भांगरभूंय | प्रतिनिधी
नवे तरेचे दोळ्यांक भुलोवपी दिवे आज खूब मेळटात, पूण लामण दिव्याची सर केन्नाच, खंयचोच सोबायेचो दिवो घेंवक शकना.
दिवो लावप हें एक शुभकार्य. देवाक दिल्लो एक मान. हिंदू धर्मांत धार्मीक जांव सांस्कृतीक कार्यावळ दिवो पेटोवन कार्यावळ सुरवात करतात. ती मागीर पणती जांव, दिवलीं जांव लामण दिवो जांव. हातांत घेतलेलें कार्य सिद्धीक पावपाक देवा कडेन प्रार्थना करप आनी देवाक अभिवादन दिवपाची एक प्रथा म्हणल्यार दिव्याची ज्योत. सांस्कृतीक, धार्मीक वा समाजीक नदरेंतल्यांत पळेवपाक गेल्यार देवा फुड्यांत नतमस्तक जांवचे पयलीं देवाचे फुड्यांतले तेजस्वी दिवलेक हळद, पिंजर घालून पयलीं मान दितात.
दिव्यांचे प्रकार तरातरांचे आसात आनी ते केन्ना आनी कित्या खातीर पेटोवपाची तांची महती वेगळी आसा. एकारत, पंचारत, कापुर आरत, नंदादीप, लामण दिवो, मातयेच्यो पणत्यो , फातराच्यो पणत्यो, दिवली (हांतूत जायते प्रकार आसात मोराची, हंसाची). ल्हान पणती तुळशी फुड्यांत, दिवल्यो देवाऱ्यांत, कुळदेवतेक तेलान भरललो मात मंद आनी थंडसाणीन तेजोमय रावपी नंदादीप. दर एका हिंदू घरांत एकारत, पंचारत कापुरआरत, ह्या दिव्यांच्या प्रकाराचो एक एक नग आसतातच. दीप अमवास्येन श्रावण म्हयन्याक सुरवात जाता. हिंदू धर्मांतलो सगळ्यांत अनवाळो आनी पवित्र असो म्हयनो म्हणल्यार श्रावण. श्रावण म्हयन्यांतल्यान वेगवेगळ्या सणांची मिरास सुरू जाता, त्या खातीर दिव्यांची पुजा करून दिव्यांक तयार दवरपाची शिटकावणी दरेकल्याक मेळटा.
ह्या सगळ्या दिव्यां भितर सांस्कृतीक आनी धर्मीक कार्यांनी चड करून लामण (लांबण) दिव्याचो वापर चड जाता. लामण दिवो म्हणल्यार लांबोवन दवरपाचो दिवो. आदल्या घरांनी लामणदिव्याक नेमिल्लो एक जागो आसतालो. एके खाशेले तरेन वणतीक खुटवाळें करून लामण दिवो लांबयताले. लामण दिव्याच्या वयल्या पोंताक सरपळी घालपाची येवजण आसताली. खुंटवाळ्याक आसपी सरपळी लामण दिव्याच्या आंकड्यांत शिरकावन लामण दिवो लांबयताले. विजेची पुरवण नासलल्या घरांनी लामण दिव्याची महती सांगपाची गरज ना. आमोरेर घरांतली बायल मनीस तेल भरून वात घालून लामणदिवो पेटयताली. मंद पेटतल्या वातींतल्यान दिव्य असो उजवाड फांकतालो. कांय घरांनी घरांतले लोक लामण दिवो सदांकाळ पेटत दवरतालीं.
चवथी वेळार गणपतीच्या फुड्यांत आसपी लामणदिवो अखंडपणान पेटत लोक दवरतालीं. चवथ मागीर देड दिसाची, पांच दिसांची वा सात दिसांची आनी ताच्या परस चड आसूं. आतां सोबायेच्या नदरेंतल्यान गणपतीच्या दोनूय वटेन दोन लामणदिवे वा दिवल्यो अखंड पेटयत दवरतात. घरांत लग्न कार्य आसल्यार तें घर मागीर व्हंकलेचें आसूं वा नवऱ्याचें आसूं लामणदिव्याक मान आसतातच. हळदीक पुण्यवचनाक जांव मंडप देवतेची स्थापनाक येजमान बसल्या उपरांत पुजारी मंत्र म्हणून लामण दिव्याक हळद, पिंजर, गंध, फूल अक्षता घालता आनी येजमानाच्या हातांत दितात. यजमान मागीर लामण दिवो लग्नाच्या माटवांत घरांतल्यान भायर सरताना उजवे वटेन लांबयतात. लांबयल्या उपरांत पांच सवाशिणी लामण दिव्या हळद, पिंजर घालून अक्षता घालतात. हें सगळें जाल्या उपरांत हळदीच्या धर्मीक विधींक सुरवात जाता. मुंज करतल्या घरांनीय लामणदिव्याक होच मान आसता.
लग्नाच्या माटवांत (सभागृहांत) न्हवऱ्याक भितर काडताना व्हंकलेचे आवय बापूय (कन्यादान करपी) न्हवऱ्याक भितर काडताना लामणदिवो पेटोवन पांच सवाशिणीक घेवन भितर काडतात. लामण दिव्यांतल्यो मंद पेटपी वाती प्रमाणे न्हवऱ्यान, तांच्या जातल्या जांवयान तांच्या आनी तांचे धुवेचे जिणेंत उजवाड हाडूं, शास्त्र मान्य रितीन, नव्या मनशाक, नव्या जिणेंत, नव्या घराब्यांत येवकार दिवपाक लामण दिव्याचो वापर जाता.
लग्नाचे सगळे विधी सोंपले उपरांत नवें दांपत्य नवऱ्याच्या घराच्या माटवाच्या दारार पावतच नवऱ्या वटेंतले येजमनी व्हंकलेची व्हट भरतात. लामण दिवो पेटोवन तांदळांनी भरलेलें माप ओमथून, दारार भरलेले व्हटयेंतले तांदूळ नव्या दांपत्याक घरांत घेता. व्हटयेंतले तांदूळ घरभर शिंपडायत घरांतल्या मनशांची तशेंच घराची वळख करून घेता. आपल्या आवय बापायचें घर सोडून नव्या घराब्यांत, नव्या गांवांत येवपी नवे व्हकलेक येवकार दीत, लामण दिव्यापरीं नव्या जोडलल्या नात्यान पुराय घराब्याक उजवाड घालपाची शिकवण लामण दिव्या कडच्यान घेवन आपले नवे जिणेची सुरवात करता. नवे तरेचे दोळ्यांक भुलोवपी दिवे आज खूब मेळटात, पूण लामण दिव्याची सर केन्नाच, खंयचोच सोबायेचो दिवो घेंवक शकना.
प्रीता परब.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
