बुद्धीचो देव गणपती

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ट्सी आंटीगेर सावन परत घरा येतना सोमू ’गॉड ब्लॅस हर’ ह्या उतरां विशीं चित्ता. तेचो अर्थ तेका समजूंक नाशिल्ल्यान तो चिटमिट्यांत पडटा.
‘‘श्शे! हांवें पॅट्सी आंटीकच विचारपाक जाय आशिल्लें! आतां परत गेल्यार ती म्हाका सांगतली,’’ चलता चलता सोमू थांबता आनी येवजिता.
तो फाटल्यान वळून पळयता. पॅट्सी आंटीच्या घरा कडल्यान तो बरोच पयस पावलेलो आसता. थोड्याच पावलांचेर तेचें घर आसता. ते खातीर तो फाटल्यान न वयता आपल्याच घरा वटेन पावलां मारता.
‘‘गणपती हो बुद्धीचो देव अशें बाबा सांगता. मागीर तेकाच विचारल्यार कशें? पूण तेका इंग्लिश कळटा काय? श्शे! देवाक आनीक इंग्लिश कळना? कळटा आसतली,’’ अशें मनांतल्यान मनांत चितत तो घरा पावता.
घरांत भितर सरतनाच तेका आपलीं सगळीं भावंडां सालांत खेळटात तीं दिसतात. तेंकां पळोवन तेका पॅट्सी आंटीन दिल्ल्या चॉकलेटींची याद येता.
‘‘सोमू ह्यो चॉकलेटी तुका आनी तुज्या भावा-भोयणांक. सोगळ्यांक दी हां. आनीक हांवें सोगल्यांक हॅपी गोणेश म्हुणला म्हूण सांगतलो मुरे?’’ सोमूक चॉकलेटी दितना पॅट्सी आंटीन सांगलेलें.
हें याद येताच तो नव्या काल्सांवाच्या बोल्सांनी हात घालता आनी सगळ्यांक चॉकलेटी दिता आनी आंटीन सगळ्यांक ’हॅपी गोणेश’ म्हुणलां म्हूण तो सांगता.
तो हळूच आपली भंयण सुमना फुड्यांत वयता आनी तेका ’गॉड ब्लॅस हर’ हेचो अर्थ विचारता. सुमन तेका आपल्याकूय खबर ना अशें सांगता.
तेकाय कळना म्हूण तो निर्शेता आनी देवाचे कुडींत वचून दार आड करून देवा कडेन उलयता…
‘‘देवा, आई बाबा सांगता तुका सगळें कळटा म्हूण, मागीर म्हाका ’गॉड ब्लॅस हर’ हेचो अर्थ सांग मरे. पळय तूं सांगता जाल्यार तुका हांव ही चॉकलेट दितलों.,’’ सोमू एकलोच गणपती कडेन उलयता.
तीन चार फावट गणपतीक विचारूनय तो सांगना म्हूण तो मोठ्या मोठ्यान रडपाक लागता. इतल्यान सोमूचो रडपाचो आवाज येता म्हूण सगळीं जाणां देवा कुडी कडेन येवन दार उगडटात. तरीय तो रडपाचो थांबना.
सोमूची बापोल भंयण तेका कितें जालें तें सांग अशें विचारतकच तो ’गॉड ब्लॅस हर’ हेचो अर्थ विचारता आनी पॅट्सी आंटीची सगळी काणी तेंकां सांगता. तेन्ना तेची बापोल भंयण तेचो अर्थ देवाचो आशिर्वाद मेळूं, तुमचें बरें जावं असो आसता अशें तेका सांगता. तेन्ना तेका मात्शें समाधान जाता आनी तो हांसता.
‘‘दिदी तुका इंग्लिश कशी कळटा गो?’’ सोमू आपले बापोल भंयणीक विचारता.
‘‘आरे हांव इश्कोलाक वयता थंय इंग्लिशूच उलोवची पडटा. आमचें कॉन्वेंट तें. उलोवन उलोवन आमकां इंग्लिश कळटा.,’’ तेची बापोल भंयण तेका सांगता.
‘‘दिदी आमच्या हांगां कॉन्वेंट ना? म्हाका कॉन्वेंटांत वचपाक मेळचें ना?’’ सोमू तेका विचारता.
