भांगरभूंय | प्रतिनिधी
जाणटेंपण लागीं येता तशें आपलें भुरगेंपण याद जाता म्हणटात तें सामकेंच फट न्हीं. म्हजे पिरायेच्या सगल्यांकूच हो अणभव येता आसतलो. तीं म्हजे कडेन सहमत जातलीं.
आमकां आमचे भुरगेपणांत वेळूच वेळ मेळटालो, न्हीं? अभ्यासाक न्हीं आं.. खेळपाक ! शाळा सुट्टकूच चलत घरा येवप. आवयचे दोळे फाटीक लागल्यात म्हूण बूट, शाळेचो बोटवो बी ‘जाग्यार’ दवरप. गणभेस काडून, दुसरे कपडे चडोवन, हात- पांय धुवून नीट्ट जेवणा मेजार बसून च्या बरोबर शीरो/ उप्पीट/ बटाटफोव एका कानान इश्टीणीचो उलो आयकीत गिळप आनी, ‘येता गो माई’ म्हणींत,“तिनसांन जावचे पयली घरांत यो गो.” ह्या तिच्या सांगणेक “हय, हय येता”. म्हणीत भायर उडी घेवप. ती पोट्ट्भर खेळून आयिल्ली आंगभर हुमेची चीकचीक अज्जून याद जाता. तिनसान जावचे पयलींच हांव घराच्या हुंबऱ्यार पावतालें. मागीर माईचें मुमुरखें हांसप म्हण्ल्यार म्हाका मेळिल्ली शाबासकी आशिल्ली. तेन्नाच कुंकमाकरंड हातांत घेवन ती देवा म्हऱ्यांत दिवो पेटोवपाक वताली. “यो गो हात- पांय धुवून” हे तिचें उतर भायर पडचें पयलींच हांव मान्न्यांत वचून भांणांतलें हुळहुळीत उदक काडून पांयांर घेत पांय खरखरीत शिमिटाचेर घाशीत आसतालें. हाता-तोंडार उदक घेवन गळ्यार हात ओडीत मान्न्यां भायर येवन वाल्याक फक्त हात आनी तोंड पुशीत हांव माई कुशीक देवा मुखार उबें रावतालें. इतले म्हणसर ‘गणपती स्तोत्र’ सुरु जाल्लें आसतालें. माईच्या फाटोफाट म्ह्जें ‘जयजयाजी गणपती’ सुरु जातालें.
“हळुहळू सामको हळू आवाज.” अशें माईन म्हणटकूच म्हजी गाडी सामकी ल्हवू आवाजान वताली. “शुभंकरोती”, “सदा सर्वदा”, “दिव्या दिव्या.” जातकुच देवाक पांय पडून; माई रांदचेकुडींत वतना “पाढे म्हण आनी अभ्यासाक बस”, अशी ओर्द सोडटाली. म्हाका मात्शें माई फाटल्यान रांदचेकुडींत घुंवपाचें आसतालें. पूण अभ्यास उरतलो म्हूण पाच-धा मिनटां उब्यांनीच शाळेच्यो खबरो माईक सांगप. मागीर, पाढे म्हणतूच हांव अभ्यासाचें पुस्तक उगडटालें. माईक तर 2 ते 30 मेरेनचे पाढे. पावकी- निमकी सगलें तोंडपाठ आसतालें…
म्हजी माई शिकूंक नाशिल्ली, पूण ती- म्हजो, म्हज्या व्हडल्या भावाचो आनी भयणीचो अभ्यास घेताली. आमी शाळेंत वच्चें पयलीं मुळावी अक्षरां, बाराखडी, आंकडे आनी पाढे आमकां म्हणूंक येताले. आमकां शिकयतना ती आपूणय शिकताली. सगल्यांचो कविता माईक पाठ आसताल्यो!
भाऊ- म्हणल्यार म्हजो बापूय आमकां इंग्लीश शिकयतालो. चडशें शाळेंत शिकयता तें पुरो जातलें, पूण परिक्षे वेळार, माई- भाऊन दिल्लो तेंको आमकां परिक्षा पास जावपाक पुरो जातालो.
आमी सगली व्हड जालीं. म्हजें लग्न जावन हांव आवय जालें आनी अकस्मांत दीस बदलत गेले. टेलिविजन नांवांचें वादळ येवन आदळ्ळें. म्हायती आनी करमणूक मळान आमकां रेवडायलें. पयली कॄष्ण-धवल आनी मागीर रंगीत दुनिया आमच्या दोळ्यां मुखार नाचुंक लागली. घरा- घरांनी टिव्ही वाजूंक लागले. सगळेंच बदललें. लोकांक आतां वेळ म्हणटा तो मेळना जालो. खरें म्हणल्यार वेळ कसो गेलो हेंच तांकां समजना जालें. सकाळ, सांज सगळीं टिव्हीक दोळे लावन बसूंक लागली. खेळां मळां मोनीं जालीं. रेडीओ कुशीक पडले, टीव्हीन तांचो जागो बळकायलो. काम करतां-करतां रेडीओ आयकुपांतली खोशी शेणोवन; हातांतलें काम ओडून घेवपी टिव्हीन आमची मनां काबीज केलीं.
