भांगरभूंय | प्रतिनिधी
यच्या काळांत खंयच्याय विशयाचेर भुरग्यां मदीं जागृताय वा जाणविकाय निर्माण करचे खातीर सगळ्यांत सोंपो आनी योग्य मार्ग म्हळ्यार संबंदीत विशयाची पुस्तकां तांकां वाचपाक दिवप. हाका लागून ल्हान पिराये सावन तांचे भितर वाचनाची संवय आनी आवड निर्माण जाता. अशा वाचनांतल्यन तांचो बौद्धीक विकास जाताच आनी ल्हान पिराये सावनच वेगवेगळ्या विशयांचेर तांचीं स्वताचीं मतां विकसीत जावंक लागतात. भुरग्यां मदीं आपल्या आवयभाशेची आवड आनी उत्सुकताय लेगीत वाडटा. बाल वाचनाचे पांच पावंडे आसतात. पयलो – भुरग्यांनी काणयो आयकप, दुसरो – भुरग्यांनी ल्हव ल्हव वाचपाक शिकप, तिसरो – भुरग्यांनी मुद्दाम वाचप, चवथो भुरग्यांनी गती घेवन वाचप आनी अखेरेक भुरग्यांनी सुरळीतपणान वाचप. हालींच सुयश द सौझ हांणी राजहंस वितरणाच्या वतीन तिसऱ्या आनी चवथ्या पावंड्याच्या भुरग्यां खातीर अनुक्रमान ‘सोबीत पोरसूं’ आनी ‘पोरसांतली केळ’ हीं दोन पुस्तकां उजवाडाक हाडल्यांत. सुयश एक अणभव संपन्न आनी संवेदनशील लेखिका. आपल्या भोंवतणच्या गजालींचें तें बारीकसाणेन निरिक्षण करता. ताच्यो कविता भांगरभूंयचेर प्रकाशीत जाल्यात. चालंत विशयांचेर आपलीं मतां मांडचे परस तें काव्यात्मक रितीन विशयाचें स्वरूप मांडटा. वयर उल्लेख केल्ल्या ताच्या दोनूय पुस्तकांतल्यान ह्या गजालीची प्रचिती येता.
सुयशान तिसऱ्या पावंड्याच्या भुरग्यांक बरयल्लें पुस्तक म्हळ्यार ‘सोबीत पोरसूं’. पुस्तकाक आलिशा माश्कारेन्यश हांणी सोबीत सुदंर चित्रांनी चित्रांकन केलां. आमच्या प्रत्येकाच्या घरा भोंवतणी आशिल्ल्या पोरसाचें वर्णन सुयश मोजक्या आनी सिमीत उतरांनी करता –
पोरसूं आमचें हें सुंदर सोबीत
फुलां फुलतात हांगा रंगीत.
सदांच आमी पोरसूं शिंपुया
सांजवेळार पोरसांत भोंवुया.
पोरसांत फुलतात दशणी, कणेरां, चाफीं,
जायो, जुयो, शेंवतीं आनी धाली.
गोंड्यांनी सोबतात मोनीं आबोलीं
गुलाबां आसात तांबडीं आनी हळडुवीं.
नितळ उदकाचें आसा लागींच तळें
तळ्यांत पेंवता खेळण्यांतलें बदक धवें.
फुलपाखे म्होंव सोकीत नाचतात
शेवणीं पिपुशीं झाडार चिंवचींवतात.
मोगरेचे कळे सांजवेळार फुलतात
रातराणयेचो परमळ रातभर पातळटा.