‘‘हांगां कॉन्वेंट ना रे… तुका इंग्लिश शिकपाक जाय? हांव शिकयतां मरे तुका!,’’ अशें तें सांगतकच तो खोशी जाता. तेची बापोलभंयण तेका सदच्या वापरांत येवपी कांय शब्द शिकयता.
आतां पॅट्सी आंटी कडेन हांवूंय इंग्लिश उलयतलों अशें चिंतून तो खोशी जाता. आपूण पियानो शिकपाक वयतलो तेन्ना तिणें म्हाका कितेंय विचारल्यार हांव तिका इंग्लिशींतूच जाप दितलों अशें तो चितता.
चवथीचे पांचूय दीस तेचे इंग्लिश शिकून आनी आरत्यो करून उमेदीन वयतात. आयज गणपतीक पावपाचो दीस. फाल्यां आपली बापोलभंयण, बापोलभाव आनी काकी घरा वयतलीं हें चिंतून तो दुखेस्त जाता.
‘‘हीं सगळीं हांगाच कित्याक रावनात काय,’’ अशें चिंतून तो खंती जाता.
ताचें कित्याचेरच मन लागना. गणपतीच्या विसर्जना खातीर आयज रातच्यो आरत्यो बेगीन जातात. कापूर आरती जातकच परंपरे प्रमाणें आरत्यो करपाक आयिल्ल्यां मदलो एकलो कोण तरी माटोळेक झोपय मारता आनी फळां काडटा. पूण तेंचेर कोणाचेरूच तेचें लक्ष आसना.
गणपतीक मखरांतल्या आसनांतल्यान सकयल देंवयतकच सगळीं फोग मारपाक लागतात. सोमूय फुलवाती पळोवन फोग मारपाक मुखार सरता. फुलवाती, जमीनचक्रांच्या उजवाडान तेच्या मनाचेर पातळलेल्या काळखाचेर मात जाता. गणपती पायतना गांवचे सगळे लोक दिंडी मारतात. सोमूय तेंच्या वांगडा मिसळटा आनी गणपती बाप्पाक ’फुडल्या वर्सा बेगीन यो’ अशें सांगून विसर्जन करून घरा परतता.
दुसऱ्या दिसा सकाळीं उट्टकच काकी आनी तिचीं भुरगीं वचपाची तयारी करतात तें तेका दिश्टी पडटा. तो निर्शता. हातरुणा वयलो उठचे पयलींच रडपाक लागता आनी तेणी सगळ्यांनी आनीक एक दीस रावचीं म्हूण हट्ट धरता. तो कस्सोच आयकना तें पळोवन तेची काकी आनी तिचीं भुरगीं आनीक एक दीस रावपाचो निर्णय घेतात. त्या दिसा सोमू तेंच्या वांगडा खूब खेळटा आनी मज्जा करता.
दुसऱ्या दिसा सकाळीं फुडें तेची काकी आनी तिचीं भुरगीं सांवड्ड्यां वचपाक भायर सरतात.
‘‘हे सोमू! उठ मरे… आमकां पायना बस स्टॅण्डाचेर,’’ तेची काकी तेका विचारता.
सोमू रडकुरेंच तोंड करून उडटा. च्या पिता आनी काकीक पावपाक भायर सरता. तेन्ना काकी पांच रुपयांच्या नॉटीची बारीक घडी करून तेच्या हातांत दिता. सोमू ते पयशे पळोवन खोशी जाता.
‘‘सोमू दिवाळेक सांवड्ड्या यो हां… काकाक धाडटां तुका व्हरपाक,’’ अशें सांगून तेची काकी भायर सरता.
बस स्टॅण्डाचेर पाव मेरेन तो तेंकां खबऱ्यो सांगत रावता आनी तेंची बस येतकच परत निर्शेता. तीं बस स्टॅण्डा वयल्यान परत घरा येवंक जाय आशिल्लीं अशें तो चितता. पूण तें चित्ता च्तिता ती बस पयस पावलेली आसता.
घरा कडेन पावतकच तो देवाचे कुडींत वचून माटोळी पळयता आनी स्टूलाचेर चडून आपणें बांदून दिल्लें पेर सोदता. पूण तें पेर थंय आसना. कोणें तरी बचक मारून तें व्हेल्लें आसता…