भुरगीं जावंक लागल्यांत सायबर गुन्यांवकार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

तंत्रज्ञानाचे उदरगतीक लागून डिजीटल युग आयलें. आमचीं दिसपट्टीं कामां ल्हव जालीं. तरी सायबर गुन्यांवकारीचें प्रमाण
वाडलां, ही वस्तुस्थिती. बोगस लिंक्सां सावन फिशिंग मेरेन जायत्या प्रकारांचो वापर हे गुन्यांवकार करतात. आमचें बँक खातें केन्ना रिकामी जातलें, हाची खात्री ना. मात हातूंत सगल्यांत चड प्रमाण नेण्ट्या भुरग्यांचें आसा. तांकां ह्या काळखी जगाचें कित्याक आकर्शण दिसता हो प्रस्न पडटा.
हे गुन्यांवकार आमचे भोंवतणी वा घडये घरांतलेय आशिल्ल्यान भुरग्यांचेर लक्ष दवरप ही पालकांची नवी जापसालदारकी जाल्या. एके घडणुकेंत भुरग्यान बापायच्या बँक खात्यांतल्यान लाखांनी रुपया काडून ते खर्च केले. बापायचो मोबायल फोन हॅक केल्ल्यान खात्यांतल्यान पयशे गायब जाल्यात हें कळ्ळेंच ना.
ल्हान पिरायेचेर हीं भुरगीं गुन्यांवकारी कडेन कित्याक वळटात, तांकां कसलें आकर्शण दिसता ह्या दोन प्रस्ना वांगडाच ह्या भुरग्यांक इंटरनेटाक लागून ल्हान पिरायेचेरुच नाका ती म्हायती मेळटा काय, हो प्रस्न पडटा. मात हो एकसुरो प्रकार न्हय. जायते प्रकार हातूंत येतात. देखीक- आपल्या इश्टांचे अकावंट हॅक करून तांकां तणावा खाला दवरप, ब्लॅकमेल करप, चलयांक बुरशे फोटो, मॅसेजी धाडप आनी हेर. नेण्टीं भुरगीं ह्या घातकी संवसारा कडेन आकर्शित जातात, कारण उणी मेहनत आनी कमी वेळांत पयशे जोडपाक मेळटा. देखून तीं असले गुन्यांव करतात. व्हिडीयो गेम आनी पायरसी करून कांय भुरगीं अशा गुन्यांवकारीक सुरवात करतात. केन्ना आपले ताकींची परिक्षा पळोवपाक वा केन्ना इश्टां कडल्यान शाबासकी मेळोवपाक.
भुरग्यांचे आॅनलायन सुरक्षे खातीर पालकांनी पावलां उखलप गरजेचें जालां. भुरग्यांक डिजीटल जगाची वळख करून दियात, सायबर गुन्यांवकारीची म्हायती दियात. भुरगीं व्हिडीयो गेम खेळटना तुमींय तांचे वांगडा खेळात. सगल्यांक दिसतलो अशा जाग्याचेर संगणक दवरात. म्हणटकच तीं वायट कितें पळोवपाक शकचीं नात. इंटरनेटाच्या वापरा विशीं स्पश्ट नेम घालून दिवचे. भुरग्यां कडेन स्पश्ट उलोवचें. भुरग्यांचें वागप बदलिल्लें दिसलें तर तांचे वांगडा उलयात, जाणकारांची मजत घेयात.
खूब आयकुचें, पूण….
आमचे जिणेंत सकाळीं उठत सावन रातीं न्हिदता म्हणसर कसले ना कसले आवाज, खंयच्यो ना खंयच्यो गजाली कानार पडत आसतात. आमी त्यो आयकतातूय बी. खंयच्या आवाजा कडेन लक्ष दिवचें हें, त्या- त्या वेळाचेर अवलंबून आसचें पडटा. ल्हानपणान आयकल्ली इंग्लंडाचे प्रधानमंत्री व्हिन्स्टन चर्चील हांची काणी याद जाता. चर्चील एकदम हजरजबाबी. केन्ना कितें उलयत तें सांगपाक येना अशे. ते एके सभेंत भाशण दिताले. आयकुपी तल्लीन जावन आयकताले, तर कांय जाय फुतफुत्ताले. ‘चर्चील आतां जाण्टो जाला. तांच्या कांयच लक्षांत उरना. स्वताक कुशीक दवरून तांणी नव्या लोकांक संद दिवपाक नाका?’. हें आयकून पसून चर्चील शांतपणान भाशण दित रावले. भाशण सोंपतकच ते सकयल देवन त्या थोमणे मारपी लोकां कडेन गेले आनी म्हणपाक लागले, ‘तुमचें बरोबर आसा. पूण हो चर्चील आसा न्हय तो मात्सो भेड्डो. ताका चड कितें आयकुपाक येना, कळ्ळे मूं?’ तात्पर्य अशें की, खूब आयकुचें, तातूंतलें योग्य तें घेवचें, अयोग्य तें सोडून दिवचें. कोणाचें कितलें आनी कितें आयकुपाचें. मागीर ते प्रमाण आपल्या वागपांत कितलो बदल करपाचो, हें मात दरेकल्यान स्वताच थारावचें.
आमी गुरुचें लक्ष दिवन आयकतात, आत्मसात करतात. संगीतूय मन लावन आयकतात. आपणाक आवडपी, उपेगाचें सगलें आमी मना सावन आयकतातूच. पूण मनांत नासतनाय नाका जाल्लें सगलें आमकां आयकुचें पडटा. जशें रस्त्या वयल्यान सुण्यांचे झगडपाचे आवाज पसून आयकुचे पडटात. थंय बेजार जावन कांयच उपेग नासता. अशें म्हणटात की, बरें आयकल्यार बरे उलयतले. दुसरो उलयतना आपलीं कामां थोडो वेळ तरी कुशीक दवरून ताचें म्हणणें शांतपणान आयकुचें. मदींच प्रतिक्रिया दिवप टाळचें.
पालकांक तर आयकुप्यांची भुमिका सादुरतायेन सद्दां करची पडटा. सध्याच्या विभक्त कुटुंब पद्दतींत आपलें कोणेंतरी आयकून घेवचें अशें प्रत्येकाक दिसता. ताच्यो वेदना, दुख्ख, सगलें आयकले उपरांत ते व्यक्तीच्या मना वयलो ताण हलको जावपाक शकता. आपूणय सगल्यांक जाय जाय सो दिसता. आमची आई, आजीय सद्दां आड्डून सांगताली, ‘ह्यो गजाली करात, हांचे वाटेक वचूं नाकात.’ त्या वेळार आमी बेजार जाताले. पूण ताचे वायट परिणाम आमी भोगतात काय सुखी आसात? हाचोय विचार करचो.

गजानन बा. नायक भाटकार
आल्त पर्वरी