हांव घडये, हे परिस्थीतीक तोंड दिवपाक मनांन तयार नाशिल्ले. म्हजी भुरगीं दिसभर टिव्ही पळयतात म्हणून हांव काचाबूल जालें. तांकां शिस्त कशी लावप, तांचो अभ्यास कसो घेवप, तांचेर कसले संस्कार जातले…. अशे साबार प्रस्न म्हज्या मुखार उबे रावले… भुरगीं धावी- बारावेक पावतकूच तर टिव्ही सेट माळ्यार लेगीत उडयलो. ताका लागून घरांत रणांगण जायत म्हणून आनीक एक हुस्को आसतालो. एकूण भुरग्यांचे भावविश्व व्यापून उडोवपी टिव्हीचो कोनसो उरिल्या घराक शांत, किण्ण करतलो. ना वाचन, ना बरोवप. ना भोंवप, ना कोणांक मेळप. सभा- संमेलनाक लोक मेळनात. मालिकांची वेळ सांबांळून कार्यावळींचें आयोजन. सिनेमाघरां बंद करचीं पडलीं. अशें एका फाटल्यान एक संकश्ट आयलें. अभ्यास, खेळ, भलायकी सगळ्याचेर परिणाम जावन भुरग्यांचे भुरगेंपण शेणलें! हो काळ असो आशिल्लो जेन्ना म्हत्वाची संस्कारक्षम वर्सां आमच्या हातांतल्यान सुटलीं…
जाणट्यांक पळोवन भुरग्यांचेर नकळत संस्कार जातात. ‘ते’ शिकोवन येनात. म्हणूनूच घडये, हजार प्रलोभनां आसून लेगीत भुरगीं शाणीं जालीं. बरें-वायट समजूपाची तांकां तांक आयली. वेळाचें मोल समजलीं. तांचे अभ्यासाचे, वेळेचे नियोजन तींच करूंक लागलीं. म्हजे आनी तांच्या भुरगेपणा मदीं दोन तपांचें अंतर आशिल्लें. फरक हो आसतलोच. भुरग्यांक शेर्मांव सांगून संस्कार करचे परस आपणें आपलें वागप निर्दोश दवरप, आमकां पळोवन भुरगीं शिकतात हाची सतत जाणीव दवरून तांणीं आमची देख घेवपा सारकें आमी वागपाचो यत्न केलो.
तंत्रज्ञानाचे फायदे आसाच, पूण भुरग्यांचेर जावपी दुश्परिणाम दिसून येतकूच आतां भुरग्यांक टिव्ही मुखावेले ओडून घेवन शिकपाक लावपाक जाय, हाचो पालकांक साक्षात्कार जालो. तांचे मुखार ट्युशन हो आयतोच पर्याय उबो आशिल्लो. शिकवणीं लावप हें पयलीं कमीपणाचे मानताले, तें आतां गरजेचें आनी व्हडविकेचें जालें. शाळा- महाविद्यालयांनी प्रवेश मेळपा खातीर ‘रेट रेस’ सुरु जाली. तग धरतलो जाल्यार ट्यूशन क्लास जायूच होच विचार फुडे आयलो. शिक्षण घेवपांतली खोशी सोंपली आनी बाजार सुरु जालो.
भुरग्याची तांक पळय नासतना, तांचेर कसलेय शिकप लादप म्हणल्यार ताची पिळवणूक करप. प्रत्यक्ष पालकांनी ‘रेट रेसी’क बळी पडून आपल्याच भुरग्यांची पिळवणूक सुरु केली. हे क्रूरतेक लागून भुरगेपण शेणिल्ली पिळगी तरनाट्या वयारूय आत्मविस्वास शेणोवन बसलीं. तिचे मुखार जायतीं आकर्शणां आशिल्लीं, प्रलोभनां आशिल्लीं. घरांतल्यान भायर सरतकूच जें जग दिश्टी पडटालें ते तांच्या वयाक खूब ओडलायणे आशिल्लें. तांतुतल्यान बरे भशेन सुटून स्वत:क सांबाळून शिकप, नांव जोडप, आवय-बापायचे नांव राखप हें भुरग्यां मुखार एक आव्हानूच आशिल्लें.
आजयेक आनी आज्याक नातरां म्हणल्यार दुदावेली साय. मायेचो दाट्ट पोळो. तांचेर आमचो सग्गळो जीव. तुळा करप न्हीं पूण आमचें पारडें भुरग्यां परस कांकणभर चडूच नातरां कडेन झुकता. जशीं नवीं नाणीं चकचकतात्, तशीं हीं नातरां चकचकतात. नवे दुनियेक फुडो करूंक जणू तांकां जतनायेन निर्मिल्यांत. तांकां एकदाच सांगल्यार तीं कशें शिकतात? आमच्या तोंडावेलो भाव तीं कसो वाचतात? तंत्रगिन्यान तर तांच्या दाव्या हाताचो खेळ. तें शिकपाक तांकां टिचरीची गरज ना. तांची निरीक्षण शक्ती तीव्र! तीच तांची शक्त आनी तीच तांची शिक्षक.
तालबद्ध तालार नृत्य, गावप, नाटकांतलो अभिनय शिकप, तशेंच सामान्यगिन्यान आसप. निळ्या- निळ्या उदकांत नुस्तें कशें पेवपाक शिकप, कुशळटायेन कसरती करप आनी आताच्या समाजाची गरज म्हूण स्वरक्षणा खातीर कराटे सारके मार्शल आर्ट आपणावप. कितलेशेच गुण आपल्या आंगार केळयतात ही चुणचुणीत भुरगीं! सामकार आसपी प्रस्न, संकश्टां, आनी आव्हानांक तोंड दिवपाक आयुधां हातांत घेवन उबे आसपी धाकटुले जवानूच कशे!
स्मिता तिंबले
9763552719
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
