मुक्त पत्रकारिता चालीक लावपाक सरकाराचीं पावलां

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

लोकशायेचो चवथो खांब म्हूण प्रसार माध्यमांची म्हत्वाची भुमिका आसून, लोकमत घडोवपाक, राष्ट्राची उदरगत करपाक आनी सरकारांक जापसालदार धरपाक तो म्हत्वाचें योगदान दिता. प्रगतीचें एक बळिश्ट साधन म्हणून भौसाक म्हायती दिवप आनी शिक्षण दिवपाचें कर्तव्य पाळून पत्रकारान आपलें स्वातंत्र्य आनी निपक्षपातीपण तिगोवन दवरप गरजेचें. निकोप लोकशाये खातीर मुक्त आनी निपक्षपाती माध्यम म्हत्वाचें, जें नागरिकांक निर्णय घेवंक सक्षम करता. शासनांत पारदर्शकता आनी जापसालदारकी वाडोवपाक शकता. अशें केल्यार प्रसार माध्यमां ‘वाॅच डाॅगा’ची भुमिका प्रभावीपणान करूंक शकतात. राष्ट्र आनी लोकांच्या बरेपणाक चालना दिवंक शकतात.
सरकारी धोरणां आनी निर्णय घडोवपाक प्रसार माध्यमांचो म्हत्वाचो वांटो आसता. राज्याचे एकंदर उदरगती खातीर निकोप माध्यम गरजेचें आसता. मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत हांच्या फुडारपणा खाला म्हायती आनी प्रसिद्धी खात्या वरवीं, कारभारांत पारदर्शकताय, जापसालदारकी वाडोवपाची तांची म्हत्वाची भुमिका वळखून, सरकार पत्रकारांक आदार दिवपाक आनी तांचे खातीर वेगवेगळ्यो येवजण्यो चालीक लायता. प्रसार माध्यमां खातीर सकारात्मक आनी आदार दिवपी वातावरण वाडोवपाची सरकाराची वचनबद्धताय हो उपक्रम दाखयता. हें सगलें राज्याचे उदरगतीक योगदान दिता.
मुख्यमंत्री डॉ. सावंत हांणी पत्रकार भावांच्या कल्याणा खातीर लागणूक दाखयल्या. 2003 वर्सा सुरू जाल्ली गोंय राज्य पत्रकार कल्याण येवजण (पेंशन येवजण) सुरू जाले उपरांत सावन तातूंत म्हत्वाची सुदारणा जाल्या. सुरवेक हे येवजणेंत एक हजार रुपया पेन्शन आनी 500 रुपया कुटुंबीक पेन्शन दिवपाची वेवस्था आशिल्ली. पत्रकारांनी निधींत 36 हजार रुपया योगदान दिवचें पडटालें. पूण वेगवेगळ्यो दुरुस्ती केले उपरांत डॉ. सावंत हांच्या फुडारपणा खाला सरकारान पत्रकार मळाच्या फायद्या खातीर हे येवजणेचेर परतून नदर मारपाचें थारायलें. हालींचे दुरुस्तीक लागून पत्रकार आनी कुटुंब निवृत्तीवेतन धारकांक आतां म्हयन्याक 10 हजार रुपया पेन्शन मेळटा. हो निर्णय राज्यांतल्या पत्रकारांच्या कल्याणाक उर्बा दिवपी आसा. येवजणे खातीर पात्रतायेचे निकश 18 वर्सां पूर्णवेळ पत्रकारितेचो अणभव आनी 15 वर्सां गोंयांत राबितो प्रमाणपत्र आसप गरजेचें आसा.
