वसंत पंचम

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वसंत पंचम मनोवप सुरू जाली, ताका एका ल्हानशी आख्यायिका आसा. ब्रह्मदेवान हो संवसार रचलो. सैम रचलें, जीव, जानवरां, मनीस, झाडां, पेडां, फुलां, फळां सगळें रचलें.

हिंदू धर्म शास्त्रांत शुक्ल पक्ष आनी कृष्ण पक्षांत येवपी दर पंचमीक धर्मीक आनी संस्कृतीक म्हत्व आसा. दर रुतु हे धर्मीक, संस्कृतीक प्रथेक आनीक म्हत्व दिता. चडशा रुकांच्या पानांची पडझड जावन नव्या पानांक पालवी येवपाचे तयारेंत वा फुलां येवपाचे तयारेंत आसता. शेतांतलीं पिकां तयार आसतात. आंब्या, पणसांक, काजूंक फुलां येवपाक लागतात. सैम फुडल्या चार म्हयन्यांक एक नवें रूप धारण करपाचे तयारेक लागता. सैमातले हो बदल वसंत रुतुची शिटकावणी दिता. दर एका सण परबेची सुरू जावपाची शिटकावणी आनी सांगता हिंदू धर्मांत जाता आनी हेंय करप हिंदू धर्माचे संस्कारुच म्हटल्यार जाता. वसंत आगमनाचो सण म्हळ्यार वसंत पंचम. माघ म्हयन्याच्या शुक्ल पक्षांतलो पांचवो दीस म्हटल्यार वसंत पंचम. आयज वसंत पंचम. माघी चवथ जाली काय दुसऱ्या दिसा वसंत पंचम. पळोवपाक गेल्यार ही पंचम चड करून भारतांत पुर्वेकडे मनयतात. वसंत रुतूच्या सुरू जांवचे पयलीं जुस्त चाळीस दीस आदीं हो सण मनयतात.
वसंत पंचम मनोवपाक सुरू करपाक एका ल्हानशी आख्यायिका आसा. ब्रह्मदेवान हो संवसार रचलो. सैम रचलें सैमांतले जीव जानवरां मनीस झाडां पेडां फुलां फळां सगळें रचलें. देवान रचलेलें हें सगळें अर्दुकुटेंशें दिसतालें. धर्तरेर कसलोच आवाज नासलो. हें पळोवन ब्रह्मदेवान आपल्या कमंडलूंतल्यान उदक काडलें आनी धर्तचेर शिंपडायलें. उदक पडटकच धर्तेरेक कांप फुटलो आनी चार हात आसलेली एक अदभूत सुंदर रूप आसलेली अस्तुरी प्रकट जाली. हातांत वीणा, जप माळ आनी पुस्तक घेवन हे सुंदर अस्तुरी म्हणजेंच देवी सरस्वतीन वसंत राग वाजयलो. ह्या रागाक लागून सैमाक वाणी आनी संगीत मेळलें. हाकाच लागून सरस्वती देवीक वाणिची देवी अशें ब्रह्मदेवान म्हटलें. वाणी वांगडा देवीन गिन्यान आनी बुद्द दिली. देवी सरस्वतीन ह्या संवसाराक गिन्यानाचो उडवाड दिलो. ज्या दिसा देवी सरस्वतीचें दर्शन जालें त्या दिसा माघ पंचम आसली आनी ताका लागून ह्या पंचमीक वसंत पंचम म्हणतात ह्या दिसाक सरस्वती मातेची पुजा करतात. सरस्वती देवीक बागेश्वरी, भगवती शारदा, विणावदनी, वाग्देवी अशा जायत्या नांवांनी पुजतात. देवीन विणा वाजोवन संसाराक वाणी दिली म्हण देवीक संगिताची देवीय म्हणटात. श्री देव कृष्णान वसंत पंचमी दिसा देवीची पुजा जातली म्हण देवीक आशिर्वाद दिल्लो. ह्या दिसाक सरस्वतीची जयंती म्हणटात.
वसंत पंचमी हरशी भारताच्या पुर्वे कडलो सण जाल्ल्यान ह्या वाठारांतले लोक मोठ्या दबाज्यान हो सण मनयतात. वसंत पंचमीच्या जुस्त चाळीस दिसांनी रंगपंचम येता. लोक देवीक गिन्यान भास, संगीत आनी संवसारांतल्या सगळ्या कलांची देवी मानतात. देवी सरस्वती ही उर्बेन आनी दयेन भरलेली सर्जनशील आनी शक्तीचें प्रतीक. ह्या दिसा सरस्वती देवीचो आवडतो रंग हळदुवो आनी धवो. ह्या दिसा घरांघरांहळदुव्या रंगाच्या फुलांनी सोबयता, लोकूय हळदुव्या रंगांचे कपडे घालतात. पुर्वेंतल्या राज्यांतल्या शाळांनी ह्या दिसा सरस्वती पुजनाचे आयोजन करतात.
गोंयांत मेळटल्या पंचांगाचेर माघी चवथीचो दुसऱ्या दिसा वसंत पंचम म्हण नोंद आसताली, कांय जण आपल्या घरांनी सरस्वतीची पुजाय बी करताले. पूण मोबायलाच्या वापराक लागून वसंत पंचम सरस्वतीचो दीस आनी देवी गिन्यानाची देवी जाल्ल्यान गोंयांत लोक हो दीस आतां पाळपाक लागल्यात. ह्या दिसा ल्हान भुरग्यांक पाटार बसोवन पाटी काडी दिवन शिक्षण सुरवातीची कुरू करतात आनी विद्या आरंभ म्हणतात. ह्या दिसा मोर देवीचें वाहन जाल्ल्यान मोराच्या पाखाची पुजा करतात वा देवऱ्यांत दवरतात. अशें केल्यार भुरग्याच्या अभ्यासाचेर देवी आशिर्वाद घालता अशें म्हणटात. आयच्या ह्या सर्तीच्या युगांत दर एका आवयबापायक दिसता आपलें भुरगें शिकून मोठो मनीस जांवचे शालेय शिक्षण बरोबर कसलेंय कौशल्य शिकप ही आयच्या काळाची गरज जाल्या. ह्याच आवय बापायच्या ह्याच हावेसाक लागून आपलो भुरग्याचेर सरस्वती देवी, विद्येचे देवीन भरभरून आशिर्वाद दिवंचो म्हण आवयबापून वसंत पंचमिची पुजा करपाक लागल्यांत. वसंत पंचमीक मदन पंचमीय म्हणतात. कांय कडेन मकर संक्रांती भशेन ह्या दिसा पतंग मळबांत हुबयतात.

प्रिता परब
9921382375