भुरग्यांचो भावनीक आंक

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भुरग्यांक मायेचो स्पर्श जाय आसता. तो घरांतल्यान आनी शाळेंतल्यान दिवचो पडटलो. शाळा, दुसरें घर न्हय तर पयलें घर जावचें पडटलें आनी घर, दुसरी शाळा न्हय तर पयली शाळा जावची पडटली.

भुरगेपण ते भारताचो जबाबदार नागरीक ह्या प्रवासाचो जैतिवंत मार्ग म्हणल्यार शिक्षण. अक्षरां बरोवप आनी वाचप म्हणल्यारच शिक्षण अशें न्हय. उच्च शिक्षीत मनीस बरो नागरीक आसतलोच अशें ना. आयज समाजांत पळयल्यार उच्च शिक्षीत मनिसूच चड सुवार्थी जाल्लो दिश्टी पडटा. आपल्या सुवार्थाक लागून समाज, पर्यावरण हाका बादक थारपी गजाली तो चड करपाक लागला. निरक्षर लोक लेगीत गिन्यांनी आसतात. गांवांनी कितलिंशींच बायलां, दादले जांकां बरोवपाक वाचपाक येना तीं बरीं गांवठी वखदां दितात, शेतां, कामतां करतात, मेस्तकाम, गंवडेपण, कांसारपण आनी कितल्योश्योच गजाली करतात. तांकां ताचें गिन्यान कोणें तरी सांगून वा अणभवांतल्यान मेळटा. म्हणटकूच अक्षरां बरोवप आनी वाचप म्हणल्यारच शिक्षण अशें न्हय. अक्षरां वळखून वाचनांतल्यान आनी अणभवांतल्यान घेतिल्ल्या गिन्यानाचेर आपली बुद्दी वापरून बरें तें आपणवप म्हणल्यार शिक्षण.
आतांच्या काळांत शाळा ही भुरग्यांच्या जिणेंतली म्हत्वाची गजाल जाल्या. गोंयांत शाळेंत ना वचपी भुरगो चुकून मेळत. भुरग्यांक जंय मजा येता ती सुवात चड आवडटा. घरा कडेन तांकां वांगडा खेळपाक वा उलोवपाक कोणूच मेळना जाल्यार तांकां घरा कडेन लेगीत बेजार येता. बेजार आयिल्लीं भुरगीं आपली सृजनशीलताय व्हगडावन बसतात. शाळा ही तांचे आवडीची जावपाक ते तरेचें, तांकां आवडपाचें वातावरण तयार करपाची व्हड जबाबदारी शाळेंतल्या प्रत्येक घटकाचेरआसता.
मुळावें शिक्षण मुळावण घालपा खातीर आसता. जावं तें संकल्पनांचें मुळावण, भाशांचें मुळावण, गणिताचें मुळावण, सरभोवतणच्यो गजाली समजून घेवपाच्या प्रक्रियेचें मुळावण, जावं तें समाजांत मेळून मिसळून रावपाच्या संस्कारांचें मुळावण. अश्या कितल्याश्याच गजालींचें मुळावण घालून घेवन भुरगें माध्यमीक शाळेंत पावल दवरता. आरंभाच्या काळांत हक्कान बाबा-पुता करून घेवन, आपले बालहट्ट सांबाळीत शिकत व्हड जायत आयिल्लें भुरगें माध्यमीक शाळेचो गणभेस आंगार चडटकच समंजस कशें पुराय जबाबदारेन वागतना दिश्टी पडपाक लागता. भुरग्यांचे तेच मानसीकतायेचो लाव घेवन भुरग्यांचेर जबाबदारी दिवन तांकां स्वावलंबी करप आनी आपूण शिकतां हें नकळटनाय तांकां शिकोवप ही कळाशी आपणावन शिक्षकांनी आपलें काम करपाक जाय आनी भुरग्यांक आपूण ह्या समाजाचो एक म्हत्वाचो घटक हें समजून घेवपाक मजत
करपाक जाय.
भुरग्यांचे वाडींत भुरग्यांचो भावनीक आंक वाडीक लावपाची व्हड जापसालदारकी समाजांतल्या आयच्या सगल्याच घटकांचेर आसा. हालिंसाराक भुरग्यां मदीं भावनीक आंक कमी दिसता. हांव तर म्हणन आयच्या समाजांत लोकांचो भावनीक आंक कमी जायत वता हें दिश्टी पडटा. दुसऱ्याच्या दुख्खा कडेन सहानुभुतीन आनी स्वानुभुतीन पळोवप कमी जायत वता. एकादे वेळार आमचे सरभोंवतणचे परिस्थितीक लागून ही वाड आमकां पळोवपाक मेळटा आसत.
