भांगरभूंय | प्रतिनिधी
केरळांतल्या एरणाकुळम शारांत आयज, फाल्यां कोंकणी साहित्य संमेलन भरता. संवसारभरांतले कोंकणीभाशक कोंकणीमायेच्या ह्या उत्सवाक हाजीर आसतले. कोंकणीच्या इतिहासा विशीं, सद्यस्थिती- फुडारा विशीं थंय विचारमंथन जातलें. कृती आराखडेय थारतले. कोंकणीच्या मळांक, वावुरप्यांक हें संमेलन जागृत करतलें, नवें बळगें, उमेद दितलें. कोंकणीचो संवसार धाकटुलो, तरीय तिणें जें मेळयलां ताची तुळा कोणा कडेन जावची न्हय. उठ्ठां- बसतां टिका, त्रोसां, गाळी गिळीत कोंकणीचो हो वेल वाडला, मळबाचे दिशेन पावली मारपाक लागला. ताका अनंत दिगंत हुपपाक सगल्यांनी निसुवार्थीपणान, मनभेद विसरून एकवटान हात दिवंक जाय. लागणूक ती आमची.
प्रादेशीक भाशा इंग्लीशीन खावन उडयल्यात. सगल्यांकूच खबर आसा. आमचे मायभास कोंकणीकूय तिचो हुलोप बसला. देखून कोंकणी कोंकणी भाशीक गांवांतल्या तळागाळांत रुजतली हे खातीर शिक्षणाच्या मळाचेर यत्न गरजेचे. फक्त भाशा म्हूण न्हय, तर हेर विशयूय कोंकणीत आसचे. संगीत, कले सयत! कृती आदारीत शिकोवपाची पद्दत सारकी चालीक लागल्यार कोंकणी लोकवेद, लोकसंगीत नवे पिळगें मेरेन पावतलें. स्वराज्य संस्था, देवस्थानां, चर्ची, मशिदी, विवीध मंडळां, बाजार, आस्थापनांच्यो पावत्यो, कळोवण्यो, दाखले कोंकणींत येवचे. कोचींत म्हयन्याक एक कविसंमेलन जाता, तशे कोंकणीभाशकांनी घरगुती कार्यावळ दवरून कोंकणीचो जागर करचो. गुजरात, केरळांतले नागरिक दुसरे कडेन गेले काय एकमेकांक धरून रावतात, तशे कोंकणी नागरिकांनी कित्याक रावचें न्हय?
कोंकणी परंपरा, कला, साहित्याचें दस्तावेजीकरण जावंक जाय. जाता तें, ताका आनीक वेग येवचो. कारण विदेशी संस्कृती, समाज माध्यमांच्या आक्रमणाक लागून बऱ्योच गजाली काळाच्या पड्ड्याआड गुडूप जाल्यात. कोंकणी कला, संस्कृतायेचेर तो वेळ येवं शकता. एका स्मार्ट फोनान कितल्यो गजाली ना करून उडयल्यो, तें पळयल्यार फुडारांत कितें घडत ताचें चित्र काडूं नजं. एआय एकलीच पुरो!! कोंकणी दिसाळें, नेमाळीं, दिवाळी अंक हांकां कोंकणीभाशकांनी अर्थीक मजत दिल्यार दुदांत साकर. साहित्याचो दर्जो वाडचो. ते खातीर कुशळ समीक्षक, साहित्य संपादक लागतले. नव्या साहित्यिकांक मार्गदर्शन जाय. पुरस्कार मेळोवपाची सर्त लागल्यार साहित्यकार बऱ्यांतलें बरें बरोवपाक लागतलें. चार ओळी बरयल्यात ताचे चार पटीन दर्जेदार साहित्य वाचपाक जाय, अशें म्हणटात. उपरांत आपल्या बरपाचो दर्जो सुदारता खंय. मागीर हें करून पळोवपाक कसली अडचण आसा? हो डिजीटलाचो जमानो. कोंकणी आॅडियोबूक, पाॅडकास्ट, युट्यूब वाचनमाळ कित्याक येवची न्हय? खास करून ल्हान भुरग्यां खातीर? हुमाणी, शुद्धलेखन, नांवां वळखात, म्हणी, पदां हे सारक्यो कार्यावळीय तांकां कोंकणी कडेन आकर्शित करतल्यो. घरांत मात तांचे कडेन कोंकणींतूच उलोवंक जाय. कारण आतां सगल्यांच्याच घरांनी जल्मल्ल्या बाळका कडेन इंग्लिशींत उलोवप चालू जालां. मागीर पांचवी मेरेन शिक्षणूय इंग्लिशींतूच!
कोंकणीचो लिपीवाद हो भावनीक मुद्दो जाला. तो पुरायपणान मिटप तसो कठीण, पूण तणाव उणो जावंक शकता. लिपीवादाच्यो वण्टी मोडपाचो यत्न केल्यार जातलो तो उणो? कोंकणी ही केंद्रस्थानार आनी लिपी ही वैयक्तीक पसंती, हो दिश्टीकोन स्विकारू येता. राजभास कायदो, शिक्षणीक धोरण सरकारन मानून घेतलां. म्हणटकच ताका आनीक हात लायल्यार संघर्श, तणाव वाडपाक शकता, अशें दिसना? KONKANVERTER सारके अॅप्स वाडल्यार, आसा ते विकसीत जाल्यार साहित्य अणकाराचें मोलाचें काम जातलें. हालीं जायतें देवनागरी साहित्य कन्नड लिपयेंत येवपाक लागलां. हो एकचार आनीक वाडूं. गोंय, कर्नाटक, केरळ, महाराष्ट्र (खास करून कोंकण) राज्यांतलें कोंकणी संस्कृताये संबंदीचें दिवप घेवप सदांच जाल्यार कशें??
कोंकणीभाशकां कडेन इत्साशक्त आसा. हुशारीय आसा. ती बेगीन कृतींत येवची. प्रत्येकान एकमेकांक बोटां दाखय नासतना आपापल्या मळाचेर वावर केल्यार कोंकणी तेंगशेर पावतलीच!!
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
