भुरग्यांच्या हातांत वाद्यां दिवया, मोबायल नाका

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयच्या वेगान चलपी डिजिटल संवसारांत मोबायल फोन आमचे दिसपट्टे जिणेचो एक मुखेल भाग जावन बसला. संवाद ते मनरिजवण, शिक्षण ते म्हायती मेरेन ह्या साधनांनी आमी संवसारभर संवाद सादपाचे पद्दतींत क्रांती घडोवन हाडल्या. पूण, ह्या तंत्रगिन्यानाच्या युगांत बुड्टना आमी थांबून ताचो तरणाटे पिळगेचेर कितलो परिणाम जाता, हाचेर चिंतन करपाक जाय. तंत्रगिन्यानाचे खूब फायदे आसात, हातूंत मात पसून दुबाव ना, पूण इतले ल्हान पिरायेचेर मोबायल फोन भुरग्यांच्या हातांत दवरल्यार ताचे दीर्घकाळाचे जायते परिणाम जातले. म्हणून ह्या विशयाचेर उलोवप आनी भासाभास करप खूब गरजेचें.
म्हाका दिसता, ह्या डिजिटल हुंवाराक प्रतिकार करपाचो एक सोंपो मार्ग म्हणल्यार भुरग्यांक घुमट, शामेळ, कांसाळे वा हेर परंपरीक वाद्यांची वळख करून दिवप. हीं वाद्यां फकत संगीताचीं साधनां न्हय तर तें संस्कृताय, इतिहास आनी मुल्यांचें व्हड भांडार आसा. भुरग्यांच्या हातांत मोबायल फोनाच्या जाग्यार हीं वाद्यां आयल्यार तीं सृजनशीलताय पोसपाक शकतात, अस्मितायेची भावना पोसपाक शकतात आनी गोंय सारकिल्ल्या प्रदेशांचें गिरेस्त सांस्कृतीक दायज तिगोवन दवरूंक शकतात. हीं वाद्यां एका समाजाची सामुहीक याद आनी अस्मिताय हांचें प्रतीक. तीं पिळग्यांन पिळग्यांनी पावल्यांत. दरेक ताल, दरेक आवाज फाटल्या काळांतली काणी सांगता. जमनी कडेन, लोकां कडेन आनी तांचे जिणे पद्दती कडेन जोडपाची काणी सांगता. हीं वाद्यां आमच्या भुरग्यांच्या हातांत दवरून आमी तांकां संगीत तयार करपाचें साधन दितातूच, वांगडा सांस्कृतीक दायज जिवे दवरपाची संदूय दितात.
मोबायल फोनाचें आकर्शण न्हयकारूंक जायना. थोडे टॅप आनी स्वाइप केल्यार भुरग्यांक खेळ, व्हिडियो आनी म्हायती मेळटा. पूण, भुरग्यां मदीं मोबायल फोनाचो चड वापर जाल्ल्यान पालक, शिक्षणतज्ञ आनी भलायकी वेवसायिकां मदीं म्हत्वाचो हुस्को निर्माण जाला. अभ्यासांतल्यान दिसून आयलां की चड ‘स्क्रीन वेळ’ दिल्यार वेगवेगळे न्हयकारात्मक परिणाम जावंक शकतात, तातूंत संज्ञानात्मक विकास इबाडप, लक्ष दिवपाचो काळ उणो जावप आनी वागणुकीचे प्रस्न लेगीत येतात. मोबायल फोनाच्या वेसनात्मक स्वरुपाक लागून भुरग्यांच्या समाजीक आनी भावनीक उदरगती खातीर म्हत्वाच्या खऱ्या संवसारांतल्या संवादांत आनी कार्यावळींनी वांटो घेवपाचे तांकीक आडमेळीं येवंक शकतात. चड स्क्रीन वेळाचो एक भिरांकूळ परिणाम म्हळ्यार भुरग्याची सृजनशील आनी कल्पक खेळांत वांटो घेवपाची तांक ल्हव ल्हव उणी जावप.
मोबायल फोन भुरग्यांक आपली कल्पनाशक्त वापरपाक कमी सुवात दिता, हांगाच परंपरीक वाद्यांची म्हत्वाची भुमिका आसूं येता. भुरग्यांक तें वाद्य शिकपाक आनी वाजोवंक प्रोत्साहन दिवन आमी तांकां एक पर्याय दिवंक शकतात, जो फकत तांची सृजनशीलताय उत्तेजीत करताच पूण तांच्या दायजाच्या गिरेस्त सांस्कृतीक मळाकडेनय तांकां जोडटा.
