राजकी, समाजीक बदल हाडपी मनोहरबाब

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज वेगळ्या आडमेळ्यांची सांखळ उबी जाता तेन्ना ती तोडपाची वणत बांदप समा जातलें. वणटी बांदतना चिंतना, विचारांनी एकसारकेंपण आसल्यार त्यो तिगतल्यो

मतदाराचे विचार थीर नासतात, तो राज्याचें न्हय आपलें चिंत्ता, फकत बरो वावर करप म्हणल्यार राजकारण न्हय- हीं आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांचीं उतरां. मंगला खाडिलकार हांणी घेतिल्ल्या ‘एक मनोहर कथा’ ह्या पुस्तकांतल्या मुलाखतींतलीं. जिल्हो पंचायत वेंचणूक लागीं येतना उतरांची याद मुद्दम करुन दिल्या.
13 डिसेंबर हो आदले संरक्षण मंत्री, मुख्यमंत्री पर्रीकार हांचो जल्मदीस. जिल्हो पंचायतीचे बांदावळीचें विधेयक मुखार आयलें तेन्ना ल्हानशा गोंय राज्याक जिल्हे परवडटले? असो प्रस्न तांणी उपरासायिल्लो. उपरांत तांचेच राजवटींत पयली जिल्हो वेंचणूक जाली. तेन्नाचें राजकारण आयज ना, उमेदवारांची समाजा कडेन कालचेवरीं कितली लागणूक आसा होय प्रस्न आयज उप्रासता. जिल्हो पावंड्यार वेंचून आयिल्ले उमेदवार मतदारां कडेन वतात ते फकत वेंचणुकेच्या तेंपार. अशे परिस्थितींत जिल्हो पंचायतीं खातीर फुडल्या सप्तकांत मतदान करतना उमेदवाराची समाजा कडेन आशिल्ली लागणूक मतदारांनी पळोवची.
हे वेंचणुकेंतल्यान फुडाराच्या राजकारणाची, वेंचणुकेंची दिका कळटली. पर्रीकार हांणी 2006 वर्सा परगटायल्ल्या चिंतनांनी मतदारांक बदलपाची तांक आसा. मतदार तांच्या चिंतनांतल्यान बदललो, गोंयांक थिराय दिवपी राजकारण आयलें. थिरायेंतल्यान उदरगत आयली, गोंयचें अर्थकारण उदरगतींतल्यान व्हड जाता. उदरगत तिगोवन दवरपाक गोंयकारांनी वेंचणुकेंत वांटो घेवप म्हत्वाचें.
जिल्हो पंचायत वेंचणूक राजकी पक्ष पावंड्यार करप आदल्या मुख्यमंत्र्यांक गरजेचें दिसलें तें गोंयच्या पक्षांतरांच्या राजकारणाक लागून. पक्षांतरांच्या राजकारणाचो तांकांय त्रास जाल्लो. सरकार उडोवपी, पक्षांतरां करपी तेन्नाचे आमदार आयज भाजपांत आसात, तांकांय पर्रीकार हांणी शाणे केले. राकेसाक सुदारपाची तांक तांचे लागीं आशिल्ली. जिल्हो वेंचणुकेंतल्यान राकेसी वृत्ती राजकारणांत येवची न्हय, ही जापसालदारकी मतदारांक घेवची पडटली. मतदार बदलता, वेंचणुके वेळार तेय जात, धर्म पळयतात हीं उतरांय मनोहरबाबांचीं. ते मेकळेपणान आपले विचार मांडपी. मांडटना खरेपण – वस्तुस्थिती समाजाक सांगपी. तांचीं वास्तववादी चिंतना यादींत दवरुन राजकारणी विचारांनी, बुद्धिमतेन, शिक्षणान व्हड आसतलो, समाजा कडेन तो बांदून उरतलो हें मतदार पळयतले अशी आस्त बाळगूया.
मनोहरबाब राजकारणात आयले राजभास आंदोलन सोंपतना. राजभासेन गोंयांक राज्य पावंडो दिलो, सुरवेक अस्थिरतायेचें राजकारण गोंयकारांनी पळयलें. म. गो. पक्षा कडेन युती करुन भाजपाक सत्ते मेरेन पावोवपाक मनोहरबाबांचो व्हड वांटो. गोंयची राजकी अस्थिरताय सोंपोवप, राजकारण नितळ करप ही मोख मुखार आशिल्ली. सुवार्थ आशिल्लो जाल्यार आपलो व्हडलो पूत उत्पल हांकां राजकारणात हाडपाची धिटाय ते 2018- 2019 वर्सा दाखोवपाचे. 2019 चे विधानसभा पोट वेंचणुकेंत भाजपान उत्पलाक उमेदवारी दिल्यार तो वेंचून येवपाचो. उत्पलान आपली स्वतंत्र वळख समाजाक करुन दिवन राजकारणात येवचें ही देख मनोहरबाबान ताका दिल्ली आसुये.
मनोहरबाब राजकारणांत आयले तेन्ना भाजपाचे वांगडी चड नाशिल्ले, उमेदवार मेळपय त्रासाचें. आयज तें राजकारण ना, पणजेच न्हय चाळीसय मतदारसंघांत विधानसभा वेंचणुकेंत देंवोवपाक भाजपा कडेन वांगडी आसात. समाजा कडेन वचपाक येवजणीय आसात, केंद्रा कडल्यान येवपी अर्थिक आधार वाडला.
