म्हणय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

श्रावण सण उत्सवाचो म्हयनो आमकां खबर आसा. आमगेल गावांत तर प्रत्येक देवळां कणीकणी पुजा, सप्ता, भजन सुरुत उरता तशे घरा कणकणी सण, वार आणि परब. एका फाटल्यान एक चालुत उरता. तेतुत आनी श्रावण सरलो रे सरलो चवथी वेध लागीले घरात गणपती येयल बरा ते सरता. गावांत म्हणलार आमगेर बी त्या काळार चवाय नाशीली तर गणपती पुजोवुक म्हणय आशिली. तर ती म्हणय मागीर चवथी दोन म्हयनें आस म्हणलार गणपत मेस्तागेर पावोवची पडताली. कारण आमगेल त्यात म्हणयीचेर तो आमगेलो गणपती थापतालो.
गेल आठवड्यात म्हागेल दोस्त कीरणा गेर घरपुरुस आशिलो. भायर पावसांन बी मातर उसरपत घेतीली. आनी तो चेड्डे दोस्त जाल्ले कारणान मागीर वयचेत पडले न्ही ? तेमी बरें आरसेशी घर बांदला. घरात सगळे आधुनीकपणाचो साज पळोवन मन सुख पावले. मुकार वीर्थाक तयारी चालु आशिली. थंय बी आधुनिक पणा नदरे पडतालो. देवा चवाये जाग्यार बरें आरश्यांचे टीपाय आनी तेगेल खाब्यांकत केळी केसमें लायीले. पुजा सुरु जावुक जरा तडव आशिल तर भटान सगळे तयारी पळोवन तीन म्हणय हाडुक सांगले. तर घरात म्हणय ना तर घातील जमखाणाचेर तीन बस्कर बसुक घेतली.
पुजा सुरु जाली तरी म्हागेल नदर घरात म्हणये सोदत्ताली. पुण म्हणय खंयीत नदरे पडलीत ना. हांव म्हणय सोदतालो कारण एक वेळ त्या म्हणयीर समा बसु मेळना म्हण ती घेतली ना अस म्हागेल समज जाल्लो. तरी किरणा विचारले तेणे सरळ सांगले ह्या नवीत घरात खंय म्हणय. आमी पोन्ने सगळे सामान हळेलोखंडाक विकुन घातले. आत आनी सखल कोण बसता ती म्हणय घेवन. ? तेगेले बी खरेत आशिल म्हणा.
त्या म्हणय पायान हांव म्हागेल ल्हानपणात गेलो खरो पुण आजुनी आमगेर देवकार्याक बसुक म्हणय आसा. तश आमगेले वर्स भर सण,परब,उत्सव चालुत उरता तरी श्रावणात ह्या उत्सवाचो भार येयील उरता. आमगेल नवें पुजोवुक वेगळी म्हणय,आमगेर चवाय घडोवचे पयली कीतली की वर्सा आमगेल गणपती आमगेल म्हणकी म्हणयचेरत बसतालो. ज्या दिवसां आमगेर चवाय हाडली तेन्न ती म्हणय इतिहास जमा जाली. वकारण ती कितली वरसां फाटली हे घरातले जाण्टे लोकांक कोणाकत खबर नाशिले. चवथ लागी येयल तशें साफ सफाये वेळार विष्णु मेस्ताकडे होन्न जरा घट कन्न हाडताले.
आज नवें जरी आमी घरा पुजयनात तरी नव्या म्हणय पयल्या म्हणकीत गडगंज आशिल कारणान ती आमगेर एक पोन्नी याद म्हण आजुनी आसा. आज नवें पुजयनात तरी घरात हाडील तांदळा पोटली आजुनी आमी तेजेर दवरता. ते पळोवन अश दिसता की सदात आमगेर नव्या परब म्हण. ती म्हणय आजुन इतली घटमुट आस ते पळोवन म्हाक तरी आश्चर्य दिसता. त्या म्हणयक तशें कायीत रंगरुप ना नक्षी ना तरी आमगेर ती आजुनी नव्या म्हणय ती मिरयता.
जश गोंयात वास्कोकारांक श्रावणात दामबाबल्या सप्ता चे वेध लागतात तश काय प्रमाणात कारवारचे लोकांक बी लागता हे सांगलार आश्चर्य दिसतले. पयलीच्यान गोंयाकडे रोटीबेटी व्यवहार आसात. चवथीक वजें दिवुक जे सामान लागता ते वास्को सप्ताक मेळता. इतर सामाना बरा हळदुवी हिरवी आनी तेजेर दोन पोपट आशिली ही म्हणय ही तर कारवारच्या घरघरा पावला म्हणलार हरकत ना. थोडी म्हणय कारवार येवन वज्यां बरा परत गोंया पावला तर काय म्हणय परत धुवेंल वज्या बरा कारवार पावलात. आज ही नक्षीदार म्हणय गोंयाच्यान हाडील सुनो आयतार पुजयताना दिसतात.
आमगेल घरात प्रत्येक जाणांली च्या खावच्याक, पेज जेवच्याक,जेवणां बसच्या वेगवेगळी म्हणय उरताली. जितले घरात लोक तेमकां प्रत्येकाक एक म्हणय. गीमा दिवसांत मात्र आमी आंगणाचे मेरेर बसुन जेवताले तेन्न म्हणयेक विसरताले. तरी प्रत्येक घरा देवा कामाक वेगवेगळी म्हणय उरताली. गांवचे व्होड लोकांगेर देवा कामाक सागवानी, सिसम, कींदळ असल्या लाकडाची म्हणय उरताली. तेक बरी नक्षी उरताली तर काय जाणागेर त्या म्हणयक चांदीन नक्षी केल्ली उरताली. असली म्हणय ह्या दिवसात हांवें काणकोणचे देव येतात ते देव दवरुक तेमी असली चांदीची नक्षी आशीली म्हणय घेवन येतात.
आज ती पिळगी व्होड जाली. जमनीर बसुन जेवचे दिवस फाटी पडले. आताचे पिळगेक जमनीर बसुन जेवुक कमीपणाचे दिसता. सखल बसुन जेवले तरी बसुक म्हणय घेवचो प्रकार तर बंदत जाला म्हणलार हरकत ना. आज आमगेल पुजा चवाये म्हणये बदला टीपायाचेर घडु लागला. जमनीर बसु जायना म्हण म्हणय जाग्यार स्टुल येयले. कायकडे खुर्ची बी पळोवु मेळता. पुण आमी जेवताना खाताना म्हणयीसाठी झगडी केल्ले आमी हांगात उरले म्हणय क याद करतेत. आनी आमगेल एक म्हण बसु दिल्ली म्हणय कपलार बसली ही तर सगळे विसन्नत गेलात.

संदेश बांदेकर
9480790172