म्हाका लायसन्स केन्ना मेळटलें?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमच्या घरांनी जो कोण येता ताका आमी पयलीं, “यो, बस”म्हणटात. पिवपाक उदक दितात. पयली उदक आनी गोडाचो खडो दिताले. बसतल्याक थाकाय मेळटाली. कांय वेळान ताका च्या-कॉफी, वा सरबत बारीकशा फराळा बरोबर जसो वेळ “सांगता “तशे दिताले. घरचीं भुरगीं येवन हांसून जाप दिवन वतालीं. आवय-बापूय पावण्या कडेन उलोवंक बसतालीं. ताका जेवपाक रावपाचो आग्रो करप आशिल्लो. तिनसांजचो आयल्यार रातीचो रावूच असो प्रस्ताव आसतालो.
आतां ल्हवूल्हवू एकएक फाटीं पडलां. सगळ्यांत दुर्लभ जाला वेळ! तो कोणा कडेन ना. देखून कोणूय कोणागेर वचप दुर्मीळ जालां.
दरेक घरांत भुरगें चडशें आसताच. तें आपल्या बरोबरच्या इश्टां वांगडा खेळटा. “रांदचें – वाडचेल्यानीं“ खेळटना मदींच तें कोणूय आयलो सो करता आनी ताका, “तुका कितें हाडूं? च्या-कॉफी काय सरबत??” असो प्रस्न करता आनी फटीफटी चो च्याचो वा कॉफीयेचो कप हाडून दिता. नकळत ताका या खेळांतल्यान “पाहुणचार“ करपाचो संस्कार मेळटा. सामकी सादी गजाल ही. सगल्या घरांनी दिसपी गजाल.
घर आनी शाळा, मात्शें फुडें वचून इश्टाचें घर, भायर खेळपाची सुवात हो इतलोच आवाट भुरग्यांच्या जिवितांत येता. तांतूंतल्यान भुरग्याक बरें कितेंय शिकपाक मेळचें अशें आमी यत्न करूंक जाय. आमच्या भुरग्यांक भायर खेळूंक धाडटना ’पार्क’ सुरक्षीत आसा काय? निवळ आसा काय??…तें पळयतात काय ना? इश्टागेर खेळूंक धाडटना तांचेर नदर दवरपाक कोणूय घरांत आसा वा ना हेवूय पळोवपाक विसरनात. तांचे खातीर शाळा वेंचून काडटना तर कितलोसोच विचार करतात. पूण, घरांत आमी तांचे मुखार बरे संस्कार जावपा खातीर जतनाय घेतात व्हय?
गोंयांतूच न्ही तर सगले कडेन घरांत अल्कोहोल (ड्रिंक्स) “घेवप“ हें सामान्य (कॉमन) जालां. तांतूंत दादलो- बायल असो अजिबात भेदभाव ना. दरेका घरांत देव्हारो दवरपाक सुवात नासत, पूण मोठ्या अभिमानान “बार” दवरपाक जागो आसता. घरचीं सगलीं घरांत बसून ड्रींक्स घेतात. धाकलीं भुरगीं टीव्ही मुखार नाजाल्यार मम्मा- पप्पाचो मोबायल पळयत बशिल्लीं आसतात. असलें चुरचुरें पडपी चित्र दिसून येता.
पयलीं, “घरांत तुमचें “तें” नाका हां. भुरगीं आसात घरांत.” अशे बायलो नेटान सांगतालीं. आताची पिळगी म्हणटात, “पयलीं आवय-बापायक भिवून रावतालीं आतां आमी आमच्या भुरग्यांक भियेवन रावूं?” एकूण, नेमान घरांत ड्रींक्स् घेवपाचो रिवाज ल्हवूल्हवू मूळ धरूंक लागला. खोशी साजरी करपाक जावं, पुरो जालें म्हूण निमित्य घेवन, गरमी जाता म्हणूनय पिवपाचीं निमतां वाडत आसात.
ल्हान पिरायेचेर भुरग्यांक ह्या चकचकीत ड्रिंक्सचें आकर्शण आसता. “मम्मा, म्हाकाय बी जाय.” अशें तीं मम्माच्या कानांत ल्हवूच सांगता. तेन्ना एक मिनिटभर मम्मा अस्वस्थ जाता. मागीर तीं रोखडीच ताका जाप दिता. “तुका लायसन्स ना.” वा “तुका मिशो येतकूच.” तरी कांय फावट भुरगीं हट्ट करतात. मागीर सगलीं हांसतात. कोणूय एकलो त्या भुरग्याच्या तोंडाक ग्लास लायता, कोणूय ड्रिंक्सांत बोट बुडोवन त्या भुरग्याच्या तोंडांन दोन थेंबें घालता. सगलीं हांसतात, किटकिटात.