वाद्य वाजोवंक शिकप हें खूब आदीं सावन विकासात्मक फायद्यां कडेन संबंदीत आसा. भुरगीं घुमट, शामेळ वा कांसाळे ह्या वाद्यांनी गुंततात तेन्ना तीं फकत संगीत तयार करपाक शिकनात, पूण तांच्या एकंदर वाडीक गरजेच्यो जायत्यो कुशळटायोय विकसीत करतात. वाद्य वाजोवपा खातीर भुरग्यांक याद, लक्ष, समस्या सोडोवप ह्या सारक्या मानसीक प्रक्रियांनी वांटो घेवचो पडटा. देखून घुमट वा शामेळ हांचे लयबद्ध नमुने शिकल्यार भुरग्याची एकाग्रताय आनी तांची याद सुदारपाची तांक वाडपाक मदत जाता. भुरगीं परंपरीक वाद्य वाजोवंक शिकतात तेन्ना तीं नवी कुशळटाय, आपल्या संस्कृतीक दायजाची खोलायेन समजूत मेळयतात. हें गिन्यान अस्मिताय आनी आपलेपण हांची घटमूट भावना तयार करपाक आदार करता, जी आयच्या जागतिकीकरणाच्या संवसारांत म्हत्वाची आसा, जंय संस्कृतीक एकरूपीकरण खरो धोको आसा.
भावनीक संगीत हें एक बळिश्ट माध्यम. परंपरीक वाद्यांतल्यान भुरगीं आपलीं भावनां रचनात्मक रितीन उक्तावपाक शिकपाक शकतात. तशेंच ह्या वाद्यांच्या लयबद्ध स्वरुपाचो शांत करपी परिणाम जावंक शकता, जाका लागून भुरग्यांक तांच्या भावनांचेर नियंत्रण दवरपाक आनी ताण उणो करपाक मदत जाता. परंपरीक संगीत हो एक सामुदायीक वावर. सणाच्या वेळार वा संस्कृतीक कार्यावळी वेळार अशा पंगडांत बसप भुरग्यांक संघटनात्मक वावर आनी सहकार्याचें म्हत्व शिकयता. हेरांचें आयकूंक शिकतात, आपलें वाजोवपाचो तालमेळ बसयता आनी एकठांय येवन एकचार निर्माण करतात. आत्मविस्वास वाडून तांचें व्यक्तीमत्वूय सुदारता.
भुरग्याक मोबायल फोन वा परंपरीक वाद्य दिवपाची निवड फकत पसंतीची गजाल न्हय तर सांस्कृतीक मुळां कडेन संबंद वाडोवप आनी तो संबंद जोडपाक दिवप, हांचे मदलो तो एक पर्याय. डिजिटल चड करून भौतिकाचेर सांवळी घालता, जागतीक चड करून थळाव्या लोकांक धोको निर्माण करता, अशा संवसारांत आमचीं भुरगीं तांच्या सांस्कृतीक दायजांत रुजतात हाची खात्री करप पयलीं परस चड म्हत्वाचें. हाचो अर्थ तंत्रगिन्यानाक पुरायपणान न्हयकारप असो न्हय. परंपरीक वाद्यांची तांच्या जिवितांत वळख करून दिवन आमी फकत आमचें सांस्कृतीक दायज सांबाळून दवरनात, पूण आमच्या भुरग्यांक गिरेस्त, अर्थपूर्ण जिवीत जगपाक साधनां दितात. हीं वाद्यां फकत संगीत तयार करपाचीं साधनां न्हय, तें संस्कृतीक दायज, सृजनशीलताय आनी वैयक्तीक उदरगत हांचीं आयदनां.
पालक, शिक्षणतज्ञ, संस्कृतायेचे राखणदार म्हूण ही परंपरा फुडले पिळगे मेरेन पावोवप ही आमची जापसालदारकी. अशें करून आमी फकत आमचो भूतकाळ तिगोवन दवरनात तर आमच्या भुरग्यांचो फुडार समृद्ध करतात. हीं वाद्यां तांच्या हातांत दवरून ते काळा प्रमाण प्रतिध्वनीत जावपी साज तयार करतना आमी पळोवया.

मनोज मंगेश कुंकळ्येकार
9764215365