मिलाग्रीस सायबिणीचें फेस्त

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

लयराई देवीची जात्रा आनी मिलाग्रीस सायबिणीचें फेस्त, ह्या दोनूय सणा- परबांक, दोगीय भयणी एकामेकांक भेट दिवंक वतात अशें म्हणटात.

बार्देश म्हालांतलें म्हापश्यां गांवचें फामाद फेस्त म्हणल्यार मिलाग्रीस सायबिणीचें फेस्त. फाटल्या सोमारा तें व्हडा भक्तीभावान तें जालें. म्हापशेंची इगर्ज 1594 वर्सा फ्रांसिस्कन पाद्री फादर जॅरोमिनो दो इस्पिरितो सांतो हाणें बांदिल्ली आनी सां जॅरोमिक अर्पीत केल्ली. काळांतरान गांवांत लोकवस्ती वाडिल्ल्यान, इगर्ज ल्हान जावंक लागली आनी देखून, 1719 वर्सा इगर्जेचो विस्तार केल्लो. पूण 27 एप्रील 1838 वर्सा अपघाती उजो लागिल्ल्यान अर्दी इगर्ज लासून गेल्ली. 1839 वर्सा इगर्जेचें दुरुस्ती कार्य पूर्ण जालें. गोंय मुक्ती झुजा वेळार, ‘ऑपरेशन विजय’ चालू आशिल्लें, तेन्ना इगर्जेचें पुराय पाखेंच इबाड जाल्लें.

ही इगर्ज मिराबाईच्या देवळा सुवातेर बांदल्या अशें कांय जाणांचें मत आसा. मिराबाई ही शिरगांवचे लईराई देवीची धाकटी भयण अशें मानतात. त्यो एकूण सात भयणी आशिल्ल्यो, अशें मानतात. मिराबाईक मोगान मिलाग्रीस अशें नांव दिलां अशी भाविकांची आस्था आनी श्रद्धा आसा. 

हे इगर्जेक Church of Our Lady of Miracles (Milagres), जिका पुर्तुगेज भाशेंत Nossa Senhora de Milagres अशें म्हणटात. मिलाग्रीस सायबिणीची मुर्ती, इगर्जेंत मुखेल आल्तारा फाटल्यान आसा. हे इगर्जेचें फेस्त, पास्कां (Easter) जाल्या उपरांत तिसऱ्या सोमाराक मनयतात.

मिलाग्रीस सायबिणीच्यो सात भयणी अशें लोक-काणयांनी आयकूंक मेळटा. सात भयणी आनी एक भाव, घांट हुंपून दक्षिणेक येवन स्थायीक जाल्लीं. अवर लेडी आॅफ मिरेकल्स (मिलाग्रीस सायबीण) ही सात भयणी मदली एक भयण, जिचो बाटाबाटी वेळार धर्म बदल्लो. तिका मिराबाई म्हणटाले, जिचें नांव मागीर मिलाग्रीस जालें अशें लोक- काणयांनी आयकूंक मेळटा. तिच्यो हेर भयणी म्हणल्यार, शिरगांवची लयराई, मोरजेची मोरजाय, म्हामाय, शितलाय, मयेंची म्हामाय, मुळगांवची केळबाय, अंजिदेवाची अजादिपा, तशेंच तांचो एक भाव, म्हणल्यार खेतोबा, जाका खारवी समाज पुजतात.

परंपरा

आदल्या काळार सावन, फेस्ता दिसा, शिरगांवचे लयराई देवीच्या देवळांत सावन एक कळसो नाल्लाचें तेल, देवीचे वतीन आपली धाकटी भयण –मिराबाईक (मिलाग्रीस सायबीण) भेट म्हूण म्हापश्यां इगर्जेंत पावतालें. जाल्यार म्हापश्यां सावन मिलाग्रीस सायबिणीचे इगर्जेंतल्यान, लयराई देवीक वजें म्हूण, एक पाटलो मोगरीं धाडटाले. लयराई देवीक मोगरीं खूब आवडटात अशें लोक-काणयांनी मेळटा आनी ही परंपरा आयज मेरेन चालू आसा.

लयराई देवीची जात्रा आनी मिलाग्रीस सायबिणीचें फेस्त, ह्या दोनूय सणा- परबांक, दोगीय भयणी एकामेकांक भेट दिवंक वतात अशें म्हणटात. देखून देवीची जात्रा आनी सायबिणीचें फेस्त एकाच दिसाक मनयनात. जात्रा आनी फेस्त एकाच दिसाक मनयल्यार, अशुभ घडटलें अशें भावीक मानतात. असोच एक प्रसंगाचो इतिहासांत संदर्भ मेळटा, जेन्ना 1838 वर्सा, जात्रा आनी फेस्त एकाच दिसाक आयिल्ली आनी त्या दिसा, फेस्ताचें मीस चालू आसतना, इगर्जेक उजो लागिल्ल्याची घडणूक घडिल्ली. तेन्ना सावन, जात्रा आनी फेस्त, एकाच दिसाक मनोवपाचें बंद केलें.

मिलाग्रीस सायबिणीच्या फेस्ता दिसा दोन इमाजी (मुर्ती) दवरतात. एक इमाजीचेर तेल घालतात जाल्यार दुसरे इमाजीक फुलां, वाती आनी आंगवणेचीं मेणाचीं बावलीं अर्पीत करतात. फेस्ता दिसा लोक येवन आंगवण करतात – “हांव बरो जालों जाल्यार, भिक्षा मागून तुमची आंगवण फारीक करतलों.” भावीक मागीर भिक्षा मागून दुडू एकठांय करता आनी त्या दुडवांचें तेल, वाती वा आंगवण करतना किदें मागलां, तें विकतें घेतात आनी सायबिणीक भेटयतात. 

फेस्ता उपरांत ह्यो दोनूय इमाजी 15 दीस मेरेन लोकांच्या दर्शनाक, लोकांक मागणें करूंक आनी आंगवण फारीक करूंक भायर दवरतात. ह्या वेळार गोंयांत निवास करपी सगळ्या धर्माचे लोक, मिलाग्रीस सायबिणी कडेन आंगवण आनी मागणें करूंक येतना दिश्टी पडटात.

फेस्ता निमतान परिसरांत व्हड फेरी भरता. नवेनाच्या पयल्या दिसा म्हणजे फाम वा माडये दिसा भरिल्ली फेरी, फेस्ता उपरांत 15 दीस मेरेन आसता. म्हणल्यार 20 मे मेरेन.  गोंयकारांचो समाजीक तसोच धर्मीक एकचार ह्या फेस्तांतूच पळोवंक मेळटा. अंदूं हें फेस्त 5 मेक व्हडा भक्तीभावान मनयलें. 

– दामोदर प्रभू

डोंगरी

72184 49305