पेन्शन येवजण वाडोवपाचे सरकाराचे यत्न पत्रकार समाजाक आदार दिवपाक आनी राज्याचे उदरगतींत तांणी दिल्ल्या मोलादीक योगदान वळखुपाक आपलें समर्पण दाखयतात. पत्रकारांक स्वातंत्र्य दिवपाक आनी प्रसार माध्यमांक तांची कर्तव्यां पाळपाक आदार दिवपाक गोंय सरकार सदांच बांदील आसा. एक उल्लेखनीय उपक्रम म्हणल्यार पत्रकारां खातीर लॅपटॉप/ कॅमेरो खरेदी करपाक मजत येवजण, जी पत्रकारांक अनुदानीत दरांत मेळटा. हे येवजणे फाटल्यान पत्रकारांक म्हायती प्रभावीपणान प्रसारीत करपाक आनी लोकशाय वेवस्थेची सेवा करपाक जाय आशिल्लीं साधनां सशक्त करपाचो हेतू आसा. परवडपी दरांत लॅपटॉप, नोटबुक, कॅमेरे, आनी स्मार्ट फोन दिवन सरकार पत्रकारांक तंत्रगिन्याना विशीं अद्ययावत रावपाक मदत करता.
लॅपटॉप/ कॅमेरा खरेदी खातीर मजत येवजण चार वर्सां चालीक लायल्या उपरांत प्रतिसाद नाशिल्ल्यान सुरवेक बंद केल्ली. पूण गोवा पत्रकार संघटनेचे मागणे उपरांत मुख्यमंत्री डॉ. सावंत हांच्या फुडारपणा खाला सरकारान ही येवजण परतून सुरू करपाचो निर्णय घेतलो. नव्यान तयार केल्ले येवजणेचो एक भाग म्हूण पांच वर्सां आदीं ह्या फायद्याचो लाव घेतिल्ल्यांक आतां परतून फायदो मेळपाक पात्र थारला. प्रसार माध्यमांक आदार दिवपाची आनी तांकां आधुनीक तंत्रगिन्यानान सज्ज दवरपाची सरकाराची लागणूक दाखोवपी हे येवजणेक पत्रकारां कडल्यान सकारात्मक प्रतिसाद मेळपाक लागला.
गोंय सरकार प्रसार माध्यमांक जाय तेन्ना मजत दिवपाक फाटीं सरूंक ना, तांकां भंय वा फायद्या बगर आपलीं कर्तव्यां आनी जापसालदारक्यो पाळपाक मजत करपाक सरकार सदांच वावुरता. गोंय, घडये पत्रकारां खातीर लॅपटॉप/ कॅमेरो खरेदी खातीर मजत सुरू करपी एकमेव राज्य. तंत्रगिन्यान म्हत्वाचें. पत्रकाराची गरज लक्षांत दवरून आनी चड करून संवसार डिजिटलाचेर वता तेन्ना गोंयांतल्या पत्रकारांक, लॅपटॉप/ नोट पॅड/ कॅमेरा/ स्मार्ट फोन अनुदानीत दरान दिवपाची येवजण सरकारान चालीक लायल्या. हे येवजणेचो फायदो घेवपाक पत्रकाराक 8 वर्सां पुराय करचीं पडटात.
खात्या कडेन पत्रकर कृतज्ञता निधी येवजण (पत्रकार परोपकार निधी) आसा, जी आणीबाणीच्या प्रकरणांत गरजेवंत पत्रकारांक अर्थीक मजत दिता. उपसमितीच्या निकशा प्रमाण आनी निवड शिफारशी प्रमाण गरजेवंत पत्रकाराक 2 लाख रुपया मेरेन अर्थीक मजत दितात. हे येवजणे खाला पत्रकाराक मेडिक्लेम, घर दुरुस्ती खातीर अर्थीक मजत, भुरग्यां खातीर शिश्यवृत्ती आदी दावो करपाक मेळटा.
हे येवजणे खाला, सकयल दिल्ल्या आणीबाणीच्या प्रकरणांत, गरीब, गरजेवंत पत्रकारांक 2 लाख रुपया मेरेन अर्थीक मजत दितात: अ) चलयेच्या लग्नाचेर जावपी खर्च भागोवप; ब) स्वताच्या वा कुटुंबाचेर मुखेल / ल्हान ऑपरेशन/ वैजकी उपचाराचेर खर्च भरप; क) पत्रकाराच्या निमाण्या संस्काराच्या संबंदीत खर्च भागोवप; ड) उपचारा खातीर थळाव्या हॉस्पिटलांतल्यान घरा मेरेनचो प्रवास/ आकस्मीक खर्च; इ) पत्रकारान स्वता आनी कुटुंबीक आश्रितां खातीर केल्ल्या सामान्य खर्चाची वैजकी परतफेड; एफ) राज्यांत आनी भायल्या उच्च शिक्षणा खातीर पत्रकारांच्या भुरग्यांक शिश्यवृत्ती/ प्रोत्साहन; जी) स्वताच्या रोजगार उपक्रमाक दिवपाची अर्थीक मजत; एच) सैमीक संकश्टां सांपडिल्ल्या पत्रकारांची घर दुरुस्ती /बांदणी; आय) पत्रकारांच्या मरणा वेळार नात्यांतल्या लोकांक एक रकमी अनुदान.
