भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भुरगो शाळेंतल्या सगळ्यां कडल्यान शिकता आनी तो आदर्श दोळ्यां मुखार दवरता. म्हज्या सगळ्या शिक्षकांचो म्हाका खूब अभिमान आसा. शाळेक नामना मेळोवपाक तांणी व्हड योगदान दिलां.
आयज हांव पिरायेच्या पन्नास वर्सां उपरांत म्हजे शाळे विशीं बरोवंक सोदतां. ताचें कारणूय खाशेलें आसा, कारण म्हजी शाळा शंभरी हुपता. शाळे विशीं बरोवपाचें मनांत आशिल्लें. पूण कामाक लागून वेळ मेळनासलो. शाळेचो मोग मात म्हाका स्वस्थ बसपाक दिना जालो. मागीर निमण्या खिणाक बरोवंक सुरवात केली.
सुमार 48 वर्सां आदीं म्हजें शिक्षणीक जिवीत पांच वर्सांचें आसतना सुरू जालें. बालवाडी उपरांत हांव सरळ मुळावे शाळेंत अपरीच्या वर्गांत म्हज्या घरा लागीं आशिल्ले सरकारी मुळावे शाळेंत भरती जालें तेन्ना म्हजो भाव ते शाळेंत शिकतालो. हांव ताचे वांगडा केन्ना केन्नाय शाळेंत वतालें. देखून श्यामला राणे बाई आनी रत्नाकर मास्तर म्हाका वळखीचे जाल्ले. एक दीस हांव म्हज्या भावा वांगडां शाळेंत गेल्लें तेन्ना बाईन म्हाका विचारलें, तूं हे शाळेंत येतकच तुजो भाव ‘व्हडले शाळें’त वतलो. हांवें हय म्हूण मान हालयली. ‘व्हडली शाळा’ म्हाका त्या वेळार खबर नाशिल्ली. शाळा सुट्टकच धांवत घरा आयलें आनी आवयक विचारलें, ‘व्हडली शाळा खंय आसा? म्हाकाय ते शाळेंत धाड.’
आवयन म्हाका ‘व्हडली शाळा’ समजायली आनी खरेंच आवयच्या, बाईच्या भाशणांतली ‘व्हडली शाळा’ आयज सगळे गूण, पिराय, यश, कीर्त घेवन ‘व्हडली शाळा’ जाल्या.
हें श्री दामोदर विद्यालय 1924 वर्सा इंदिराकांत स्वामी महाराजान गांवांतल्या भुरग्यां खातीर सुरू केल्लें. सुरवेक दामोदर देवळांत वर्ग भरताले. तेन्ना देवळाच्या आवारांत एक शाळा इमारत उबी रावली. आयज स्वामीजीन लायिल्लें शंबर वर्सां पोरणें वडाचें झाड लोलयें गांवांत उंच उबें आसा. लोलयें हो एक सैमीक गांव. माड, सुपारी, आंबो, फणस, काजू सारकिल्ल्या झाडांनी नटिल्लो. शाळेंतलें वातावरण सदांच प्रसन्न आसता. शाळा ल्हान दोंगुल्लेचेर आशिल्ल्यान शाळेच्या मैदानांतल्यान पाचवीं शेतां, उदका व्हाळ, ताचे पलतडीं दोंगर, गांवचीं देवळां, ल्हान बाजारपेठ, इगर्जी दिसतालीं. सकाळीं कंवळ्या वतांत प्रार्थना जाताली. प्रशस्त उक्त्या हवेशीर कुडींनी वर्ग घेताले. शाळेचो वाडदीस, संमेलन हो आमकां भुरग्यां खातीर व्हडलो उत्सव आशिल्लो.
त्या काळांत ट्युशन, क्लास नाशिल्ले. शाळेच्या अभ्यासा वांगडाच आमकां शाळेंत सगळ्यो कला शिकयल्यो, देखीक संगीत, नाच, बागकाम, शिंवप, नाटक, चित्रकला आनी आमी सगळ्या कलांनी कुशळ आशिल्लीं. आयज सगळे कडेन वेगळोच प्रकार दिसता. शाळा सोंपले उपरांत भुरगीं रोखडींच ट्युशना खातीर घरांतल्यान भायर सरतात.
