भुरगेपणांतली दिवाळी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

याद जाता गे आई म्हाका
भुरगेपणांतली दिवाळी,
व्हडले देगेचें,
जरीकांठाचें कापड न्हेंसून,
तूं आमकां ओंवाळी
कितल्यो त्यो यादी भुरगेपणांतल्या दिवाळेच्यो, काळजाच्या पेटलांत सांठोवन दवरिल्ल्यो. केन्ना केन्ना असोच तांचो परमळ मनात सुट्टा, सुकिल्ल्या वोवळांच्या फुलां वरी. केन्ना सुटी पडटली आनी व्हडलो भाव आनी हांव मामागेर सावन दिवाळेक घरा वतलीं अशें आमकां जातालें.
दिवाळेक चार-पांच दीस आसतना फोव कांडपाची तयारी चलताली. आमीं दोगांय आज्जे बरोबर भात चिटपाक बसतालीं. खरखरीत वाल्याची पोटली घेवन भातांत बुडोवप आनी ते पोटलेक दसता तें भात हातान दुसऱ्या आयदनांत घालप. अशें करतकच भातांत आशिल्ले ल्हान- ल्हान फातर सकयल उरताले. आमची जाण्टेली पार्वतीबा व्हडले रान्नीर तांब्याचो तोप दवरून उदक सळसळायताली आनी तातूंत तें भात उबेक लायताली. व्हडल्या दवल्यान तें वज्यांनीं उसपून धांपून दवरताली.
दुसऱ्या दिसा सकाळीं सखू, म्हालकूम आनी गुणवंती आमगेर येतालीं. रान्नीर कायल दवरून व्हिरांच्या पिसोणेन भात फुलयतालीं आनी एका व्हडल्या लाकडाच्या वानांत तें ओत्तालीं. म्हालकूम आनी
गुणवंती काण्णां घेवन फोव
कांडटालीं. घूम- घूम-घूम घूम.. तो आवाज अजून म्हज्या कानांत घुमता. कांडून जातकच फाफडून घेतालीं. कातलेच्या कुडक्या बरोबर ते फोव खावपाक मज्जा येताली. कितले गोड !
दिवाळेच्या आदल्या दिसा आमचो धाकलो काका आकाशदिवो रंगयतालो, फोली दसोवंक आई गंवां पिठाचें घुरूत करून दिताली. सुताची गाडी एका कोंड्याक बांदून आकाश दिव्यांत पेटयल्ली पणटी दवरून दोरयेन ल्हव- ल्हवू तो आकाशदिवो माडार चडयतालो. सांज वेळार आजी आमकां भाटांतल्यान तायखिळ्याच्यो सांगो हाडूंक लायताली. सांगो सोलपाचें काम म्हजें. तातुंतल्यो त्यो मेथये दाण्या भशेन बियो, तांदूळ आनी कातले कुडको घालून आजी फातरीर वांटून वटणें करताली. पार्वतीबा भाण, घागर, कळसो, न्हाणयेंतलो तांबयो घांसून चकचकीत करताली. आई तांकां चुन्याचे तिबे लावन, पोरसांतलीं रोजां, आंब्या पानां, काट्टां गुंथून माळो करून घालताली. आई फांतोडेर शिंयाच्या कुडकुड्यार आमकां भुरग्यांक उठोवन रांगोळी घालून दवरिल्ल्या पाटार बसोवन तेल लायताली आनी भाणांतल्या हुनहुनीत उदकान वटणें, वासाचो शाबू लावन न्हाणयताली. नवे कपडे घालून मागीर आमी तयार!
रांदचे कुडींत आजी, आई आनी काकी फोव करपाच्या कामांक लागतालीं. रोसांतले फोव, दुदांतले फोव, बटाट फोव, कडयेंतले फोव, धंयांतले फोव, चण्या उसळ, पोरसांतल्या आंबाड्याची करम. फोव तयार करून जाले काय सगळ्यांनी दिव्यांक उबे रावप. व्हडले देगेचें जरी कांठाचें कापड न्हेसून आई सगळ्यांक ओंवाळटाली. आंगठ्याच्या बोटान कारीट फुटच नाशिल्लें. मागीर काका म्हजेंय कारीट फोडटालो तें जिबेक लावन मागीर देवाक पांयां पडून घरभर सगल्या जाण्ट्यांक पांयां पडून केन्ना काय फोव खाता अशें म्हाका जातालें. वासरेंत ओळीन मांडिल्ले पाट आनी मुखार दवरिल्ल्या केळी पानार वाडिल्ले सगले तरेचे फोव. वा! कितली ती मजा!
ती भुरगेपणांतली दिवाळी परत येत काय ? अशे तरेच्यो कितल्यो तरी यादी म्हज्या काळजाच्या पेटलांत वोवळांचीं फुलां कशीं हांवें बंदिस्त दवरल्यांत. अदीं मदीं हांव तांचो परमळ घेत रावतां.

प्रमिला सु बोरकार