बेकायदो बांदकामां, घरांक जापसालदार कोण ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भौशीक बांदकामां खातीर आयिल्ले गोंया भायले कामगार आनी तांचे घराबे बांदकामाच्या लागसार खोंपींनी रावतात. बांदकामां पुराय जालीं तरी खोंपी हालयिल्ल्यो दिश्टी पडनात.

रस्तो, म्हामार्गाकुशीच्या, दर्यादेगे लागसारच्या वाठारांनी बांदिल्लीं बेकायदो बांदकामां, घरां हे विशय नवे न्हय. आदले मुख्यमंत्री प्रतापसिंह राणे दिवचल, सत्तरी हांगासरल्या कोमुनिदाद जमनींतल्यो खोंपी, बेकायदो बांदकामांचेर आवाज उठोवपी. पंचायत मंत्री मावीन गुदिन्हो तांच्या मतदारसंघांतल्या जाल्यार दर्यादेग वाठारांतले आमदार मायकल लोबो हांचे वरी आमदारांनी खोंपी, बेकायदो बांदकामांचेर बडी मारल्या. तांकां कायद्यान बळ दिवपा खातीरचे थाराव विधानसभेंत मान्य केल्यात, कायदेय जाल्यात. कायदे, थाराव चालीक लागले नात पूण बांदकामां उरलीं, जंय कोर्टान आदेश दिले थंय बुलडोझरय घाल्ले. मोडिल्लीं ल्हान बांदकामां, खोंपी 24 न्हयच जाल्यार 72 वरां भितर परतून बांदिल्लीं नासतलीं व्हय?
2011 सावन हो विशय भासाभाशेक मुखेल करून विधानसभेंत आयलाे तेन्ना तो समजून घेवपाची तांक आशिल्ले आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार, आदवोगाद आसताले. आदले उपमुख्यमंत्री अॅड. फ्रान्सीस डिसोझा हे चड तेंपाचे नगर विकास मंत्री. तांकां विस्वासांत घेवन भासाभाशेंतल्यान वातावरण तयार करून कायद्यांची नवी बांदावळ, सुदारप पर्रीकार हांणी केलां. उपरांत आनीक सुदारणा आयल्यात. मात विशय सोंपेपणान सोंपतलो अशें दिसना, ताका विंगड विंगड तासां आसात. म्हामार्ग, रस्त्या कुशीच्या बांदकामांचेर कांय तेंप कायद्यान बंदी घालप हो निर्णय घेतलो, शिस्तीन चालीक लायलो जाल्यार नागरीक आनी प्रशासन सादूर रावल्यार बेकायदो बांदकामां आळाबंदा येतलीं. पंचायत, नगरपालिकांच्या मेकळ्या सुवातींतल्या वाठारांचेर सीसीटीव्ही नदर दवरूंक शकतले व्हय? सरकाराक विचार करचोच पडटलो. तशेंच बेकायदो बांदकामांचे अपेस कोणाचें तें कळीत करून पंचायत मंत्र्यांक मंत्रीमंडळांतल्यान पयस दवरप बरें.
भौशीक बांदकामां खातीर आयिल्ले गोंया भायले कामगार आनी तांचे घराबे बांदकामाच्या लागसार खोंपींनी रावतात. बांदकामां पुराय जालीं तरी खोंपी हालयिल्ल्यो दिश्टी पडनात. पयलींच्यो चुडटांच्यो खोंपी चिरे, विटो, पत्र्यांचें पाखें घेवन घरां उबीं जातात. तांचे कडेन लायट, उदकच न्हय रेशनकार्डां, आधार कार्डां बेगीन पावतात. गाडयो आनी मोटारसायकलीच न्हय जाल्यार तांचे लागीं आसल्यार अजाप जावचें ना. घुवंळे वखदांचो किंगपीन म्हणून एका तेंपार वळख आशिल्ल्या अटालाक देशाचे शिमे भायर काडपाचो आदेश काडिल्लो. तो चालीक लागूंक नाशिल्ल्यान मोडक्या पोरण्या घरांत आलाशिरो घेवन डिजिटल आधार कार्ड ताणेंच केलां आसत व्हय?
बेकायदो बांदकामां सरकाराक म्हारग पडटात हें सत तितलेंच तीं कायद्यांचे फास्केंत बांदतना येणावळ येतली हेंवूय सत. फक्त शिस्तीन बळिश्ट कायदो चालीक लागपाक जाय. कायद्याचें गिन्यान आशिल्ले मामलेदार, उपजिल्होधिकारी गोंय सरकारांत कितले आसात? तेपासत नागरी सेवा भरती नेमावळ धा वर्सांआदीं बदलिल्ली. ती पाळून मामलेदार घेतल्यात, ते मल्टिटास्कर जाल्ल्यान तांकां बांदकामां कडेन पळोवंक वेळ मेळूंक ना? पंचायत मंत्र्यांक खात्या कडेन पळोवपाक, बसका घेवपाक वगत आसा खंय? तांची पिराय वाडटा, व्हड खात्यांची जापसालदारकी तांचेर आसा, आपल्या मतदारसंघात ते रावनात. तलाठी जाय ते संख्येन आसात? पंचायत सचिवांचेर तलाठ्याची जापसालदारकी आसा?
