भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कोणें तरी सारकेंच म्हणलां, ‘बरे विचार सुगंधा भशेन आसतात. तांकां शिंपडावंचे पडनात, ते आपुणूच शिंपडटात.’ आमचीं भुरगीं अशींच. तांचो सभाव बरो वा वायट, तांच्या करण्यां वेल्यान दिश्टी पडटा. तीं जें कितें करतात, जें कितें उलयतात, तें तांणी खंय तरी आयकल्लें वा पळेल्लें आसता. तीं निश्पाप, दिसता तें आपणायतात, पळेता तें शिकतात. भुरग्यांचे बरे संस्कार घरांतूच, देखून घरांत वातावरण सदांच बरें आसूंक जाय. घरांत कितले मनीस आसात तें म्हत्वाचें न्हय, आसात तांणी बरें तेंच प्रदर्शन करूंक जाय. हें प्रदर्शन करण्यांचें, वागणुकेचें, उलोवपाचें, सांगपाचें, वावुरपाचें, आदी आसता. तीं सादीं, मोगाळ आनी नाजूक. आमी तांकां बरो तो रस्तो दाखोवची गरज. हें शक्य आसा?
बरें शिक्षण
आमी जाणांत शिक्षण हें सगल्यांत बळिश्ट शस्त्र जाचे वरवीं हो संवसार बदलूंक जाता. शिक्षणांतल्यान आमी ‘रोबोट’ तयार करिनात बगर तांकां खोल आनी टिकात्मक विचार करूंक शिकयतात. शाळेंत वा कॉलेजींत घेतिल्लें शिक्षण नोकरे खातीर उपयोगाक पडना, उपयोगाक पडटात तीं तंत्रां आनी पद्दती जातूंतल्यान शिक्षणाचें कार्य, बुद्धी आनी चरित्र घडटा. शिक्षण हीच मनशाच्या जिविताची बुन्याद आसा. तिचेर आमी तांचो फुडार बांदतात, मनांक आकार दितात आनी तांच्या फुडाराचें नशीब घडयतात. जीं भुरगीं शिक्षणांत फाटीं, ताचो फुडार घडोवंक आडखळीच आडखळी आसतात. आनी आयच्या आव्हानात्मक संवसारांत शिकतले तेच जिखतले. दक्षीण आफ्रिकेचो आदलो राष्ट्राध्यक्ष, नेल्सन मंडेला म्हणटालो, ‘सुरक्षीतताय आनी राखण अशीच घडना; तो सामुहीक एकमत आनी भौशीक गुंतवणुकीचो परिणाम आसा. आमच्या समाजांतल्या सगल्यांत दुबळ्या नागरिकांक, आमच्या भुरग्यांक, हिंसाचार आनी भंय मुक्त जिवीत जियेवंक दिवंक आमचेरूच निंबून आसा.’ देखून आमच्या भुरग्यांक गिन्यान उजवाडावपाचें शिक्षण दिवया आनी तांकां देशाचे बरे नागरीक करूया.
कुटुंबीक सांगात
भुरग्यांक वाडोवप हें आवय-बापायचें फक्त कर्तव्यूच न्हय तर जबाबदारी आसा. खाणां-जेवणां आनी शिक्षणां बराबर तांकां सांगात दिवंक जाय, इल्लो वेळ तांचे खातीर काडूंक जाय. तीं कोणाचो तरी सांगात सोदतात तेन्ना तांकां कुटुंबीक सांगात खूब म्हत्वाचो आसता. तो मेळना जातकच तीं भायलो सांगात मेळयतात. हो भायलो सांगात बरो मेळ्ळो जाल्यार बरें, ना जाल्यार भुरगें इबाडूंक शकता. अशें म्हणटात, आमी भुरग्यांचीं सपनां पोसूंक जाय, तांच्या मनाचेर बरो परिणाम जावपी विचार घालूंक जाय. तेन्नाच तीं आमचीं भुरगीं म्हण आमकां अभिमान भोगतलो. वायट रस्त्यार पाविल्ल्या भुरग्यांची जबाबदारी कोण घेता? परतेंच जाल्यार आमी तांकांच खोसतात. पूण तीं तशीं जावंक कोण जबाबदार?
