भांगरभूंय | प्रतिनिधी
लोकपरंपरां योगाच्या अभ्यासा कडेन खोलायेन आनी अंतर्गत संबंद दवरतात, संस्कृतीक अभिव्यक्ती म्हूण तांची भुमिका
आध्यात्मीक, मानसीक आनी शारिरीक बरेपणाचे म्हत्वाचे घटक जातात. लोकनाच, लोकसंगीत, लोकगायन, भजन, घुमट आरती हीं मनरिजवणे परस चड योगाच्या तत्वां कडेन लागींच्यान जुळपी खोलायेन चलपी पद्दती आसात.
भारतांतल्यान सुरू जाल्लो योग हो शेंकड्यांनी वर्सां पोरणो विशय फक्त शारिरीक व्यायाम न्हय तर मन, कूड आनी आत्म्याक एकठांय हाडपाचो हेतू आशिल्लो आध्यात्मीक आनी तत्वगिन्यानी मार्ग. ‘योग’ ह्या उतराचोच अर्थ ‘संयोग’ असो जाता. परंपरेन योगांत शारिरीक मुद्रा (आसन), श्वास नियंत्रण (प्राणायाम), ध्यान, नैतीक मार्गदर्शक तत्वां (यम आनी नियम) हांचो आस्पाव जाता. समतोल, भितरली शांती आनी आत्मसाक्षात्कार अशी स्थिती मेळोवप हें योगाचें निमाणें ध्येय आसता.
लोकनाच आनी योग
लोकनाच, तांची लयबद्ध हालचाली आनी उर्बेभरीत नमुनो, शारिरीक व्यायामाचो एक उत्कृश्ट प्रकार दिता. योग आसनां भशेन तातूंत लवचीकपण, बळगें आनी हृदयविकाराची भलायकी सुदारता. नाचांत हात-पांयांची खर हालचाल आसता आनी ताका लागून तांक आनी स्नायूंची तांक वाडटा. लोकनाचांत गुथल्यार ताण आनी चिंता उणी करून मानसीक भलायकी बरी वाडटा. समन्वयीत चळवळी आनी हेरांचो सहभाग एकचार आनी आपलेपणाची भावना वाडयता, भावनीक भलायकी वाडयता. आनंद आनी उमळशीक लागून सूख आनी भावनीक मुक्तीचें वातावरण तयार जाता. जायत्या लोकनाचांचो उगम अध्यात्मीक वा विधीपुर्वक आसून, ते देवांक अर्पण म्हणून वाधर्मीक उत्सवाचो एक भाग म्हूण मानतात.
लोकसंगीत आनी योग
लोकसंगितांत चड करून सादे, परत परत येवपी राग आनी ताल आसतात, जे योगांतल्या मंत्रजपा भशेन ध्यान अवस्था प्रेरीत करपाक शकतात. घुमट, डोब, समेळ, तासो, कासाळें ह्या परंपरीक वाद्यांत मेळपी लयबद्ध नमुन्यांचो स्वास आनी काळजाची धडधड नियंत्रीत करपाक मजत जाता, जाका लागून शांतताय आनी लक्ष केंद्रीत करपाची भावना निर्माण जाता. लोकसंगीत खोलायेन बुडिल्ल्या भावनांचें अभिव्यक्ती करपाक एक आऊटलेट दिता. गितां चड करून मोग, लुकसाण आनी दीसपट्ट्या जिणेच्यो काणयो सांगतात, जाका लागून आयकुप्यांक आनी सादर करप्यांक स्वताच्या भावनां कडेन आनी अणभवांक जोडपाक मेळटा. ही भावनीक अभिव्यक्ती योगाच्या उपचारात्मक परिणामां सारकीच आसता, जंय हालचाल आनी स्वासाचें काम सांठयिल्लीं भावनां आनी ताण सोडपाक मजत करतात. लोकसंगीत हो सादारणपणान एक सामुदायीक कार्यावळ, लोकांक एकठांय हाडून गायतात, वाद्य वाजयतात आनी सण मनयतात. हो सामुदायीक आंग जोडणी आनी एकचाराची भावना पोसता, जी गट योग सत्रां सारकीच जी आदार दिवपी समुदाय वातावरण तयार करता.
लोकगायन आनी योग
गायनांत नियंत्रीत स्वास घेवचो पडटा, हो प्राणायाम आनी स्वरप्रयोग ह्या दोनूय प्रकारांचो एक मुळावें आंग. विस्तारीत वाक्यां आनी वेगळीवेगळी गतीशीलताय आशिल्लें लोकगायन सैमीक रितीन श्वसनतंत्राक प्रशिक्षण दिता, जाका लागून फुफ्फुसाची क्षमता आनी नियंत्रण सुदारता. गायनाचे क्रियेक एकाग्रताय आनी मानसीक उपस्थिती जाय पडटा, जी योगांतल्या मनाची वळख करपा सारकी आसता. गीत, राग आनी ताल हांचेर लक्ष केंद्रीत केल्यार मन शांत करूं येता आनी ध्यान जागृतायेची स्थिती येवंक शकता. जायत्या लोकगितांत धर्मीक वा आध्यात्मीक विशय आसून, ते भक्तीप्रथाचो एक प्रकार म्हूण काम करतात. हीं गितां गायल्यार मनशाची आध्यात्मीक संलग्नताय खोलायेन वाडूंक शकता आनी भक्तीयोगाच्या तत्वां कडेन जुळोवन दिव्यताये कडेन भक्ती आनी संबंद जोडूंक शकता.
