भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भारतीय संस्कृतायेंत वागाक खूब म्हत्व. पुर्तुगेजांचे सत्ते खाला साडेचारशीं वर्सां उरिल्ल्या गोंयान पसून वागाक देवाचो मान, स्थान दिलां. वागाच्या नांवाचीं देवचाराचीं थळां, गांव- देव हांगा दरेका तालुक्यांत आसात. नवरात्रांनी देवींक पुजतात, तातूंतले दुर्गा देवीचें वाहन हें वाग. सध्या गोंयांत वाग चर्चेंत आसात. उच्च न्यायालयान तीन म्हयन्यांत वाग वाठार जाहीर करपाचे निर्देश राज्य सरकाराक दिल्यात. तातूंत काल आदले पर्यावरण मंत्री, भाजपाचे ज्येश्ठ फुडारी प्रकाश जावडेकर हांचो व्हिडियो आयला. तातूंत तांणी वाग दिसा निमतान वागाचे राखणे खातीर वावुरपी सगल्या भारतीयांक परबीं दिल्यांत. कारण, आमच्या देशान परत एक फावट विक्रम केला. तो म्हणल्यार वागांचो सांबाळ आनी वाडीचो यत्न. संवसारांतले 75 टक्के वाग भारतांत आसात. सादारण 3682. हाचो अर्थ आमी भारतीय सैमाक म्हत्व दितात. वाग वाडल्यात हाचो सरळ अर्थ आमची जैवविवीधताय खूब बळिश्ट आसा. संवसारांत नंबर वन!! जावडेकर हांचीं म्हणणें गोंयकारांक चड म्हत्वाचें. कारण हांगां वाग नाच्च, ताका लागून वाग वाठार घोशीत करपाची गरजूच ना, अशी भुमिका कांय गोंयकारांनी घेतल्या. तशें गोंयांत वाग आसात, ताका आश्रय दिवपाक वाग वाठाराची घोशणा जावप गरजेचें, अशें थोड्या गोंयकारांक दिसता.
वागाची आमकां कसली गरज. उरफाटो वाग धोक्याचो, अशें लोकांक दिसता. पूण आमचें पर्यावरण (इको सिस्टम) तंदुरुस्त दवरपांत वाग म्हत्वाचें योगदान दिता. सैमाक लागून हवामान बरें उरता, शुद्ध उदक, अन्न मेळटा. भलायकी बरी उरता. उदकाचे तीन मुखेल स्रोत भारतांत आसात. उत्तरेक हिमालय- काराकोरम, मध्य भारतांत विंध्य, सातपुडा आनी दक्षिणेक सह्याद्री (वा वेस्टर्न घाट). आशियेचो विचार केलो जाल्यार णव. 80 कोटी लोकांक ते पिवपाचें उदक दितात. चडश्या न्हंयांचो, व्हाळांचो उगम हो वयल्या दोंगराळ वाठारांत जाता. वाग थंय नाशिल्ले आनी सरकारांनी वाग वाठार जाहीर करूंक नाशिल्ले जाल्यार ह्या दोंगरमाळांचें कितें जातलें आशिल्लें? शारांत सगल्यांच्या दोळ्यां मुखार दोंगर कापल्यात, मागीर लोकवस्ती पसून पयस कितें जावपाचें ताची कल्पनाच करुया!
वाग नाशिल्ले जाल्यार पुराय पर्यावरण कोसळपाचें, अशें तज्ञ सांगतात. उण्या खर्चांत पर्यावरण राखपाक वाग वाठार जाहीर करप हो बरो उपाय. दोंगर, तांच्या माळांक लागून दुकळ पडना, हुंवार येना, हवामानाचेर चड प्रभाव पडना. ते खातीर वाग जाय. ताका लागून हरण, रानदुकर, गवे हांचो आंकडो मर्यादीत उरता. नाजाल्यार तो वाडून ताचो थेट परिणाम मनश्यांचेर जावपाचो. तीं जनावरां गांवांत येवन लोकांक त्रास करपाचीं. आतांय करतातूच हें हती, गवे, रानदुकर, माकडांच्या अणभवा वयल्यान आमकां खबरुच आसा. वाग सोंपल्यार रानां सोंपतलीं म्हणटात, पूण रानां वांगडां मनशांक ताची बादा जातली, हें न्हयकारपाक मेळचें ना. ताचे भायर वागाक धांवडावप म्हणल्यार धर्मीक, संस्कृतीक भावना दुखोवपा सारकें. देव मानपी भावार्थी भारतीयांचो हो अपमान थारतलो. कारण वागाकूय आमी पुजतात.
वागांचो आंकडो देंविल्लो, पूण प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांच्या फुडारपणा खालचें एनडीए सरकार सत्तेर आयलें आनी आतां तो वाडपाक लागला. उत्तरप्रदेशा सारक्या भाजपा राज्यांत तर सरकारान नवे वाग वाठार जाहीर केल्यात. वागांचो सांबाळ करपी देश म्हूण भारताचें नांव संवसारांक गाजपाक लागलां. 75 टक्के वाग आमच्या देशांत आसात, ही दरेका सैममोगीक अभिमान दिसपा सारकी गजाल. हो आंकडो वाडपाक जाय. ते खातीर सामान्य मनीसूय खूब कितें करपाक शकता. ताणें वांगाचो कांस करप सोडपाक जाय. आमच्या गोंयांत पसून पोरूं वागांक विख घालून मारिल्ले. जनावरांच्या चामड्याचो वापर कोणेच करपाक जायना. रानांनी फार्म हावसां, उद्देग सुरू करपाक जायनात. रानां कापपाक जायनात. वागांक लागून मनशाचे उदरगतीक बादा येवची ना, हाचेर उपाय करून वागा सारकें देखणें जनावर सांबाळपाक जाय. अब्जा वयर लोकांचे तुळेन साडेतीन हजार वाग हो आंकडो तसो चड न्हय.
आमच्या गोंयांत पोरूं पांच वाग आशिल्ल्याचें राष्ट्रीय वाग संवर्धन प्राधिकरणान अहवालांत म्हणलां. मागीर तें कर्नाटकांतल्यान आयिल्ले पर्यटक वाग, अशें आमी म्हणूं !! थंयचे वाग आशिल्ले जाल्यार ते परत परत गोंयांत येवचे नाशिल्ले. हें तांचें घर, गोंयच्याच रानांनी ते रावतात. तांकां आलाशिरो दिवप ही आमची लागणूक.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