केरळचे राज्यपाल राजेंद्र आर्लेकार पंचायत मंत्री आसतना पंचायतींत कांय वर्सांची शीम घालून बेकायदो घरांक नंबर दिवपा पासत केल्लो कायदो चालीक लागलो? कितल्या घरांक नंबर मेळ्ळे? आॅक्युपन्सी सर्टिफिकेटां नासतना बिल्डिंगेतल्या फ्लॅटांत रावप्यां मदीं गोंयां भायले चड आसात? भोवमजली एक बिल्डींग न्हय धा बारा बिल्डिंगो, घरां ल्हानशे सुवातींत बांदल्यात व्हय? तांकां आॅकुपन्सी नासतना रावपाक मान्यताय कशी मेळ्ळी? बेकायदो घरां, बांदकामां नेमावळी प्रमाण आसात, नात? हाची चवकशी कोण करतलो? घरां नेमावळी प्रमाण बांदूनय उपरांत झोन बदलिल्ल्यान पोरणीं घरां बेकायदो थारतात?
सरकारान कोर्टाची आॅर्डर गिन्यांनी वकिलां कडल्यान समजून घेवची. सुप्रीम कोर्टा कडल्यान त्या आॅर्डरीक चार म्हयन्याची थाकाय मेळूंक शकना ? पयलीं बेकायदो घरां, खोंपी मेजप, आनी उपरांतच तांकां कायद्याचें रूप दिवप काय ना हाचेर मंत्रीमंडळ बसकेंत निर्णय घेवचो पडटलो.
कायद्याच्या चपक्यांत आशिल्लीं घरां सारकीं करपाक, सुदारपाक मान्यताय जाय आसता, तेखातीरय नेमावळ आसता. पावसा आदीं जशीं घरां रिपेर करपाक बेगीन मान्यताय वा लायसन्सां मेळटलीं, हो निर्णय बरो आसा. बेकायदो घरां, खोंपी पावसाच्या तोंडार न मोडपा पासत कोर्टा कडल्यान थाकाय मेळूंक शकना? सरकारान खासा पिटीशन कोर्टा मुखार व्हरपाचो यत्न जाला? आत्र्या पयऱ्यान तशें केलां आसत, कारवाय जालीच ना जाल्यार सरकार चुकलां अशें म्हणचेंच पडटलें. कोर्टान तें दाखोवन दिलां?
नगरपालिका वाठारा परस गांवगिऱ्या, शारा लागसारच्या पंचायत वाठारांत बेकायदो बांदकामां वेवसाया निमतान जाल्यांत. त्या वेवसायिकां मदीं फळां भाजी विकपीच न्हय जाल्यार गाडेकारय आसुये. थळाव्यांनी गोंयां भायल्यांक गाडे, दुकानांचे वेवसाय विकले? कोणे दिली मान्यताय? बेकायदो वेवसाय, दुकानां, हाॅटेलां घरांतय चलतात व्हय? वळेरी व्हड आसतली.
कांय वेळार लागसारच्या राज्यांतल्यान गोंयांत शेंदरी, पाटल्यांनी सामान घेवन आयिल्ले आयज करोडपती, गोल्डमॅन जाले आसत. तेच फाल्यां मंत्र्यांक वेंचणुकेंत आपूण गोंयकारूच म्हूण आव्हान दिवंक शकतात. तांकां कोण आडावंक शकना, पंचायत आनी नगरपालिका पांवड्यार पंच, सरपंच कर्नाटकी, केरळी वेंचून आयल्यात. फाल्यां बंगाली, राजस्थानी येवंक शकतात.
बेकायदो वेवसाय, बांदकामां फुलां, फळांच्या झाडांच्यो नर्सरी, मुर्तीकाम, लांकूडकाम करतल्यांचो आस्पाव आसा. गाडयेतंल्यान भोंवतना एक नदर मारल्यार रस्त्या कुशीक कितें चलता तें कळटा. गाडयेंतल्यान वतनाय जण एकल्यान सादूर रावचें पडटा. नागरिकांनीय बेकायदो वेवसाय, बांदकामां दाखोवन दिवचीं. रातयां जाल्लीं बांदकामां मुखेल रस्त्या कडेक न्हय जाल्यार भितरल्या वाठारांतय आसतलीं. बेकायदो बांदकामां आड कायदो करतल्यांनी, आवाज उठयतल्यांनी बेकायदो वेव्हार केल्यार? हजारांनी न्हय लाखांनी एकठांय जावन रस्त्यार देंवपाची शक्ती जाण्ट्यां भितर आसली तरी युवाशक्त तांकां तेंको दितली? युवाशक्तीक जागोवपाक युवा नेतृत्व समेस्तां मदीं आसा? आयच्या युवांचे विचार वेगळे आसात. ते समजून घेतना पयलींच्या कायद्यांच्या मुळा मेरेन वता म्हणसर नवीं अरिश्टां येतलीं. त्या अरिश्टां कडेन झगडपाक शेंकड्यांनी गिन्यान्यांची गरज आसा. क्लायमेट चेंज (हवामानातले बदल) खिणाखिणाचे आसतात. ते बारीकसाणेन नियाळपी यंत्रणा जिल्होधिकारी पांवड्या वयले कचेरेंत आसचे, फक्त मनीसच न्हय तंत्रगिन्यानय. तंत्रगिन्यानांत घुसमट्टना तें बेकायदो नासतलें हाची जतनाय घेवची पडटली. बेकायदो बांदकामां, घरां, खोंपींक कोडींग लागतना तें बदल्ल्यार?

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260