भांगरभूंय | प्रतिनिधी
1957 वर्सा आंतरराश्ट्रीय लेनिन इनामा खातीर तांची निवड जाली. आमी करतात ते सोद विध्वंसक कामा खातीर न्हय तर रचनात्मक कामा खातीर वापरचे अशें तांचें मत आशिल्लें.
देशभर आयज राष्ट्रीय विज्ञान दीस मनयतात. 28 फेब्रुवारी 1928 दिसा नोबेल पुरस्कार फावो जाल्ले भारतीय शास्त्रज्ञ सर सी. व्ही रमण हांणी रामन इफेक्ट हो सोदनिबंद जगा सामकार हाडिल्लो. राश्ट्रीय विज्ञान दीस म्हूण तो दीस मनयतात. भारतांत शास्त्रीय, शिक्षणीक, वैजकी, तंत्रीक, संशोधन आनी सगळ्यो म्हाविद्यालयां, विद्यापिठां, शिक्षणीक संस्था, शास्त्रज्ञ, संशोधक हो दीस उमेदीन मनयतात.
सर रमण हांचो प्रबंध 1930 त मान्य जालो आनी त्याच वर्सा ताका ह्या संशोधना खातीर नोबेल पुरस्कार फावो जालो. रमण हे नोबॅल पुरस्कार मेळोवपी पयले आशियाई शास्त्रज्ञ. ह्या सोदाचो वाडदीस मनोवपा खातीर 28 फेब्रुवारी हो दीस 1987 वर्सा सावन राष्ट्रीय विज्ञान दीस म्हणून मनयतात. रमणाचो जल्म 7 नोव्हेंबर 1888 दिसा मद्रासांत जालो. ताचें पुराय नांव चंद्रशेखर वेंकट रमण. शाळेच्या काळांत रमण खूब बुदवंत आशिल्लो. रमण हांणी पिरायेच्या 11 व्या वर्सा शाळेचें शिक्षण पुराय केलें. 15 व्या वर्सा तांणी इंग्लीश आनी विज्ञान ह्या विशयांत पदवी मेळयली आनी पिरायेच्या 17 व्या वर्सा भौतिकशास्त्रांत पदव्युत्तर शिक्षण मद्रासांत पुराय केलें. उपरांत कोलकाता हांगा उप महालेखाकार पदाचेर ते भरती जाले, पूण ही नोकरी ताका आवडनाशिल्ल्यान ते उण्या पगारान कोलकातांत भौतिकशास्त्राचे प्राध्यापक म्हणून काम करताले. प्राध्यापक म्हणून अध्यापन करतना लेगीत तांणी आपलें संशोधन चालूच दवरलें.
1921 वर्सा कलकत्ता विद्यापिठान तांकां उच्च शिक्षणा खातीर ब्रिटनांत धाडले. थंय तांणी रॉयल सोसायटी ऑफ लंडनांत ‘इंडियन स्ट्रिंगड इन्स्ट्रुमेंट्स’ नांवाचो संशोधनात्मक निबंद सादर केलो. उपरांत 1935 वर्सा भारतीय ताल वाद्यांचेर, खास करून तबला, तबला ढोल, शाई, तरंग लांबाय आदी ध्वनी निर्मिती विशीं संशोधन केलें. युरोपांतल्यान दर्या मार्गान भारतांत येतना मळबाच्या निळ्या रंगाचो तांकां मोनेळ पडलो. मळब फकत निळें कित्याक दिसता असो तांकां प्रस्न पडलो. ताची जाप सोदपा खातीर तांणी उदक आनी बर्फांतल्यान उजवाडाच्या किरणोत्सर्गाचेर संशोधन करपाक सुरवात केली. ह्या संशोधनांतल्यान तांकां मळबाच्या निळ्या रंगाची जाप मेळ्ळी.
रमन इफेक्ट म्हणल्यार उजवाडाचें विकेंद्रीकरण. हो एक दृश्य परिणाम. अशे किरण आमच्या दोळ्यांत सरळ भितर सरतात तेन्नाच आमकां उजवाडाच्या अस्तित्वाची जाणविकाय जाता. रमण हांणी सुरवेक स्फटिकांच्या संरचनेचो अभ्यास केलो, तातूंत अणुकेंद्रीय संरचनेंत संरचनात्मक सारकेपण दिसून आयलें. मजगतीं, 1928 वर्सा ताका उत्सर्जीत उजवाडांत मूळ उजवाडा सारक्या तरंग लांबायचे किरण तशेंच हेर उजवाडाचे किरण आसतात, जे मूळ उजवाडाच्या किरणांत एकूय निशाण लेगीत नाशिल्ले अशें तांकां कळ्ळें.
ह्या नव्या किरणांचो चड अचूक अभ्यास करपा खातीर ताणें पाऱ्याच्या दिव्यांतल्यान भायर सरपी तरंग लांबायचो अभ्यास केलो आनी ताका लागून तांच्या नव्या सोदाक आनी संशोधनाक बळगें मेळ्ळें. उजवाडाक कांय गूणधर्म आसतात आनी ताका लागून तो कण अशें दिसता, ताच्या फोटॉनांतली ऊर्जा त्या उजवाडाच्या कंपन संख्येच्या प्रमाणांत आसता. ताच्या संशोधन निबंदाक ‘रमन इफेक्ट’ अशें नांव मेळ्ळें. ताच्या मूळ आनी अमूल्य संशोधनाक लागून आनीक जायते सोद लागले. भौतिकशास्त्रांतल्या सद्याच्या सोदांचीं मुळां ह्या रमण इफेक्टांत आसात. रमण इफेक्टाक लागून म्हायतीची गिरेस्तकाय उक्ती जाली. देखूनच देशांतल्या 17 विद्यापिठांनी आनी संवसारांतल्या 8 विद्यापिठांनी ताका मानाची डॉक्टरेट फेलोशिप दिली.
1943 वर्सा रमण हांणी बेंगळुरूंत रमण संशोधन संस्था स्थापन केली. तातूंत भौतिकशास्त्रांतल्या संशोधनाक प्राधान्य दिल्लें. 1954 वर्सा भारत सरकारान तांकां ‘भारतरत्न’ दिवन तांचो भोवमान केलो. 1957 वर्सा आंतरराश्ट्रीय लेनिन इनामा खातीर तांची निवड जाली. आमी करतात ते सोद विध्वंसक कामा खातीर न्हय तर रचनात्मक कामा खातीर वापरचे अशें तांचें मत आशिल्लें. 12 नोव्हेंबर 1970 दिसा तांकां मरण आयलें.
राष्ट्रीय विज्ञान दिसा निमतान सगळ्या भारतीयांक परबीं.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
