रस्त्या वयले वाडटे अपघात : भिवपाची गरज आसा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दर वर्सा येरादारी खातें रस्तो सुरक्षा सप्तक मनयता. ह्या वर्साच्या उक्तावण कार्यावळींत मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत हांणीं गोंयच्या वाडट्या अपघातां विशीं हुस्को उक्तायलो. राज्यांत दिसाक 40 ते 50 रस्तो अपघात जातात. तांतले 10 गंभीर तरेचे आसतात. 80 टक्के अपघात सोर्‍याचे घुंवळेंत जातात. बसींचे ड्रायव्हर सोर्‍याचे घुंवळेंत प्रवासी लोकांच्या जिवाची पर्वा करिनास्तना बस चलयतात. सोरो पितल्यांक कसलेंच भान उरना. जड वाहनां चलोवप्यांक रस्त्या वयल्या हेर वाहनांची वा लोकांची पर्वा नासता. जानेवारी 2024 सावन ऑक्टोबर मेरेन भिरांकूळ अपघातांत 226 जाणांक मरण आयलें. जी आंकडेवारी जाहीर जाल्या ती पळयल्यार दिसाक 7 अपघात जातात. तेन्ना मुख्यमंत्र्यान ‘भिवपाची गरज आसा’ म्हणून जी शिटकावणी दिल्या तिचेर गंभिरतायेन विचार करपाची गरज आसा. दुर्दैवान सुरक्षा सप्तकांत तर एकय दीस अपघाता बगर गेलो ना. एका तरेन अपघातांची माळ लागिल्ली. दर वर्सा येरादारी खातें शालेय भुरग्यां खातीर येरादारी विशीं खासा जागृती मोहीम चालीक लायता. कांय वर्सां पयलीं ‘मार्ग’ हे आप-सेवा संस्थेन रस्तो सुरक्षा मोहीम बरे तरेन चालीक लायिल्ली.
गोंयचे लोकसंख्येच्या मानान वाहनांचें प्रमाण बरेंच चड आसा. तशेंच दर वर्सा हजारांनी नव्या वाहनांची भर पडटा. तातूंत दुचाकींची संख्या चड आसता. दर एका घरांत दोन- तीन मोटार सायकली वा स्कुटरी आसात. स्कुटरींच्या अपघाताची रिस्क सगल्यांत चड. तरी लोकांचें दुचाकी बगर जायना. ताका मुखेल कारण म्हणजे सरकार आतां मेरेन शारां भितरले येरादारी वेवस्थेचेर फावो ते तरेन केन्नाच लक्ष दिल्लें ना. खाजगी सिटी बससेवा वेळापत्रक पाळनात. तोरां चेपणाक घाल्ल्यावरीं प्रवासी भरतात. रिक्षांचेर तर कसलेंच नियंत्रण ना. जाण्टे आनी दिव्यांग लोकां खातीर भौशीक पांवड्यार कसलीच येवजण सरकारा कडेन ना. शारां अंतर्गत सवाय, सोयीची आनी सुरक्षीत सिटी बस सेवा राबोवप ही ‘स्मार्ट सिटी’ फाटली मुखेल संकल्पना आसा. पूण नागरिकांच्यो खर्‍यो गरजो कितें? हें समजून घेवपाक आमची सरकारी यंत्रणा सदांच फाटीं पडल्या. हालींच शारा अंतर्गत ई- बस सेवा पणजे सुरू केल्या. ती सारकी जाग्यार पडपाक कांय दीस वतले.
जशीं वाहनांची संख्या वाडटा तशे रस्ते रूंद आसपाक फावो. रस्त्या वयल्या फोडांचेर तर उलोवपाचें ना. रस्तो आडावन बसपी गोरवांचेर तर कांयच उपाय सांपडना. रस्त्या वयले फोंड चुकोवपाक वाहन चलोवपाक कितली जतनाय घेवची पडटा, हें वाहन चलोवपीच सारकें सांगू शकतात. आमची येरादारी वेवस्था सुयोग व योजनाबद्ध ना, ही आतां नविदाद उरूंक ना.
