताचो राश्ट्रीय प्राणी आनी लोकांच्या मनांत शौर्य, राजबिंडेपण, सोबीतकाय आनी भव्यतायेचें प्रतीक म्हूण आसा. देखून हिंदू संस्कृतायेंत वाग महिषासुरमर्दिनी आनी तिच्या जायत्या रुपांचें वाहन जालां, जी पार्वतीचो एक अवतार आसा. वाग आनी आदिवासी जमातींचो संबंद हजारांनी वर्सांचो. आदिवासी जमातींत वाघाक देव मानतात. वागांक राग येवचो न्हय हे खातीर ते वागाची पुजा करतात. 

वागांच्यो जायतीं जाती आसात. भारतांतलो पट्टेदार वाग हो संवसारांतलो सगल्यांत आगळो वेगळो असो वाग. भारतांत वागांचें घर मानतात. भारता प्रमाण आशिया आनी रशियेंत वाग सांपडटात. पयलीं वागांची संख्या खूब व्हड आशिल्ली, पूण मदल्या काळांत वागांची संख्या खूब उणी जाली. वागांच्या अस्तित्वाचेरूच भारतांतच न्हय तर संवसारभर प्रस्नचिन्न उबें जालें. खेळ, मनरिजवण, वाडटे लोकसंख्येक लागून वागांच्या रावपाच्या सुवातींचेर मनशान अतिक्रमण केल्ल्यान तशेंच वागांच्या अवयवांची चोरी करपा खातीर शिकार जाल्ल्यान वागांची संख्या दिसानदीस उणी जावंक लागली. वागांची संख्या इतली उणी जाली की एक दीस वाग ना ​​जातले असो भंय दिसतालो. हो भंय निराधार न्हय. कारण फाटल्या कांय वर्सांत आमच्या देशांत वागाचे शिकाराच्यो जायत्यो घडणुको घडल्यात. 

चार वर्सां आदीं जाल्ली अवनी वागांची शिकार कोण विसरतलो? अवनीची शिकार जाली तेन्ना सगळ्या देशाक धक्को बसलो. अवनी भशेन गोंयांतय वागांची शिकार जाल्ली. तांकां वीख दिवन मारिल्ले खंय. फाटल्या चार वर्सांत देशांतल्या जायत्या राज्यांनी रान खात्याक वागांचीं मडीं सांपडल्यात. 

रानांत वागांची उपस्थिती ही समृद्ध रानाची लक्षण मानतात. देखून वाग उणे जावप ही धोक्याची गजाल. रानांतल्या अन्नसाखळींत वाग हो एक मुखेल घटक मानतात. वाग रानांतले वनस्पतीभक्षक आनी वनस्पत हांचे मदीं संतुळा राखतात. वाग नासतना रानांतल्या वनस्पतीभक्षक जनावरांची संख्या खूब वाडटली आनी ताका लागून हेर सैमीक संपत्तीचेर ताण येतलो. ताका लागून सैमीक चक्रांत व्यत्यय येतलो. 

रानांत वागांची उपस्थिती रानाचे भलायके खातीर खूब म्हत्वाची. ज्या रानांत वाग, सादे लांकूड कापपी आनी रानाचेर आदारून आशिल्ले लोक भंयाक लागून रानांत वचनात, देखून रानांय सुरक्षीत उरतात. वाग ना ​​जाल्यार रानांय ना जातली आनी रानां ना जाल्यार सैमाचें चक्र खंडीत जातलें, आनी ताचो परिणाम फकत मनीसजातीकच न्हय, तर पुराय पर्यावरणाक जाणवतलो. हें जावंक जायना जाल्यार वागांचें अस्तित्व तिगोवन दवरपाक जाय. आयज आंतरराष्ट्रीय वाग दिसा निमतान सगळ्यांनी वागांचें अस्तित्व तिगोवन दवरपाचो यत्न करपाचो सोपूत घेवया.

 श्याम ठाणेदार

9922546295