समाज घटमूट करतलो जाल्यार समाजांतल्या सगल्या घटकांचो भावनीक आंक चड आसपाक जाय. समाजांतल्या सगल्या घटकांक सुवार्था वांगडा आनी गरज पडल्यार सुवार्थ सोडून दुसऱ्यांचेंय चिंतचें पडटलें. ही परिस्थिती येवपाक खूब कुस्तार जरी आसली तरी अशक्य न्हय.
सुवार्थाक लागून सुवार्थ वाडटा हाची जाण सगल्यांनी दवरची पडटली. कोरोना काळांत मनशान आपलो खर सुवार्थ मुखार हाडून मनीसपणाचो बळी दिल्लो आमी पळयलो. कांय जाणांनी पसऱ्यार वचून आपल्याक म्हयनोभर पुरो अशें सामान घेवन घरा सांठोवन दवरलें. पसऱ्यार सामान कमी आसा आपल्यान इतलें व्हेल्यार दुसऱ्याक सद्याक कमी मेळटलें हाचो विचार केलो ना. पयल्याक पळोवन दुसऱ्यानूय तेंच केलें. कितल्याश्याच दोतोरांनी कोविडाचें भयानक रूप दाखोवन आपल्या आस्पत्र्यांचे दाम दुपेट करून ‘वैजुकी सेवा’ म्हण पाचारताले त्या क्षेत्राक ‘वैजुकी बाजार’ करून उडयलो. लागींच्या नात्यांत कोवीड जालो तेन्ना खूब कडेन ‘तूं मरूं पूण हो रोग म्हाका नाका’ हो दिश्टीकोन दवरून लोक वावुरले. अशें आसतनाय कांय कडेन मनीसपण जपपी प्रसंगय पळयले. हे प्रसंग आमी चड लोकां मुखार पातळवपाक जाय.
बापूय – आवय दोगांय कामाक गेल्ल्यान आनी ल्हान आसतना भुरगें एकटें उरिल्ल्यान ताचो भावनीक आंक वाडीक लागना काय. बापूय – आवयचो फावो तो मोग भुरग्याक मेळनाशिल्ल्यानूय तांच्या भावनीक आंकाची वाड जायना काय? घराब्यांतल्यांनी आनी समाजांतल्या लोकांनी एकामेकां कडेन वेव्हारीक नातें दवरिल्लें पळोवन भुरग्याक नातीं तशींच आसतात अशें दिसता काय? लग्नसंबंदाची काडीमोड, वृद्धाश्रमाचो वाडटो आंकडो, जाणट्या आवय – बापायक घरा सोडून परदेशांत आपलो संवसार थाटपी भुरग्यांचो वाडटो आंकडो, खून – अपघात – रक्तखेव हांचे वाडटें व्हिडियो प्रसारण हें ह्या भावनीक आंकाच्या उणेपणाचे परिणाम काय? ह्या सगल्या प्रस्नांच्यो जापो मनोविज्ञानिकूच बरी दिवपाक शकत.
पूण एक गजाल मतींत धरपाक जाय ती म्हणल्यार जर भुरग्यांचो भावनीक आंक वाडीक लागपाक जाय जाल्यार समाजांतल्या प्रत्येक घटकान ताका खांद मारचो पडटलो. घरा कडेन भुरग्याक वेळ दिवचो पडटलो. नव्या शिक्षण धोरणा प्रमाण शाळांचो वेळ वाडटलो तशी शिक्षकांची जापसालदारकी चड वाडटली. बडयेचे धाकी परस वेंगेची ऊब भुरग्याक मनान सुदृढ करतली.
भुरग्यांक मायेचो स्पर्श जाय आसता. तो घरांतल्यान आनी शाळेंतल्यान दिवचो पडटलो. शाळा, दुसरें घर न्हय तर पयलें घर जावचें पडटलें आनी घर, दुसरी शाळा न्हय तर पयली शाळा जावची पडटली.
आंगान आनी मनान सुदृढ भुरगेंच बरो नागरीक जावपाक पावतलें. ते खातीर आयच्या समाजांतल्या प्रत्येक घटकान ते खातीर वावर करचो पडटलो.

चेतन आचार्य
9422389290