भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पूण.. काळ बदलपाचो रावता? समाजाचें चित्र बदल्लें. अर्थव्यवस्था बदल्ली. कुटूंब वेवस्था बदल्ली. एकठयांय घराबो आशिल्लो तीं स्वतंत्र रावपाक लागलीं. नियोजीत कुटुंबांत भुरग्यांचो आंकडो मर्यादीत जालो.
साठ सत्तर वर्सां पयलीं घरां- घरांनी गोकुळ नांदंतालें. व्हडल्या भावाली स भुरगीं, दुसऱ्यालीं पांच, तिसरें लग्न करून दिलां तागेर चवगां, ताचे फाटलो भायर आसा तागेर तिगां, धाकट्यागेर अजून चलो जावूं ना तिगूय चलयोच, असली भासाभास चट्टेपावलार आयकूंक येताली. सगल्यां भुरग्याचीं नांवां याद उरपाक तशें चड कठीण नासतालें. व्डडल्या भुरग्याक “गेल्या“ जाणटेल्यांचे नांव पडटालेंच. मागीर एक गणपतीचें नांव जायूच, मागीर कुलदैवताचें नांव, ग्रामदेवाचे नांव, कुळारचे देवतेचें नांव,
म्हजी आजी तर दर एक- दोन वर्सांनीं यात्रेक वताली. थंयच्यान येतकूच जें भुरगें जाता त्या भुरग्याक त्या सुवातीचें नांव पडटालें. देखीकः राजस्थानांत जगतपिता श्रीब्रह्मामंदीर आनी पुश्कर सरोवर पळोवन येतकूच चलयेचें नांव पुश्कर्णिका, गंगा न्हंयच्या घाटार, वाराणसी वचून येतकूच जाल्लें चली मनकर्णिका अशी नांवां पडलीं.
गंगा, यमुना, सरस्वती, गोदावरी, प्रियाग, नर्मदा, कावेरी, सिंधू ह्यो न्हंयो तर नांवां खातीर हात जोडून फुडें आशिल्ल्यो! थोडे फावट देवतांचीं नांवां दिवन सोंपलीं, न्हंयांची नांवां दिवन सोंपलीं तरी भुरगीं नांवां दवरपाचीं उरतालीं. वंशाक दिवो मेळपाक यत्न चलताले. मागीर “मरतें” बी असलीं अभद्र नांवां लोक दवरून सोडटाले.
आदले तेंपार– व्हडलीं- व्हडलीं भाटां पळोवपाक एक भुरगें, कोर्टाची कामां पळोवपाक एक, शेताची कामां करून घेवपाक एक, गोरवां- कोंबड्यो बी राखपाक एक, पसरो आसल्यार थंय बसपाक एक, आवय म्ह-यांत एक, बापाय म्ह-यांत एक, आजी-आज्या म्ह-यांत एकलो, एकादें पोसूंक दिवपाक भुरगें, तांतुंतय कोणूय चुणचुणीत सो दिसलो जाल्यार, ताका शाळा शिकपाची आसल्यार वा ताका फुडेंय शिकपाचें आसल्यार सगले घर ताच्या शिकपाची वेवस्था करताले.
तेदे वेळार भुरगीं म्हणल्यार अर्थीक मालमत्ता मानताले.. घर आनी घराभायले वेवहार सांबाळूंक घरचेच कामगार मेळपाक बरें पडटालें.
सगल्या भुरग्यांक व्हड करपाक तसो व्हडलो त्रास नासतालो. सदांच “चीपर बाय द डझन“! साकभर तांदूळ हाडल्यार सवाय पडटात ! लुगटाचें सगलें पेस हाडले जाल्यार त्या कपड्याचे सगल्यांक लेंगें, चड्यो शिवून कपडो उरतालो. त्याभायर, दर भुरग्याक नवें-नवें कित्याक घेवचें पडटा? व्हडल्याक शिविल्ले कपडे तो व्हडलो जातकूच ताचे फाटलो घालतालो. मागीर ताचे फाटलो. शिवाय, खंयच्याय लुगटाचें कितेंय शिवल्यार जाताले. म्हाका एकफावट म्हज्या बापायन सोफा कवर शिवून उरिल्ल्या लुगटाचो स्कर्ट शिविल्लो! हांवें तो स्कर्ट पोटभर घाला तरी पिंदून पिंदलो ना, तें सोडात.