पयले फावट सत्तेर येतना भाजपाच्या युती सरकारान हाडिल्ली समाजिक सुरक्षा, उपरांतच्यो लाडली लक्ष्मी, गृह आधार, यशोदामिनी, सायबरएज कंप्युटर्स, उंचेल्या शिक्षणा पासत शिष्यवृत्ती, कलाकारांक आधार, पत्रकार कल्याण निधी ह्यो येवजण्यो तेन्नाची समाजिक परिस्थिती, गरजो विचारांत घेवन केल्ल्यो. चडशो पर्रीकार हांच्या तेंपावयल्यो. तातूंत आयज बदल जाल्यात, जावपाची गरज आसा.
पंचवीस वर्सांत गोंयची समाजीक, राजकी, अर्थिक स्थिती बदलल्या. ह्या बदलांचे एक व्हड वांटेकार मनोहरबाब. सत्तेर येवचे आदीं तांचे अभ्यासातल्यान मांडिल्ले सकारात्मक विचार, येवजण्यो तेन्नाच्या राजकी फुडाऱ्यांनी मानून घेतल्यो. गोंय मुक्ती लागीं येतना जाल्लो मनोहरबाबांचो जल्म. मुक्ती मागीरचे गोंय, उदरगतीचे मार्गार वचपी प्रदेस, हेर राज्यां, राश्ट्र तांकां खबर आशिल्लें. वाचप, अभ्यास करप, चिंतपांतल्यान घडिल्ले पर्रीकार मुख्यमंत्र्याचे कदेलीर बसले तेन्ना तांकां बदल आपणावपाक कळाव लागलो. फायलींच्या दाळाचे ते दीस, सवकासायेन तेन्नाचो तेंप ना जावंक लागला. त्या दिसांनी फायलींत तकलीं घालून अभ्यास करचो पडटालो. अधिकाऱ्यांचेर अती निंबून रावचे परस फायलींतले कागद वाचप, ते सुदारप, आपल्या अक्षरान टिपण बरोवप, नवे कायदे हाडप हें गोंयांक राज्य पावंड्या उपरांतचें चित्र.
खरी उदरगत, खरी मुक्ती राजभासेंतल्यान राज्य मेळटकच जाल्या. मुक्तीवेळार गोंयांत सत्तेर आशिल्लो म. गो. पक्ष दिशींमाशीं ल्हान जायत वतलो हें वीस वर्सां पयलीं सांगपी मनोहरबाब. तेन्नाच बदलांतल्यान येवपी गोंयचो फुडार दोळ्यां मुखार दवरपी राजकारणी आशिल्ले. सत्ता म्हणल्यार कितें तें तांकां तेन्ना कळिल्लें. मुळाव्यो तजविजो करतना मतदार बदलता, निमणे जात, धर्माक जागता हें तांकां होल्मल्लें. समेस्तांच्या मनाची वळख तांकां राज्यांत भोंवतना जाली, उद्येग आनी उद्येगपतींच्या घराण्यांत बदलाचें वारें हाडटना नवे उद्येजक, वेपारी निर्मणेचें बीं रोवपाचें तांचो व्हड वावर.
उदरगतीचे दिकेन वतना गोंय कोयराच्या राशींनी बुडटा तें पळोवन पयलो कोयर वेवस्थापन प्रकल्प फुडें व्हरपी, राजपाटण पणजेक स्मार्ट सिटी येवजणेंत घालपी मनोहरबाब संरक्षण मंत्री जाले. तांकां राज्यांत संरक्षण मंत्रीपद निर्मणेची गरज दिसली ना. आयज राज्यां- राज्यांतली परिस्थिती बदलता. तेन्ना फुडल्या धा वर्सांत राज्यांनीय संरक्षण मंत्री जाल्ले आसतले. संरक्षण यंत्रणा राज्याराज्यांनी वाडटा तेन्ना तांचेरय नदर दवरपाक राज्य संरक्षण मंत्री जाय पडटा.
फाटल्या पांच वर्सांनी देसांतलें राजकारण बदलतना गोंय फाटीं कशें उरतलें? राजकारणात येवपी बदलांतल्यान ल्हान व्हडांक राजकारण भावता, तरणाट्यांक उत्कृश्टताय हाडपाक एकचित्त जावचें पडटा हें अंदूची जिल्हो वेंचणूक सांगतली.
प्लास्टिक मुक्तीचो आरंभ करतना धा वर्सां आदीं केल्ले कायदे सुदारून ग्रिन काॅरिडाॅरा वाटेन गोंय व्हरपाची मोख दवरची पडटली. ‘भूंय म्हजी भांगराळी, गोंय म्हजें भांगराळें’ अशें म्हणून वग्गी रावपा परस गिरेस्त जाल्लो, फाटल्यान पडिल्लो समाज उंचायेर वता. तांचे खातीर समानतायेंत आरक्षण हाडपा पासत वावुरिल्ले मनोहरबाब फुडाराची नदर आशिल्ले राजकारणी. विरोधी पक्ष मुखेल्यांचे कदेलय मंत्र्यांवरीच, तांकांय अधिकार आसात, अधिकारांचो उपेग मनोहरबाबान करुन दाखयलो समाजीक प्रस्न समजून घेवन. आयज वेगळ्या आडमेळ्यांची सांखळ उबी जाता तेन्ना ती तोडपाची वणत बांदप समा जातलें. वणटी बांदतना चिंतना, विचारांनी एकसारकेंपण आसल्यार त्यो तिगतल्यो, पोरण्यो मोडून पडटल्यो. जिल्हो वेंचणूक तें शिकयतली. तींच मनोहरबाबांक आर्गां- नवनिर्मणेचें बीं किल्लत घालपाचीं, नवे दिकेची, मार्गाची.

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260