आमचे शाळेच्या आदल्या विद्यार्थ्यां मदीं लेखक, कवी, नाटककार, पत्रकार, गायक, संगीतकार, वेवसायीक, शिक्षक, दोतोर, अभियंते आनी हेर मळार नामना मेळयल्ले आसात. शाळेचे ज्येश्ठ विद्यार्थी वेद व्यास आचार्य म्हणल्यार आमचे बाळभाऊ मेळ्ळे. दोन वरां ते म्हजे कडेन उलयताले. शाळेंतल्या दिसां विशीं सांगताले. तांणी शाळेक खूब देणगी दिल्या. भुरग्यां खातीर शिश्यवृत्ती दवरल्यात. तांचें समाजकार्य व्हडलें आसा. आमच्या आदल्या विद्यार्थ्यां मदीं आयज लेगीत एकवट आसा. शाळेचे आदले विद्यार्थी म्हणल्यार सगळ्या प्रतिभेचो खजिनोच.
पांचवेंत हांवें दामोदर विद्यालयांत प्रवेश घेतलो. म्हज्यो मुळावे शाळेंतल्यो सगळ्यो सर्ती दामोदर विद्यालयांत जाताल्यो. पयल्या सावन हांव दरेक सर्तींत वांटो घेतालें म्हणून व्हडले शाळेची म्हाका वळख आशिल्ली. 5 ते 10 वी मेरेन मराठी माध्यमांत इंग्लीश हो एकूच विशय आशिल्लो.
गुरू-शिश्याच्या अखंड बंधनाक लागून, वेवस्थापनान आदल्या विद्यार्थ्यां कडेन संवाद सादिल्ले खातीर आमची नाळ अजूनय शाळे कडेन घट जोडिल्ली आसा. आज शाळेच्या शंबरव्या वर्साच्या सुवाळ्याक म्हाका याद येता ती सर्गेस्त रामचंद्र सर आनी सलुबाबाची. म्हाका याद जाता, हांव पांचवेंत आसतना म्हजो भाव शैलेंद्र धावेच्या मेरिट लिस्टांत आयिल्लो तेन्ना रामचंद्र मास्तरान म्हाका उखलून घेतिल्ले. सगळ्या वर्गांत म्हाका व्हरून मिठाय वाटिल्ली. रामचंद्र प्रभुदेसाय आमचे पीटी शिक्षक. तांणी व्यायाम, खेळ, गितां, नाच सगळें शिकयलें. त्या वेळार ‘चोलतां चोलतां जाली म्हाका राती’, ही देखणी राज्य पांवड्यावेल्या सर्ती खातीर मडगांव घेवन ते आयिल्ले आनी आमकां पयलें इनाम मेळिल्लें.
लोलयें हो कर्नाटक शिमे लागीं आशिल्लो गांव. त्या काळांत आयचे भशेन येरादारीचीं साधनां नाशिल्लीं. मडगांव हो अडेज वरांचो प्रवास. गांवांत कोणाचो तरी पिकअप आशिल्लो आनी आमी फाटल्यान बसून सर्तीक गेल्लीं. आयज रामचंद्र मास्तर नात. पूण पांचवी ते धावी मेरेनच्यो तांच्यो यादी आमचे वांगडा आसात. ताणें आमकां शिकयिल्लीं देशभक्ती गीतां, सरस्वतीची प्रार्थना आयज लेगीत हांव संस्कार वर्गांत भुरग्यांक शिकयतां आनी तांकां आदरांजली ओंपतां. जायते पालक, शिक्षक म्हाका विचारतात, ‘तुका हीं पोरणीं गितां खंयच्यान मेळटात?’ तेन्ना हांव अभिमानान म्हणटां, हें म्हज्या गुरूचें दान.
