भुरग्यांचो दीस

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भुरगीं हो देशाचो फुडार. आयचें भुरगें फाल्याचें नागरीक. तांणी सदांच सुखी, उमेदी आनी सुरक्षीत आसूंक जाय. देशांतलीं भुरगीं सुरक्षीत आसल्यार देश सुरक्षीत आसा अशें नेहरू सदांच सांगताले. आयज बालदिन ते निमतान..

आयज 14 नोव्हेंबर, आयज पुराय देशांत बालदीस म्हणल्यार भुरग्यांचो दीस मनयतात. खरें म्हणल्यार संवसारीक पांवड्यार 20 नोव्हेंबराक भुरग्यांचो दीस मनयतात. संयुक्त राश्ट्रांच्या सार्वत्रिक सभेन थारायिल्ले प्रमाण 1954 त पयलेच खेपे भुरग्यांचो दीस मनयिल्लो. ताचे फाटलो हेतू म्हणल्यार सगळ्या देशांनी वेगवेगळ्या पंथांतल्या वा धर्मांतल्या भुरग्यां मदीं आंतर-समुदायीक आदान-प्रदान आनी एकचार वाडोवपाचे दिकेन ज्येश्ठांनी वावुरचें आनी संवसारभरांतल्या भुरग्यांचें जिवीत बरें करपाची संकल्पना मान्य करची. 20 नोव्हेंबर वेंचपाचें कारण म्हणल्यार 1959 वर्सा हेच तारखेक संयुक्त राश्ट्रांच्या सार्वत्रिक सभेन भुरग्यांच्या हक्कां विशींची कबलात आपणायली. इतलेंच न्हय तर 1989 वर्सा ह्याच दिसा भुरग्यांच्या हक्कां विशींचे कबलातीच्या मसुद्याचेर सही जाल्ली. आतां मेरेन 191 देशांनी हे हक्क मान्य केल्यात.
पूण भारतांत 14 नोव्हेंबराक भुरग्यांचो दीस मनयतात. कारण हो भारताचे पयले प्रधानमंत्री पंडित जवाहरलाल नेहरू हांचो वाडदीस. पंडित नेहरूंचो जल्म इलाहाबादांत 14 नोव्हेंबर 1889 दिसा जालो. तांकां भुरग्यांचो खूब मोग आशिल्लो. ते सदांच भुरग्यांच्या सांगातांत आसताले. भुरगीं हो देशाचो फुडार. आयचें भुरगें फाल्याचें नागरीक. तांणी सदांच सुखी, उमेदी आनी सुरक्षीत आसूंक जाय. देशांतलीं भुरगीं सुरक्षीत आसल्यार देश सुरक्षीत आसा अशें नेहरू सदांच सांगताले.
चले आनी चलयो सुरक्षीत आनी मोगाळ वातावरणांत वाडपाक जाय आनी तांकां तांचें जिवीत फुलपाक आनी परतून देशाचे उदरगतींत योगदान दिवपाक समान संद मेळपाक जाय, अशेंय ताचें मत आशिल्लें. पंडित नेहरू हे स्वतंत्र भारताचे पयले प्रधानमंत्री. तांकां भुरग्यां कडेन आशिल्ल्या मोगाचो उगडास करपा खातीर हो दीस भुरग्यांचो दीस म्हणून मनयतात. इतलेंच न्हय तर नेहरू हांच्या भुरग्यां कडेन आशिल्ल्या मोगाचो आनी मोगाचो आदर उक्तावपाचोय हो एक मार्ग. भुरग्यांकय आनंद घेवपाचो आनी मजा करपाचो अधिकार आसा. आयचीं भुरगीं देशाचो फुडार. हे भुरगे देशाचे फुडार आसतले, जे शिकिल्ले आसतले आनी मनान, कुडीन निरोगी आसतले. हो हक्क मेळिल्ल्या नशीबवान भुरग्यांक आपलें सुख हेरां कडेन वांटपाची जाणविकाय आसूंक जाय. पालकांनी ही जागृताय आपल्या भुरग्यां मदीं रुजली जाल्यार फुडाराचे नागरिक बुदवंत आनी समजून घेवपी जातले, अशे तरेन देशाचो फुडार उजवाडाक येतलो.
भुरग्यांच्या दिसा निमतान सगळ्यांनी भुरग्यांच्या कल्याणा खातीर कितें तरी करपाचो संकल्प करचो. देशांतल्या सगळ्या भुरग्यांक बालदिसाची उर्बेभरीत परबीं.
समाजवादी फुडारी
पंडित जवाहरलाल नेहरू हे पयले प्रधानमंत्री आनी स्वातंत्र्या उपरांतचे भारताचे शिल्पकार. तांणी हॅरो आनी कॅंब्रिज विद्यापीठांत शिक्षण घेतलें आनी ‘इनर टेंपलां’त कायद्याचो अभ्यास केलो. नेहरूचे बापूय मोतीलाल नेहरू हे पसून नामनेचे वकील आनी काँग्रेसीचे फुडारी आशिल्ले. महात्मा गांधीच्या फुडारपणा खाला नेहरून स्वातंत्र्य चळवळींत सक्रीयपणान वांटो घेतिल्लो आनी तांकां जायते फावट बंदखणींत दवरिल्ले. 15 ऑगस्ट 1947 दिसा भारत स्वतंत्र जालो तेन्ना नेहरू प्रधानमंत्री जाले.
समाजवाद, शास्त्रीय विचार आनी उद्देगीक उदरगत हांचेर तांणी भर दिलो. तांच्या काळांतच पांच वर्सुकी येवजण्यो सुरू जाल्यो. तांणी भारताच्या परराश्ट्रीय धोरणांत ‘नाॅन – अनालायनमेंट’ ह्या तत्वाची बुन्याद घाली. भुरग्यां कडेन आशिल्ल्या मोगाक लागून तांकां ‘चाचा नेहरू’ अशें म्हण्टात. 27 मे 1964 दिसा ताका नवी दिल्लींत मरण आयलें.
नेहरूंचीं खातीं
परराश्ट्र मंत्रालयः भारताच्या परराश्ट्र धोरणाचे सगळे निर्णय तांणी स्वता घेतिल्ले. ताणीं ‘नॉन-अलायनमेंट’ ह्या धोरणाची संवसारांत वळख करून दिली.
संरक्षण मंत्रालयः चीना कडेन जाल्ल्या झुजाच्या काळांत (1962) तांणी कांय काळ संरक्षण मंत्रीपदाचेरूय काम केलें.
विज्ञान आनी तंत्रज्ञान मंत्रालयः विज्ञान आदारीत भारत उबारपाच्या हेतान तांणी शास्त्रीय संशोधन, अणुऊर्जा आनी शिक्षण ह्या मळार खाशेलें लक्ष दिलें.
थोड्याच उतरांनी सांगपाचें जाल्यार प्रधानमंत्री म्हूण नेहरू हांणी देशाच्या परराश्ट्र, संरक्षण आनी उदरगत धोरणांचें फुडारपण आपल्याच फुडारपणाखाला घेवन भारताची दिका थारायली.

श्याम ठाणेदार
9922546295