दोन थेंबें खरे, एक घोट खरो. पूण तो लेगीत भुरग्याक दिवप ताच्या आरोग्याक घातक. अल्कोहोलाचे दुष्परिणाम जगजाहीर आसात. तें हांवें ह्या लेखांत नमूद करपाची गरज ना. तें पोटांत पडटकूच शरीर जड जाता, तकली सुन्न जाता, हातपाय अस्थीर जातात, स्वास जड जाता, मेंदू काम एकचित्तान करपाक शकना. हे जाले वयले परिणाम. भितरले अवयव खास करून यकृत ल्हवूल्हवू निकामी जावूंक लागता. पुराय कुडीचेर
ताचे दुश्परिणाम कांय वर्सांनी उदेतातूच. हें जाणां जावन लेगीत खूब जाण निश्काळजीपणान वागतात. स्वतः कडेन आनी भुरग्यांकडेनूय.
घरांत ड्रींक्स, भुरग्यांच्या उपस्थितीत जाणट्यांनी घेवप काय ना हाचेर सोद घेवपाचो हांवें यत्न केलो. म्हाका धक्कोच बसलो. कारण, अशा तरेचे प्रस्न आयज किरकोळ थारतात. तुमी तुमच्या भुरग्यांच्या उपस्थितींत ड्रिंक्स घेतात? या प्रस्नाक “अर्थात” अशी सहज जाप मेळटा. तुमचें भुरगें ल्हान वयार पिवपाक लागल्यार तुमकां चलता. या प्रस्नांक “नो प्रोब्ब्लेम, आमच्या घरांत ते विशीं “टेबू” ना.” अशें समर्थन मेळटा. भुरग्यां सामकार बाटल्यो उगत्यो करप, ग्लास भरप हें घराघरांत सामान्य थारता. भारतांत भुरग्यांनीं ड्रींक्स घेवपाची पिराय एकवीस वर्सां आसा. युकेंत ती पंदरा. दर एक देशांत ती अधीक-उणीं आसा. भायल्या देशांनीं ही समस्या भुरग्यां कडेन मोगान उलोवन सुटावी करची असो पालकांक उपदेश दितात. पूण ताचो व्हडलोसो फायदो जायना. भुरग्यांक आल्कोहोल घेवपाचें व्यसन लागत अशी टांगती तलवार सतत पालकांच्या माथ्यार आसता.
किशोरवयांत भुरग्यांत मदीं आशिल्लें या भांगराळ्या रंगाच्या पेयाचें आकर्शण वाडत वता. महाविद्यालयीन भुरगीं पार्टी करपाक फुरफुरपाक लागतात. जितले बेगीन हाची चटक लागता तितले बेगीन ताचे शरीर या संवयीचें गुलाम जाता. ड्रींक्स घेवन भुरग्यांच्चेर दिसून येवपी परिणाम खूबच गंभीर आसात. तांच्या मेंदूचेर परिणाम जाता, न्हीदेचेर परिणाम जाता, पोटांत मळमळटा, तांकां भयानक कितें म्हळ्यार, गाडी चलोवप बी अशें कितेंय करपाची उर्जा येता जी घातक थारू येता, इतलेंच न्हीं तर सोरो पियेवन निमाणें ताचो
अंत लेगीत जावूं येता. जे पालक बेफिकीर रावन भुरग्यां मुखार पार्ट्यो करतात. भुरग्यांकूय दोन घोट दितात तांकां सादूर करपाचो हो यत्न.
आमच्यानी जाता तितले यन्न करून आमी नवी पिळगी निर्व्यसनी घडोवया. “बाबू-बाय, पिवप हे आरोग्याक वायट. ल्हान पिरायेचेरूच न्हीं तर व्हड जातकूच लेगीत तू हाचे पासून पयस राव” अशी तांकां देख दिवया. काम करून पूरो जाले जाल्यार बरी न्हीद काडल्यार परत उत्साह येता. संगीत आयकल्यार संगीताचे सूर चारीवटांनीं पसरतनाच मन उल्हसीत जाता. मेकळे हवेंत पयस चलपाक गेल्यार थकील्लें शरीर ताजें टवटवीत जावूं येता. एखादो छंद लावन घेतल्यार, उगते मळार खेळल्यार वेळ सहज आनी बरेतरेन वता. निर्व्यसनी आसप हो सद्गुण. व्यसनां
आसल्यार तीं आपल्या शरीराक वायट. तांचे पासत आरोग्य हिबाड जाताच. शिवाय वेळ नमूद करपाची फुकट वता, पैसो फुकट
वता. आपल्या कुटुंबाक ताचे परिणाम
भोगचे पडटात. हाचें आमी भुरग्यांक ज्ञान दिवया. अशे प्रयत्न करप तर आमचें हातांत आसा.

स्मिता तिंबले