आज शाळेच्या वर्धापन दिसा आमच्या सालूबाबाची याद जाता. आमच्या काळांतलो शाळेचो प्युन. जाचे कडल्यान हांव नितळसाण, वेळ पाळप, उदक उणें वापरप शिकलें. सदांच हांसरें तोंड, त्याच तोंडान भुरग्यांचेर आड्डप आनी मागीर व्हडल्यान हांसप. भुरगो शाळेंतल्या सगळ्यां कडल्यान शिकता आनी तो आदर्श दोळ्यां मुखार दवरता. म्हज्या सगळ्या शिक्षकांचो म्हाका खूब अभिमान आसा. शाळेक नामना मेळोवपाक तांणी व्हड योगदान दिलां. म्हाका शिकयिल्लो दरेक शिक्षक आयज लेगीत म्हज्या ल्हान वावराची लेगीत कदर करता. म्हज्या गुरूवर्यान म्हज्या कवितांची आनी लेखांची तोखणाय करतना म्हाका अभिमान दिसता. व्हडलो पुरस्कार मेळिल्ल्याची खोस भोगता. गुरूजनाचो आशीर्वाद आसत जाल्यार आमी तेंमक चडटना फाटीं पळयनात. गुरू शिश्यांच्या येसस्वीपणांतल्यानच शाळा व्हड उंचाय मेळयता.
2019 वर्सा म्हजो पूत बारावेंत विज्ञान फांट्यांत गोंयांत पयलो आयलो तेन्ना मनोहर आमशेकार सरान म्हज्या पुताक इनाम दिवन ताची तोखणाय केली आनी म्हणलें, तुजी आवय म्हजी आदर्श विद्यार्थीनी आशिल्ली. आयज लेगीत प्रभुबाई आनी भेंडेबाई गांवांत मेळ्ळ्यार मोगान वेंगेंत घेतात. आमचो बाबुली मास्तर अजूनय म्हाका फोन करून पुताच्या शिक्षणीक येशा खातीर परबीं दिता. अरुण सर, दत्ता सर, शंभू सर सोशल मिडियाचेर परबीं धाडटात. तांच्या प्रतिसादाक लागून म्हाका खूब उर्बा मेळटा. चित्रकला शिक्षक दिलीप टेंगसे सर, चित्रकले वांगडाच सोबीत कारागिरी शिकयताले. तांणी शिकयिल्लें पेपर क्राफ्ट हांव म्हज्या विद्यार्थ्यांक शिकयतालें. ताणें शिकयिल्लीं डिझायनां हांव अजूनय भरतकाम आनी चित्रकलेंत वापरतां. आमचे मुख्याध्यापक रामकृष्ण नायक सर आमच्या काळांत खूब शिस्तबद्ध आशिल्ले. पयलीं तांची आदरयुक्त भिरांत आसताली, पूण आयज जंय मेळटात थंय आमी मुक्तपणान उलयतात.
जे शाळेक बरोच तेंप अशे शिक्षक मेळटात, तिका व्हड यश, प्रतिश्ठा मेळटा. आयचे शाळेचे शिक्षक, वेवस्थापनाचे वांगडी ह्याच गुरूजनांचे शिश्य. तांचें मार्गदर्शन घेतात. आमच्या गुरूंची परंपरा फुडें व्हरतात. आयज शाळा शंभर वर्सांची जाल्या तें पळोवन म्हाका जीण कृतार्थ जाल्लेवरीं दिसता. शाळेची आदली विद्यार्थिनी आशिल्ल्याचो अभिमान दिसता. शेंकड्याच्या ह्या काळांत हे शाळेक जायते उतार- चडाव मेळ्ळे आसूं येतात, पूण तरीय भियेनासतना तिणें नांव मेळोवन आपली उदरगत चालूच दवरली. शाळा आनीक यशस्वी जावं, हेंच देवा कडेन मागणें.
हे शाळे, तुका द्विशतक, पंच शताब्दी, शत शताब्दीचो पल्लो गांठपाचो आसा. तुज्या येसाच्यो शिमो खूब उंच पावुंदी. आयज तुका मेळपाक येतना, तुजो भोवमान सुवाळो पळयतना खोस भोगता. अशा गौरवशाली कार्यावळी खातीर परत परत शाळेंत येवपाची संद दी. तुका गिरेस्त फुडारा खातीर परबीं.
संपदा सुभाष फळगांवकार,
आदली विद्यार्थीनी, 1985- 86 बॅच
9130587847
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
