रगताचें नातें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भा वंडांनो,
हांव तुमकां सदांच सांगतां, तुमी सगळीं जाणां एकमेकांच्या सांगातान बरीं रावूंक जाय. घरांत तशेंच घरा भायर, शाळेंत तशेंच खेळा-मळार.. हांसत खेळत, एकमेकांक मजत करीत, गरजेक एकमेकांक पावत तुमचे घरांतलें रगताचें नातें आनी इश्टागतींतलें नातें एक सारकें आसूंक जाय. तशें आसलें जाल्यार मनशाच्या वांट्याक दूख येना, संकश्टांय येनात. आयलींच जाल्यार तांकां फुडो करपाक एकमेकांचो आदार मेळटा. देखून परतून एकदां सांगतां. घरांत आनी घरा भायर बरीं वागात. आपलें उतर बरें दवरात. तुमचे भितरलो आपसुवार्थ खंयच उमाळून येवंक जायना. तो उमाळून आयलो जाल्यार आमकां खुबशे परिणाम भोगचे पडटात. आनी ताका लागून आमची उदरगत बेगीन घडून येना. भावंडांनो, आयज तेच तरेची एक काणी तुमकां सांगतां हां.. आयकात…
एका गांवांत हरी आनी मोती नांवांचे दोग भाव रावताले. तांचे आवय-बापूय जिते आसा सर ते तांच्या बायलां सकट एकाच घरांत एकठांय रावताले. पुणून थोड्याच तेंपान तांचे आवय-बापूय ह्या संवसाराक अंतरले. आवय-बापूय पयस जाल्ल्यान हळू-हळू तांच्या घरांत हरीच्या बायलेच्या सांगण्यानी भावां-भावां मदीं झगडी जावंक लागली. कांयचे-कांय आळ घालून हरी धाकट्या भावाक मोतीक सतावंक लागलो. मोतीची घरकान्न सभावान बरी आशिल्ल्यान मोतीय आपल्या भावाक उरफाटें कांय सांगी नाशिल्लो. घरांत शांततायेच्या बदलाक अस्थिरताय वाडली.
तेच वातावरणांत हरीन, आशिल्लें शेंत आनी घर आपल्या नांवार करून घेतलें. शेंतांत पीक आपूण काडूंक लागलो. मात मानाय-कामेऱ्यांच्या हातांतल्यान काम करून घेतालो. उरफाटें, धाकलो भाव मोती शेत नाशिल्ल्यान दुसऱ्यांच्या शेतांत काम करूंन पोट भरूंक लागलो.
.. काय तेंपान हरीचे बायलेन फटीचे आळ घालून मोतीक आनी ताचे घरकान्नीक घरांतल्यांन भायर घाली. मोतीन शेजराक ल्हानशीच खोंप बांदून तातूंत आपलो संवसार उबो केलो.
.. तरी लेगीत हरीचे बायलेचो दुस्वास उणो जालो ना. गांवांतल्या कांय बेबद्यांक आनी वायट वृत्तीच्या लोकांक फुसलावन मोतीक आनी बायलेक पिडपाक लायलें.. शेंवटाक मोतीक तो वाडोच न्हय, गांव सोडचो पडलो.
पुणून भावंडांनो, हरीची परिस्थिती सदांच सारकी उरली ना. हरीचो पूत आवय-बापायचे संस्कार जावंक नाशिल्ल्यान वायट संगतीक लागलो. हळू-हळू गांवांतूच चोर म्हूण फामाद जालो. पुलीस अदी-मदीं ताका चोरयेच्या आळा खाला धरून व्हरताले आनी ख्यास्त फर्मायताले. दुसरे वटेन हरीन मानाय-कामेऱ्यांचे सुवादीन सोंपयल्ल्या शेताचेर मानाय-कामेऱ्यांनी शेक गाजयलो. शेंतांत पीक काडटाले ताचो फावो तसो मोबदलो हरीक ते दिनाशिल्ले. उपरांत कांय तेंपान तांणी तें शेत हरीसावन बळकायलें..
मोती मात आपले बायलेक घेवन दुसऱ्या गांवांत गेल्लो तो बऱ्याक पावलो. ताची नमळाय, मायेस्त सभाव पळोवन ताका एकल्यान आपणाले कंपनींत कामाक लायलो. मोती आतां आपले घरकान्नी वांगडा आनी आपल्या ल्हान भुरग्यांच्या सांगातान आपलो संवसार वेवस्थित रितीन, शिस्तीन, मान-मर्यादेंत चलयतालो.
हेवटेन हरीचेर मोटें संकश्ट आयलें. ताचो पूत व्हडले चोरयेच्या आळान कादयेंत पडलो. हरीची बायल वायट सभावान एक दीस गांवांतल्यानूच ना जाली. हरी एकलो एकसुरो पडलो. आपणालें पोट चलोवंक ताणें शेवटाक आपलें घर लेगीत विकलें. तो एकसुरो पडिल्ल्यान ताका ताच्या धाकल्या भावाची- मोतीची याद येवंक लागली. तो आशिल्लो जाल्यार आपणाचेर ही परिस्थिती येवंची नाशिल्ली अशेंच तो येवजितालो. सामकोच खांकनवाळ जावन हरी आतां पिंजकऱ्या आंगोस्तरांत आपली कूड लिपयत लोकांच्या दारांत भीक मागत भोवूंक लागलो.
.. एक दीस असोच तो सकाळच्या पारार दुसऱ्या एका गांवांत एका घरा फुडें हात मुखार करून उबो रावलो. ताची ती त्या दिसाची पयलीच येणावळ थारतली आशिल्ली. ताणें घराच्या उकत्या दारा कडेन आशेन नदर लावन आपल्या पिंजक्या आवाजांत भितरल्यांक साद घालो.
“बाय कोण आसात गे घरांत? म्हाका कितेंय आसल्यार..” ताची उतरां आयकून एक मनीस दारांत आयलो. ताणें ताका पळयलो आनी ताचो दोळ्यांचेर विश्वासूच बसना जालो.
तें घर मोतीचें आशिल्लें. मोतीन आपणाल्या भावाक रोकडोच वळखलो. ताणें भायर येवन भावाक हाताक धरून आपणाल्या घरांत व्हेलो. आपल्या भावाची दैना पळोवन ताच्या काळजांत चर्र जालें. ताणें ताका बरो बसोवन घेवन तशी दैना कशी जाली हे विशीं विचारलें.
हरीन भीड मुर्वत धरी नासतना आपल्या संवसाराचो इबाड कसो जालो तें बारकायेन सांगलें. मोतीक खूब वायट दिसलें. आपणाक घरा भायर घाल्ल्यान कितें परिणाम जालो हाची हरीक जाण आयल्या म्हणपाचें मोतीक कळ्ळें. मोती विशाल काळजाचो, मायेस्त मनाचो. ताणें आपल्या भावाक माफ करून आपल्या घरांत थांबोवन घेतलो.
हरी आपल्या भावाच्या घरांत फावो तसो आदार करूंक लागलो आनी धाकल्या भावाचे उपकार आटयत आपलें जिवीत सारूंक लागलो.
मोतीनय व्हडल्या भावाचीं सगळीं कर्तुबां विसरून ताका आपले तांकीन आनी मायेन सांबाळ्ळो. मोतीन अशें राखलें रगताचें नातें.
उल्हासभाई