भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ज्येश्ठ साहित्यीक आनी गोंय अंधश्रद्धा निर्मूलन समितीचे अध्यक्ष यज्ञेश्वर निगळ्ये मंगळार 14 ऑक्टोबराच्या राती ह्या संवसाराक अंतरले. खबर वाचून मनाक खूब वायट दिसलें. एका विचारान आनी उद्देशान आमी एकठांय आयिल्ले. वयान जरी ते म्हजे परस व्हड आशिल्ले तरी समविचारां खातीर आमी घट्ट इश्ट जाल्ले. एका अंधश्रद्धा शिबिरांत आमची वळख जाली. मडगांवचे व्हड उद्येजक, पुरोगामी विचारवंत आनी समाज सुदारक दत्ताबाब दा. नायक हांणी मडगांवच्या एका हॉटेलांत एके रातीचें शिबीर घडोवन हाडिल्लें. वर्स नक्की याद जायना. चड करून एकोणशें णव्वदाच्या दशकांत आसूंये. महाराष्ट्र अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीचे अध्यक्ष डॉ. नरेंद्र दाभोलकार हांकां खासा आमंत्रीत केल्लें. एक व्हड मनीस सकयल्या पांवड्यार येवन कशें तरेन आपलें कार्य फुडें व्हरता, हाचें उदाहरण पळोवपाक मेळ्ळें. समाजाक जागे करपी लोक प्रतिगामी आनी शोशण करपी विचारसरणीक नाका आसतात आनी तांकां जिवा निशीं काबार करपाचे तांचे यत्न आसतात. डॉ. दाभोलकर ह्याच नकारात्मक विचारसरणीचे बळी थारले. बारा वर्सां (2013) पयलीं तांचो खून केलो, हें वाचप्यांक बरें खबर आसतलें.
तर सांगपाचो मूळ उद्देश असो, ह्या शिबिरांत गोंयच्या विंगडविंगड भागांतल्यान पुरोगामी विचारांचें आनी समाज सुदारणावादी एके माचेर आयले आनी डॉ. दाभोलकर हांच्या मार्गदर्शना खाला अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीच्या गोंय फांट्याची निर्मिती जाली. यज्ञेश्वर निगळ्ये अध्यक्ष जाले. ते निमितान आमचें मेळप फुडें चालू जाले आनी इश्टागत घट्ट जायत गेली.
तशें पळोवंक गेल्यार गोंयांत अंधश्रद्धा निर्मूलनाचें आनी समाज प्रबोधनाचें काम वेगवेगळ्या माचेर चलतालें. दिसाळ्यांचेर आनी हेर माध्यमांतल्यान वैयक्तीक पांवड्यार तशेंच ल्हान- व्हड पंगड आपले तांकी प्रमाणें काम करताले. गोंय अंधश्रद्धा निर्मूलन समिती खातीर ह्या कामाक एक माची तयार जाली. यज्ञेश्वरबाबान समितीच्या उद्देशां कडेन निश्ठावंत रावन आपल्या पदाची जबाबदारी बरे तरेन सांबाळून अंधश्रद्धा निर्मूलन कामाक बरोच नेट दिलो. वेगवेगळ्या वाठारांतल्या समविचारी लोकांचे मेळप जातालें आनी आपल्या अणभवाचें कथन जातालें.
आमच्या देशांत अंधश्रध्देच्या नांवान जे तरेन शोशण वेवस्था राबयल्या. बाबा- बुवांच्या नादाक लागून सकयल्या समाजाचें जे तरेन अर्थीक आनी समाजीक शोशण जाता. तेच तरेन गोंयतय अंधश्रध्देचे प्रकार घडटात. शिकिल्ले आनी धनीक लोकां मदींय ती सुप्त अवस्थेंत वावुरता. अंधश्रद्धा आमच्या समाजाक पिडपी एके तरेचो रोग. अर्थीक नदरेन दुबळे आनी चातुर्वर्ण्य वेवस्थेचो पिडीत समाज अंधश्रध्देच्या वायट आनी आत्मघातकी कर्तुबांचे पयले बळी थारता. पिडीत समाजाक हें पटोवन दिवपाचें यत्न गोंय समितीन चालू दवरले.
अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळ खंयच्याय धर्माच्या आड ना. तशेंच देवस्पणाच्या आड ना. अंधश्रद्धा हें समाजाचें दुबळेपण. समाजाक लागिल्ली वाळटी. समाजाच्या प्रगतीक ती भितरल्यान पोखरून काडटा. खंयच्याय धर्मांचें तें बळगें म्हणून कोणच मान्य करपाक ना. हेंच धोरण गोंय अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीन फुडें व्हेलें.