मोग
चार्ल्स स्पर्जन, हो एक धर्मप्रचारक अशें म्हणटा, ‘अकल्पनीय आनी मान्य नाशिल्ले गरिबींत जल्मल्ल्या भुरग्यांक मोग सांगता, तुमी एकटीं नात; तुमी अदृश्य नात. एक दयाळ आनी सर्वशक्तीवंत देव तुमचें नांव जाणा आनी तुमच्या जिविता खातीर ताचे कडेन एक सोबीत येवजण आसा.’ जेन्ना भुरग्यांक त्याच देवान आमचे हुंटयेंत घाल्यांत आनी तांकां पोसूंक आमकां जबाबदारी दिल्या जाल्यार ती जबाबदारी आमी बरे भशेन पाळूंक जाय. तांकां आमी मोग दिवंक जाय. कसो? तांचे कडेन उलोवन, तांच्यो गरजो समजून घेवन, तांच्या अडचणी वेळार तांचे बराबर रावून, दुसऱ्यां मुखार तांकां आपलीं म्हण दाखोवन, तीं चुकतात तेन्ना ताच्यो चुकी लोकांक सांगून न्हय तर चुकीचें कारण समजून घेवन तसल्यो चुकी परत करिना जावंक घरांत एकलेपणांत बरे भशे सांगून. आयच्या भुरग्यांक रोखडो राग येता, तो राग येवंक जायते फावटीं व्हडील जबाबदार आसतात, तांकां तो मोग दिवया, तांचे कडेन मोगान उलोवया.
मुल्यवर्धीत शिक्षण
भुरगीं घराचो दिवो अशें म्हणटात. तर ह्या दिव्याची आमी जतनाय घेवंक नाका? दिव्याची जोत पर्जळीत उरूंक आमी यत्न करूंक नाकात? घरांत व्हडील भुरग्यांचे पयले शिक्षक, बऱ्या-वायटाची तांकां समजिकाय दिवची. शाळेंत प्रशिक्षीत शिक्षकांक सगलें खबर आसाच. नितिमुल्याच्या शिक्षणांतूय आमी लक्ष घालूंक जाय. आमच्या भुरगेपणार ‘मोरल क्लास’ आसताली आनी आमकां मुल्यवर्धीत शिक्षण मेळटालें, तें आयच्या भुरग्यांक दिवंक जाय. भुरग्यांचे फक्त लाग केले म्हूण जायना, तीं चुकतात तेन्ना, तांच्यो चुकी दाखोवप आनी त्यो परत घडच्यो नात हाचीय जतनाय घेवंक जाय. ह्या सगल्या मुल्यां बराबर घरांतल्या मनशांनी एकामेका मदीं बरी वागणूक दाखोवप तितलेंच गरजेचें. कित्याक भुरगीं बारीकसाणीन अनुकरण करतात. देखून मुळांत आपल्या घरांत तांकां अनुकरण करपाक कितें तरी व्हडलें दिवचें. भुरग्यांक जशीं आमी वाडयतात, तशीं तीं घडटात. आमचे हात जर सर्गा वटेन वतले जाल्यार भुरग्यांचे हातूय सर्गा वटेन वतले. आमचे हात वायटा कडेन वळटले जाल्यार तांचेय हात वायटा कडेन वळटले.
सोंपयतना…
आमच्या भुरग्यांचे वागणुकेचेर सदांच लक्ष दवरुंया. तीं कोणा बराबर मिसळ जातात, घरा कडेन तांची संगत कोणा कडेन, स्कुलांत तांचे इश्ट कोण, तांकां कोणाचो सांगात आवडटा, घरांत तीं कशीं वागतात, तांचो राग आनी तो येवपाचें कारण, तीं कोणाकोणाक लागीं रावनात, ताचें कारण, ताची भलायकी आनी सदांचें जेवण-खाण, आदी गजाली पारखूंक जाय. ह्या गजालींचेर आवय-बापायन लक्ष दवरलें जाल्यार भुरगीं भांगर जातलीं. घरा कडेन कोणूय येता तेन्ना तांची वागणूक वळखुपाक पालकांक नदर जाय. धर्मीक शिकवण ही वायट गजाल न्हय. धर्मीक पुस्तकां वाचूंक लावप आनी तातूंतलीं मार्गदर्शक तत्वां आपणावप भोव बरी गजाल. भुरग्यांची देखीवंत वाड जावंक पुराण कथा खूब आधाराच्यो. रामायण, माहाभारत, बायबल, कुराण आदी धर्मग्रंथ भुरग्यांची आकलन शक्ती वाडयतात. तातूंतल्यान वाचनाची गोडी लागतली आनी तांचें मन अभ्यासांत गुंथतलें आनी तीं सगल्या गजालीं कडेन ‘आपडेटेद’ उरतलीं. आमचीं भुरगीं बागेंतलीं परमळीत आनी जिवाळ फुलां, तांची जतनाय घेवया आनी तांकां देवाक ओंपूंक पात्र करुया.
विन्सी क्वाद्रूस
9822587498
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
