म्हजे यादींतलो “हरिश्चंद्र भाऊ”

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

तांकां पळोवनच म्हज्या मनांतलो सगलो भंय, दुबाव पयस जाल्लो. म्हाका तांकां पळोवनच जाणवलें हें “भाऊच” आसूंक जाय ते खूब सादें, सरळ आनी नमळायेन रावपी मनीस कसलेच मोटेपण तांच्या तोंडार आनी वागणुकेंत केन्नाच दिसलें ना.

29 जुलयाक सकाळचो म्हाका फोन “जाणा मगो बाय, हरिश्चंद्र भाऊ गेलो” हीं म्हज्या आवयचीं उतरां कानार पडलीं आनी काळजांत कोणे भालो तोपला अशें दिसलें. दोळ्यांत दुख्ख आशिल्लें पूण, तांचो हांसतो तोंडावळो सामकार आयिल्ल्याचो भास जालो. “हरिश्चंद्र भाऊ” म्हणल्यार दो. भो. हरिश्चंद्र तु. नागवेंकार. हें कोंकणी सस्पतीच्या आंगणांतलें फामाद व्यक्तीमत्व आनी पुराय मडगांवकारांचे मोगाळ “भाऊ”.
म्हजी आनी तांची वळख हांव चौगुले म्हाविद्यालयांत शिकता आसतना जाली. म्हज्या हातांत तांचे “आस्वादन” हें समिक्षात्मक पुस्तक आयलें आनी तांकां प्रत्यक्ष रुपान भेट दिवपाची उमळशीक लागली. ते मडगांव, कोंब हांगां रावताले, आनी हांवूय मडगांवचेंच म्हूण ताचो घरचो पत्तो मेळप सोंपो जाल्लो. पूण, इतलो व्हडलो जेश्ठ साहित्यीक म्हाका उलोवंक तरी मेळटलो काय? हो प्रस्न मनाक खातालो. म्हजो हुस्को हांवें म्हज्या बापाय कडेन मांडलो. ताणें म्हणले “हरिश्चंद् नागवेंकार हे फामाद मुबंयकाराल्या घरांतले, हांव तुका व्हरतां”. हें आयकून मनाक उमेद जाली. तांच्या घराण्याक मुबंयकारालें घराणें म्हणटात हें म्हाका तेन्ना कळ्ळें आनी सुवर्ण कारागीर “तुकू शेट” हांचे ते पूत हें लेगीत कळ्ळें.
एक दीस आयतारा हांव तांच्या घरा गेलें, तांचे पुर्तुगेझ काळांतले परंपरीक पद्दतीचें राजांगणाचें घर. घरांत भितर सरतांच कोणे तरी विचारलें “भाऊक मेळूंक आयलां” हांवें ‘हय’ म्हण जाप दिली. इतल्यान एक लांब-रुंद तोंडार हांसो आशिल्लो मनीस आमचे मुखार आयलो आनी “यो, यो भितर, यो. भायर कित्याक बसलां” अशें म्हणत त्या राजांगणाक तेंकून आशिल्ल्या एका लांकडी बांकार म्हाका बसूंक सांगलें. तांकां पळोवनच म्हज्या मनांतलो सगलो भंय, दुबाव पयस जाल्लो. म्हाका तांकां पळोवनच जाणवलें हें “भाऊच” आसूंक जाय ते खूब सादें, सरळ आनी नमळायेन रावपी मनीस कसलेच मोटेपण तांच्या तोंडार आनी वागणुकेंत केन्नाच दिसलें ना.
म्हजी पदवी आनी उच्च पदवी कोंकणी भाशेंतल्यान जाल्ल्यान आनी ते कोंकणीचे जाणकार, आनी साहित्यीक म्हूण तांकां खूब फावटीं मेळप जातालें. दर वेळा मेळटा तेन्ना ते आपलेपणान, मायेन म्हजे कडेन उलयताले म्हाका मार्गदर्शन करताले. म्हज्या पयल्या पुस्तकाचेर तांचीच प्रस्तावना आसात. ही प्रस्तावना म्हणल्यार म्हजे खातीर ताचों सासणां खातीर आशिर्वादच अशें हांव म्हणन. तांकां सदांच आपल्या समाजाचो, समाजांतल्या मनशाचो अभिमान आशिल्लो. सुवर्णकारागीर हे फक्त कारागीर न्हय, ते व्हड कलाकार, सृजनताय आशिल्ले जाणकार अशें तांचे मत आशिल्लें.
म्हजे कडेन उलयतना खूब वेळा तांणी म्हणप “तुजेर कोंकणी आवयचो आशिर्वाद आसा, तूं फुडें सरत राव” हीं तांची उतरां हांवें म्हज्या काळजांत कोरांतून दवरल्यांत. आनी तांची उतरां खरी करपाचो ध्यास घेतला. म्हजें जिणेंत सदांच मायेन फाटीर हात भोंवडावपी, म्हज्या संकश्टाच्या काळांत धिटायेन म्हाका फुडें सरपाक लावपी एक आदारस्तंभ आयज ना, हाची पोकळी भरून काडप कोणाकच शक्य जावचें ना. तांचो कोंकणी भाशे खातीर, ह्या समाजा खातीर केल्लो वावर अजरंवर उरतलो. तांच्या आत्माक नतमस्तक.

वैष्णवी रायकार
8698147583