समाज प्रबोधनाच्या कामाक सद्या कशे तरेन विरोध जाता, हें आमकां सोशल मिडिआ आनी हेर माध्यमांतल्यान समजून येता. हो विरोध तसो नवो न्हय, हजारांनी वर्सां सावन तो चालू आसा. अंधश्रद्धा निर्मूलन गोंय समितीच्या कामाकय ताचो धग सोंसचो पडलो. एका गटा कडल्यान तर अंधश्रद्धा समितीच्या कामाक बरोच विरोध जातालो. समितीन आयोजित केल्ल्या कार्यक्रमांत फाटल्यान बसून आडमेळीं हाडपाचे यत्न जाले. नियोजीत कार्यक्रम रद्द करपाक शासनाचेर चेंपण हाडलें. इतलेंच न्हय समितीच्या सदस्यांचेर कोर्ट केसी घाल्यो. यज्ञेश्वर निगळ्येन सदस्यांच्या फाटबळाच्या आदारान समितीचे काम व्हड धिटायेन चालू दवरलें.
निगळ्येबाब शांत सभावाचे, भारतीय संगीताचे ते मोगी आनी बरे जाणकार. फावल्या वेळांत ते हार्मोनियम घेवन बसताले. आपल्या पुरोगामी विचारां कडेन तांणी कसलीच तडजोड केली ना. तांच्या उलोवपांत वा लिखाणांत सभ्यपण जाणवतालें. कोंकणी आनी मराठी दिसाळ्यांनी तांणी भरपूर लिखाण केलां. तांच्या कांय पुस्तकांचो इंग्लीश भाशेंत अणकारय जाला. भलायकी खालावली आसतनाय तांचे लिखाण चालू आशिल्लें. समाजांतले विंगड विंगड प्रसंग मांडून आपले विचार लोकां कडेन सोंपे तरेन पावोवपाचें तांचें खाशेलेपण आशिल्लें.
बारीकसाणेन विचार केल्यार, गोंयांत खंयचीय चळवळ लोक चळवळ जावपाक पावना. जे तरेन महाराष्ट्रांत डॉ. दाभोलकर आनी डॉ. श्याम मानव हांच्या फुडारपणा खाला अंधश्रद्धेच्या कामाक शेंकड्यांनी कार्यकर्त्यांचीं फौज उबी जाता. ते तरेन समाज प्रबोधनाच्या कामाक समर्पण करपी गोंयच्या तरणांट्यांचो एक पंगड कित्याक तयार जायना? आयची वरिश्ठ पिळगी खंयच्या तरी बाबा वा बुवाच्या सुवादीन गेल्ली दिसून येता. अशे परिस्थितींत फकत तरणांट्यांक दोश दिवन जावंचें ना. फाटल्या शेंकड्यांत समाज प्रबोधनाची मोख दवरून समाजीक उदरगतीचे दिकेन वचपी पिगळी आयज बरोबर उरफाट्या दिकेन वचपाक लागल्या. दुसरी गजाल म्हणल्यार महाराष्ट्रांतले लोकप्रीय सिने कलाकार आनी नाट्यकलाकार डॉ. श्रीराम लागू, निळू फुले आनी अनेक विचारवंत आनी साहित्यीक अंधश्रद्धा माचयेर वचून अंधश्रद्धेच्या आड उलोवपाचें धाडस करतात. तशेंच सोशल मिडियाचो वापर करतात. ते तरेन गोंयचे विचारवंत अंधश्रद्धे आड उलोवपाक कित्याक फुडें येनात? गोंयांत पुरोगामी आनी समाज सुदारक उणें नात.
आयज समाज प्रबोधनाच्या कामाक खर विरोधाक तोंड दिवचें पडटा. हो विरोध नवो न्हय. ह्या विरोधाक तोंड दित ही चळवळ व्हड ताकींन उबी आसा. ती बंद पडपाक जायना. तशें जाल्यार समाज अधोगतीचे दिकेन वतलो. फुडाराचे पिळगेक हें खूब घातक जातलें. तेन्ना अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळी फाटली सकारात्मक भूमिका पिडीत लोकांक पटोवन दिवपाक जाय.
गोंय अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीक जायत्या वांगड्यांचें व्हड योगदान आसा. तांचीं नांवां दिवप शक्य जावंचें ना. तांच्या कामा विशीं आदर व्यक्त करपाची ही संद घेतां. यज्ञेश्वर निगळ्येसर आयज आमचे मदीं नात. पूण गोंयच्या अंधश्रद्धेच्या कामाक तांची याद सासणाची उरतली. गोंय अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीचें काम फुडें चालू दवरचें, हीच तांकां खरी आदरांजली थारतली.
विज्ञानदूत श्रीकांत शंभू नागवेंकार
9096512359
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