अशीं डझना वयर पोरां जावन जावन आवयो बाबड्यो थकून वताल्यो. दर वर्सा घरांत पाळणो हालतालो. बायलो, एक तर गुरवार नाजाल्यार बाळंत जाल्यो आसताल्यो. बाळंतपण म्हळ्यार पुनर्जन्म मानताले. जायते फावट आवय बाळटेरांतल्यान बरेभशेन भायर सरपाक पावं नासून घर-संसार उबांतर पडटालो.
पूण.. काळ बदलपाचो रावता? समाजाचें चित्र बदललें. अर्थव्यवस्था बदलली. कुटूंब वेवस्था बदलली. एकठयांय घराबो आशिल्लो तीं स्वतंत्र रावपाक लागलीं. नियोजित कुटुंबांत भुरग्यांचो आंकडो मर्यादीत जालो. आवय घराचो हुंबरो ओलांडून अर्थार्जन करूंक भायर सरली. सुखसोयीयुक्त मेकळें जिवीत जगपाक कुटुंबां शारांत रावपाक लागली. “हम दो हमारे दो” न भुरग्यांचे आरोग्य, शिक्षण, करमणूक हांचेर लक्ष केंद्रीत करून समाजजीवन सुदारलें.
पालक भुरग्यांच्या शिक्षणाचेर, तांच्या फुडाराचेर लक्ष केंद्रित करूंक लागले. भुरग्यांक जायजायते दिवपाची तांक आनी उमळशीक दोनूय पालकांमदी आशिल्लीं. आदले तेपार आपलें भुरगें खंयच्या यत्तेंत आसा तें आवय-बापायच्या राज्याक खबर नासतालें. “फुडले यत्तेंत धुकललो” इतलेंच ”प्रगतीपुस्तकाचेर “ वाचून तांकां समादान मेळं. ती स्थिती आतां फाटीं पडली. आतां कांय घरांनीं भुरग्यांक शाळेक धाडपाची प्रथा सुरू जाल्ली पयलीच पिळगी मेळटली. तांकां शिक्षित करपाची जापसालदारकी आपल्याचेर आसा ही जाणीव सर्वसाधारण लोकांनी समजून घेतल्या म्हणपाक हरकत ना.
बदल हो अपरिहार्य! सातत्यान बदल घडप हें तर समाजाचें वंगण. घराघरांनीं भुरग्यांचो आंकडो दोन वा तीन वेल्यान एकूच पूरो..चलो जांव चली एकूच भुरगें पूरो..इतल्याचेर पावला. आर्थिक कारण जांव, कौटुंबिक जांव, शारिरिक जांव, करीयर विस्कळीत जाता, वेळ ना अशा कितलेशाच कारणांक लागून भुरगे एकूच पूरो असो निश्कर्श नव्या पिळगेन काडलो.
आदले काळार एकुलतें एक भुरगें एकमुळें म्हणून भंय घालतालीं. भुरग्याक खेळपाक भाव-भयण जाय. भाऊबिजेक ओवाळपाक भाव जाय, हातार राखी बांदपाक भयण जाय अशें सांगून आदली पिळगी गुगली उडयताली.
आयज असल्या गुगलेक प्रत्युत्तर मेळटा “म्हज्या अंकलालो ( काकालो/मामालो) चलो, म्हजो भावूच आनी आंटीली (मावशेली/ आत्याली) चली, म्हजी भयणूच.” मजा म्हणल्यार, आनी थोड्या तेंपान काका- मामा, मावशी- आत्या ही नातींच मेळचीं नात! पूण ताका उपाय ना. बदल रोखप कोणाच्याच हातांत ना.
ताच्याय फुडें वचून लग्न वा रिलेशनशीप जाय पूण भुरगें नाका. असो निर्णय घेवपी पिळगी फुडें सरता. सरोगसी करूनय नाका. “संस्थेत” नांवनोंदणीं करून दत्तक नाका. तांकां आपली संसारवेल भुरग्यांच्या जल्मान फुलोवपाक नाका. अर्थांत हो जाचो-ताचो निर्णय. दर एक मनीस वा दर एक जोडी आपल्याक जाय तो निर्णय घेवंक शकता. आपलें जिवित फक्त भुरगें आनी तीं, हाचें भोंवतणीं घुंवचें परस कितेंतरी वेगळें घडोवपाची उर्बा दवरपी ही पिळगी. घडये कांय टक्के लोकांनी घेतिल्या या निर्णयाक लागून, लोक करीयर सांबाळपी, आपल्या जिणेचे खऱ्या अर्थान भांगर करपी अशे घडटले, अशी उर्बा आमीय दवरूया.
पूण! या पूण ची जाप फुडल्या दशकांत मेळटली.
स्मिता तिंबले
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