रस्तो सुरक्षा सप्तका निमितान रस्तो सुरक्षा आनी येरादारी वेवस्थापन समितीची बसका जाली आनी एक कृती आराखडो तयार केलो. ते प्रमाणें फुडली कार्यावळ हातांत घेवपाचो निर्णय जालो. कार्यवळी प्रमाणें रस्त्या वयले फोंड पुरोवप, झेब्रा क्राॅसिंगांचे रंगकाम करप, ट्राफिक सिग्नलांची देखरेख दवरप, अशे तरेचो आराखडो तयार केला. हे कार्यावळींचेर बारीकसाणेन नदर मारल्यार, तातूंत नवें अशें कांयच दिसून येना. येरादारी नेमा प्रमाणें येरादारीचेर फावो ते तरेन नियंत्रण दवरपाक येरादारी वेवस्थेचें हें तर सदचें काम आसता. वयलो आराखडो पळयल्यार येरादारी खातें आपलें सदचें काम करपाक फाटीं पडलां, असो ताचो अर्थ जाता.
येरादारीचेर योग्य नियंत्रण दवरप हें ट्राफिक पुलीस यंत्रणेचे मुखेल काम आसा. पूण पुलीस वाहन चालकांक तालांव दिवपाक लिपून बशिल्ले आसतात. लोकांक येरादारी नेमां विशीं जाणविकाय करून दिवप आनी ते तरेन मार्गदर्शन करप हो येरादारी सुरक्षा सप्तका फाटलो मुखेल उद्देश आसा. पूण येरादारी खातें सदांच ‘शिस्ती-करणा’चेर भर दिवपाच्या बदला ‘दंड-करणा’चेर भर दिता.
दुचाकी चलोवपी आनी फाटल्यान बशिल्ल्यान हेल्मेट घालप हें खूब गरजेचें आसा. हॅल्मेट नाशिल्ल्यान अपघातांत तकलेक मार लागून लोकांक मरण येता, अशें दिसून आयलां. हें दुचाकी चलोवपी लोकांक बरें तरेन खबर आसा. तरी हॅल्मेट घालपाचें टाळटात. हांगांचे गरमेक लागून घाम येता आनी हॅल्मेटाक वास मारता. दुसर्‍यान वापरिल्ले हॅल्मेट घालप भलायकी नितळसाणेचे नदरेन कितलें बरोबर आसा? हाचेर विचार जावपाक जाय. तेन्ना हॅल्मेटाक कितें तरी पर्याय सोदून काडपाक जाय.
कायद्याचें उल्लंघन करप हें तर भारतियांच्या प्रतिष्ठेचें लक्षण जालां. येरादारी शिस्ती विशीं तर विचारपाचेंच ना. रस्तो येरादारीच्या बेशिस्त वागणुकींत भारताचो वयलो क्रमांक लागता. येरादारीक मात्शी आडखळ आयली जाल्यार उतावीळ चालक नेम मोडून आपली गाडी कशेय तरेन फुडें व्हरतात. ते खातीर येरादारीची कोंडी जाता. वाहन हातांत आयलें म्हणजे रस्तोय विकतो घेतिल्ल्यावरीं वागतात.
शिस्त फकत शाळेंत शिकून येना. समाजीक आनी कुटुंबीक आचार-विचार, संस्कार आनी नीतीमत्ता ह्या गुणां वयल्यान समाजाची शिस्त घडटा. ह्या बाबतींत आमचो समाज खूब फाटीं आसा. हें सांगपाक खरेंच वायट दिसता.
भारतीय नागरीक खूब वेळा परदेशांत भोंवडी करून येतात. थंयचे लोक येरादारीचे नेम कशे तरेन पाळटात, पुलीस कशे तरेन नियंत्रण दवरतात आनी शिस्ती विशीं तोंड भरून तोखणाय करतात. जशें काय संवसारांतले व्हडलें अजाप पळोवन आयिल्ल्यावरीं दाखयतात आनी तेच बराबर ‘आमकां हें जमपाक ना बाबा!’ अशें म्हणून थंयच शरण वतात. तांच्या कडल्यान शिकून घेवया आनी ते तरेन आमी वागपाचो यत्न करुया, अशे विचार केन्नाच येनात.
येरादारी शिस्तीच्यो बर्‍यो संवयी लागच्यो म्हणून सरकारान खूब कायदे केल्यात. कायदो मोडप्यां आड खर ख्यास्त आनी दंडाची रक्कम वाडयल्या. तरी अपघात उणें जायनात. ह्याचेर खोलयेन विचार करपाचो वेळ आयला. तेन्ना मुख्यमंत्रांच्या शिटकावणीचेर गंभीरतायेन विचार जातलो, अशी आस्त धरूया.

विज्ञानदूत श्रीकांत शंभू नागवेंकार
9096512359