भजन आनी योग
भजन म्हळ्यार वेगळ्यावेगळ्या देवांची स्तुती आनी पुजा करपी भक्तीगितां. भजन गावप हो भक्तीयोगाचो एक अभ्यास, दिव्यताये कडेन मोग आनी भक्ती वाडोवपाचेर भर दिता. भजनांची पुनरावृत्ती आनी सुरील स्वभाव मन केंद्रीत करपाक आनी ध्यान अवस्था प्रेरीत करपाक आदार करता, आध्यात्मीक वाड आनी भितरली शांती पोसता. भजन चड करून गटांत गायतात, ताका लागून एकवट आनी सामुहीक भक्तीची भावना वाडपी वांटून घेतिल्लो आध्यात्मीक अणभव निर्माण जाता. हो सामुदायीक आंग समाजीक बंधनांक घटमूट करता आनीआध्यात्मीक समाजांतल्यान आशिल्ल्याची भावना बळकट करता. भजन गावपाची कृती भावनीक उर्बा दिवपी आनी मानसीक शांत करपी आसूं येता. सादे, परत परत येवपी राग आनी दैवी गुणांचेर लक्ष केंद्रीत करपाची कृती ताण आनी चिंता उणी करून मानसीक स्पश्टताय आनी भावनीक बरीताय वाडोवंक शकता.
घुमट आरती आनी योग
घुमट आरतींत घुमट हें परंपारीक ताल वाद्याच्या सांगातान आरत्यो गायतात. घुमटाचे लयबद्ध धडधड, जप हांचे वांगडा मेळून एक बळिश्ट श्रवण अणभव निर्माण जाता, जो ध्यान अवस्था प्रेरीत करपाक शकता आनी लक्ष आनी एकाग्रताय वाडोवंक शकता. हें संस्कृतीक आनी आध्यात्मिक म्हत्व भक्ती योगाच्या तत्वां कडेन जुळोवन, अभ्यासाक खोलायेन एक थर घालता. घुमट वाजोवंक समन्वय आनी लयबद्ध सुक्ष्मताय जाय पडटा, ताका लागून कुडी आनी मन ह्या दोनूय गजालींचो आस्पाव जाता. ही शारिरीक आनी मानसीक संलग्नताय एकंदर बरेपणाक चालना दिता, योग आसन आनी प्राणायाम करपाच्या फायद्या प्रमाण.
शास्त्रीय नदरेंतल्यान पळयतना
आर्विल्लें तंत्रीक शास्त्र ह्या परंपरीक पद्दतींच्या फायद्याक आदार दिता. गायन, नाच, वाद्य वाजोवप हातूंतल्यान एन्डोर्फीन आनी ऑक्सिटोसीन हे हार्मोन सूख आनी बंधन हांचे कडेन संबंदीत आशिल्ले हार्मोन सोडटात अशें दिसून आयलां. हो शारिरीक प्रतिसाद ह्या सरावांत मेळपी आनंद आनी एकचार हांच्या भावनां कडेन जुळटा. गायन आनी नाच ह्या सारक्या लयबद्ध कार्यावळींक लागून काळीज-मेंदू सुसंगती जावंक शकता, जंय काळजाचो आनी मेंदवाचो ताल समन्वयीत जावन इश्टतम कार्य क्षमताय निर्माण जाता अशें अभ्यासांतल्यान दिसून आयलां. हो सुसंगती चड करून ध्यान पद्दतींत मेळटा, ताचे वयल्यान लोकपरंपरेचो एकंदर बरेपणा वयल्यान अशेच परिणाम जावंक शकतात अशें दिसता.
लोकनाच, लोकसंगीत, लोकगायन, भजन, घुमट आरती हो फक्त संस्कृतीक खजिनो न्हय तर शारिरीक, मानसीक आनी आध्यात्मीक बरेपणा खातीर व्यापक फायदे दिवपी खोलायेन योग पद्दती आसात. ह्यो परंपरा दीसपट्टे जिणेंत एकठांय करून वाडिल्ली लवचीकताय, मानसीक स्पश्टताय, भावनीक अभिव्यक्ती आनी आध्यात्मीक वाड हांचो अणभव घेवंक मेळटा. हे पद्दतींत योगाचें सार मुखार येता, मन, कूड आनी आत्मो एकठांय करतात आनी समग्र निरोगीपण आनी भितरली शांती मेळोवपाचो मार्ग मेळटा. पिळग्यां-पिळग्यांनी चलत आयिल्ली, मान आशिल्ली पद्दती म्हणून ती अमुल्य अंतर्दृश्टी आनी फायदे दिवपाचें काम चालूच दवरतात, ताका लागून खऱ्या अर्थान हेंच योगाचे मुळावे घटक जातात.
मनोज कुंकळ्येंकार
9764215365
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
