रस्ते खरेंच सुदारतले?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

काँक्रिटाचेय रस्ते वायट न्हय. निदान ज्या रस्त्यांचेर चड येरादारी आसा, ते तरी उणेच पांच वर्सां फोंडकूल विरयत उरतले, अशे तरेन बांदपाक नाका?

गोंयांतलीं कांय शारां सोडलीं जाल्यार आदल्या तेंपार गांवांनी मातयेचेच रस्ते आशिल्ले. 1975 उपरांत रस्ते डांबरी जावपाक सुरवात जाली. 80 च्या दसकांत ताका वेग आयलो. त्या काळार आतांच्या सारकोच पावस पडटालो, तरीय रस्ते तिगून उरताले. आतां जुलय लागता म्हणसर रस्तो फोंडकुलांनी भरून वता. गांवांनी तर ताची दशा पळोवपा सारकी नासता. हाका फक्त आनी फक्त पावसूच जापसालदार अशें थोडे लोक सांगतात. घडये तांबडी माती डांबर गिळटाय आसतली!! फाटलीं 40 वर्सां बाबत रस्त्यांक सगलेच विटिल्ले. तांकां आतां थाकाय मेळटली, अशी आस्त बाळगुया. कारण सरकारान दर्जो नाशिल्ले रस्ते तयार केल्ल्या 28 काॅण्ट्रक्टरांक नोटिशी धाडल्यात. इबाडिल्ले रस्ते स्वताच्या खर्चान परतून तयार करून दिवचे, अशें तांकां सांगलां. जे कोण हें काम करिनात, तांकां काळे वळेरेंत घालतले. म्हणटकच तांकां हाचे मुखार काॅण्ट्रेक्ट दिवचे नात. ही नवी पद्दत निदान देशाच्या स्वातंत्र्याचीं शंबरी पुराय जाय मेरेन चालू उरची. तो मेरेन रस्ते तयार करपाचें वेगळें तंत्रज्ञान येवंक शकता.
आमच्या गोंयांत (आनी पुराय देशांतूय) सगल्यांत चड गैरकारभार, भ्रश्टाचार भौशीक बांदकाम खात्यांत चलता, अशें म्हणटात. अर्थांत सगलेच कर्मचारी, अधिकारी तशे नात. कांय प्रामाणीकपणान काम करपी आसात, म्हूण खातें चलता. बांदकाम खात्याच्यो काणयो खूब आयकूंक येताल्यो, आयजूय येतात. कोणाचो भाव, चली काॅण्ट्रेक्टरांक सुटकेस हाडपाक लायताली. निविदा भरचे पयलींच 5 ते 10 टक्के कमिशन दिवचें पडटालें. कांय काॅण्ट्रेक्टर निविदा घेवन मागीर ती दुसऱ्याक विकताले. बांदकाम अधिकाऱ्यांक, काॅण्ट्रेक्टरांक आनिकूय सुरबूस काणयो खबर आसतल्यो. रस्त्याचें काम सुरू जावचे पयलीं आनी तें जातकच जर पयशे वांटचे पडले जाल्यार तो काॅण्ट्रेक्टर आपल्याक चडांत चड फायदो जातलो, अशे तरेन काम करतलो, हें सांगपाक तज्ञ नाकात. कारण हो वेवसाय. समाजसेवा न्हय. सगल्यांनीच आपापलो वांटो घेतकच मागीर रस्त्याचो दर्जो तो कितें उरतलो? ह्या वेवसायांत घुस्पल्ले सगलेच एकमेकांक बोटां दाखयत आयल्यात. काॅण्ट्रेक्टर म्हणटात, वयल्यांक कमिशन दिवचें पडटा, तर वयले म्हणटात, काॅण्ट्रेक्टर सारकें काम करिनात. थोडे पावसाक दोश दिवन मेकळे जातात.
हें यूग सोशल मिडियाचें. ताका लागून समाजांतल्यो चडश्यो घडणुको रोखड्योच व्हायरल जातात. निदान 3- 4 हजार लोकां मेरेन पावताच. ह्या पावसांत लोकांनी फोंडकुलां पडिल्ल्या रस्त्यांचे फोटो घाले, दिसाळ्यांनीय खबरो आयल्यो, तातूंत स्मार्ट सिटीची जाल्ली दुर्दशा सगले कडेन गाजपाक लागली. लोक सरकाराचेर खुबळिल्ले. हे खातीर मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत हांणी 14 ऑगस्टाक बांदकाम अभियंत्यांची बसका घेवन तांकां वडीर काडिल्ले. जांणी बाबत काम केलां, त्या काॅण्ट्रेक्टरांक नोटीस दिवपाचे निर्देशूय तांणी दिल्ले. विशेश म्हणल्यार तेच दीस नोटिसो गेल्यो…. आनी आतां तांकां स्वताच्या खर्चान रस्तो परत गुळगुळीत करून दिवपाचो आदेश दिला.
1980 च्या दसकांत आशिल्ल्यो ताचे कितलेशेच पट आतां गाडयो वाडल्यात. ताचोय ताण रस्त्यांचेर पडटा. पावसूय नेटाचो. तातूंत कामाक दर्जो नासलो काय रस्तो रोखडोच पेड्डेर जाता. पेव्हर्स ही तात्पुरती वेवस्था. ते पयलीं फुटपाथाक घालताले. मात, आतां रस्त्यांकूय घालपाक लागल्यात. तांची देखरेख केल्यार डांबरी रस्त्या परस ते चड काळ तिगतात अशें दिसून आयलां. काँक्रिटाचेय रस्ते वायट न्हय. निदान ज्या रस्त्यांचेर चड येरादारी आसा, ते तरी उणेच पांच वर्सां फोंडकूल विरयत उरतले, अशे तरेन बांदपाक नाका? गांवांनी वचपी रस्तेय सुदारपाची गरज आसा. थळाव्या पंचायतींनी, पालिकांनीय हे बाबतींत खांद मारपाक जाय. आमदारांनी फाटपुरवण करपाक जाय. गोंयचे उदरगतींत गांवांगांवांनी वचपी रस्ते आनी येरादारी हांचें व्हडलें योगदान आसा, हें न्हयकारपाक मेळचें ना. अजून कांय कडेन मातयेचे, फोंडकुलां पडिल्ले रस्ते आसात. दोंगराळ वाठारांनी रस्तोच नाशिल्ले गांवूय आसात. बांदकाम खात्याचेर आतां व्हडली जापसालदारकी येवन पडल्या. काॅण्ट्रेक्टरां कडल्यान हाचे मुखार गुळगुळीत रस्ते बांदून घेवचे. खात्यान स्वताय ते बांदूं येतात. गोंयांत विवीध कारणांक लागून वर्साक तिनशे ते साडेतिनशीं लोकांक मरण येता. हजार- देड हजार जखमी जातात आसतले. बाबत रस्ते हेंय हाचें एक कारण. तेन्ना हें मतींत धरून सरकारी यंत्रणेन हाचे मुखार खंयच्याच रस्त्या विशीं लोकांची कागाळ येवची ना, हाची जतनाय घेवची.