गोंय सरकार दरवर्सा गोंय राज्य पत्रकार पुरस्कार येवजणे खाला पुरस्कार दिवन पत्रकाराक मान्यताय दिता. गोंय राज्य पत्रकार पुरस्कार येवजण राज्यांतल्या उत्कृश्ट पत्रकारितेक मान्यताय दिता. सरकारान स्थापन केल्ल्या ह्या पुरस्काराचो हेत थळाव्या पत्रकारांक आपली प्रतिभा दाखोवपाक प्रोत्साहन दिवप. हे येवजणे खाला जिणेगौरव पुरस्कारय दितात, जो अंदूं पत्रकारितेंतल्या योगदाना खातीर अॅलेक्सीझ (अलेक्स फर्नांडीस), म्हालगडो व्यंगचित्रकार हांकां फावो जाला. पुरस्कार विजेत्यांक दरेकीं 25 हजार रुपया, जाल्यार लायफटायम अचीवमेंट पुरस्कार मेळोवप्याक एक लाख रुपया मेळटात. ही मान्यताय फकत वैयक्तीक पत्रकारांक मान दिताच, पूण पत्रकारितेंतल्या दर्जाकूय चालना दिता.
दर वर्सा राष्ट्रीय पत्रकारिता दिसा कार्यावळींत पत्रकारांक उत्कृश्ट कामगिरी खातीर विभाग पुरस्कार दिता. म्हायती आनी प्रसिद्धी खातें भारतीय प्रेस काउन्सिलाची स्थापणूक जाल्ल्याची याद करून राश्ट्रीय पत्रकारिता दीस मनयता. लोकशाय समाजांतल्या मुक्त पत्रकारितेची भुमिका मान्य करून पत्रकार स्वातंत्र्य आनी जापसालदारकेचें म्हत्व ह्या दिसा उजवाडाक हाडटा. पारदर्शकता, जापसालदारकी, आनी माहितीपूर्ण भौशीक बांदिलकेक चालना दिवपाक पत्रकार आनी माध्यम
वेवसायिकांच्या योगदानाचो भोवमान करपाचो हो एक प्रसंग.
म्हायती आनी प्रसिद्धी खात्या वरवीं सरकार सदांच पत्रकाराच्या कल्याणा खातीर वावुरता. पत्रकार भावपणाच्या बरेपणा खातीर आनीकूय येवजण्यो येवपाच्यो आसात. आमचे गतीशील तरणाटे मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत, आमचे सद्याचे संचालक दीपक एम. बांदेकार हांचे सयत आमचे आदले सगळे म्हायती आनी प्रसिद्धी संचालक आनी तशेंच सध्याचे अध्यक्ष राजतिलक नायक, किशोर नायक गांवकार हांचे सयत गोंय पत्रकार संघाचे सगळे अध्यक्ष हांचो आस्पाव आशिल्ल्या मुखेल व्यक्तींचे आतां मेरेनचे यत्न आमी सगळ्यांनी मतींत घेवंक जाय. तशेंच ह्या सगळ्या येवजण्यां फाटल्यान सदांच आशिल्ल्या वरिश्ठ पत्रकारांचोय आमचो मजत करपाक सदांच तयार आशिल्लो इश्ट, जाणें पत्रकार कल्याण येवजणे खातीर खूब मेहनत घेतले ते गुरुदास सावळ हांचेय यत्न सगल्यांनी याद करपाक जाय.

(लेखक म्हायती आनी प्रसिद्धी खात्यांत अधिकारी आसात)लो

किरण मुननकर