साद्या आनी सोंप्या चवदा वळींतल्यान सुयश आपल्या सुंदर आनी सोबीत पोरसाचें वर्णन करता. ताच्या पोरसांत रंगीत फुलां फुलतात. पोरसूं सदांच शिंपिल्ल्यान आनी पोरसांत सदां सांजवेळार पासय मारिल्ल्यान ताच्या सुंदरकायेंत भर पडला. पोरसांत दशणी, कणेरां, शेवतीं, अशीं कितलींशींच फुलां फुलतात. तेच तरेन तांबडीं आनी हळडुवीं गुलाबां, सांजवेळार फुलपी मोगरीं आनी रातभर परमळपी रातराणी पोरसाच्या सुंदरकायेंत भर घालतात. अशा अनेक फुलांक लागून आनी खास करून पोरसांत आशिल्ल्या तळ्याक लागून वेगवेगळीं सुकणीं पोरसा वटेन आकर्शीत जातात. अशें आसलें तरी सुयशाच्या सैम संपन्न पोरसांत तळ्यांत खेळण्यांतलें धवें बदक कित्याक पेंवता ताची जाप मेळना. ताका घडये ‘खेळण्यां इतलें ल्हान बदक’ म्हणपाचें आसलें काय कितें असो एक दुबाव मनांत येता. पूण कशें काय जायना सुयशाच्या पोरसांत ल्हान, माणकुल्या भुरग्यांक खेळपाक आनी भोंवपाक निश्चितूच आवडटलें हातूंत दुबाव ना.
‘पोरसांतली केळ’ हें चवथ्या पावंड्याच्या भुरग्यां खातीरचें पुस्तक. हिमालय नंदा गावडे हांणी ह्या पुस्तकाचें चित्रांकन केलां. पोरसांतल्या केळीचें निकटें वर्णन करिनासतना सुयश ताचे गूण आनी केळ्या पसून करपी रुचीक पदार्थांची म्हायती दिता.
पाचव्या पाचव्या पानांची
लांब लांब केळ.
जाला दनपारचो वेळ
केळीर चल्ला माकडांचो खेळ.
केळीक जाला घड
दिसता बरोच व्हड.
घडाक फुडें तांबडी बोंडी
लंवडत म्हणून लायल्यात म्हेडी
रुचीक लागता बोंडयेची भाजी
दाळ घालून करताली आजी.
केळ्यांचो करतात हालवो
तुपांत खाल्यार जिवाक बरो.
अशी आमची पोरसांतली केळ
अपुरबाय करपाक पावना वेळ.
लेखकाच्या पोरसांत लांब केळ आसा. दनपारच्या वेळार माकड तांचेर आपलो खेळ खेळटात. ह्या लांब केळीक केळ्यांचो व्हडलो घड लागला. घडाच्या शेवटाक तांबडीच बोंडी जाल्या. केळ्यांच्या घडाच्या पेजान केळ लवंडपा पसून आडावपाक केळीक म्हेडी लायल्या. केळीची अशे तरेची अवस्था गांवांतल्या पोरसांनी आनी कुळागरांत सर्रासपणान पळोवपाक मेळटा. केळीचीं केळीं जितलीं गोड तितलीच गोड केळीच्या बोंड्येची भाजी लागता. लेखिकेची आजी दाळ घालून बोंड्येची भाजी करताली. गोंयच्या कांय वाठारांनी दाळ, वड्यो आनी कांदो घालून ही भाजी करतात. केळ्यां पसून केल्लो सगळ्यांत रुचीक जिनस म्हळ्यार केळ्यांचो हालवो. हरशीं हालवो मयणोळ्या केळ्यांचो करतात. पूण तूप, वेलची आनी साखर सारक्या प्रमाणांत वापरलीं जाल्यार सालदाटीं वा वेलची केळ्यांचो हालवो लेगीत रुचीक लागता. तूप घाल्ल्यान आरोग्याक लेगीत तो फायद्याचो. सुयशान आपल्या कवितेंत सांगिल्ल्या फायद्यांच्या भायर केळीचे आनी कितलेशेच फायदे आसात. गोडेंमूत, प्रेसांव आशिल्ल्यांक तशेंच गुरवार बायलांक केळें फायदेशीर ठरता.
सुयशाचीं दोनूय पुस्तकां बाल साहित्याच्याच नहय तर एकंदर कोंकणी साहित्यांत भर घालतात. “हीं भुरगीं आनंद पिशीं शब्दवनांत” हीं दोनूय पुस्तकांच्या मलपृश्टावेलीं उतरां सुयशाचो पुस्तकां फाटलो उद्देश स्पश्ट करतात. पुस्तकाच्या मळार सुयशाचें हें पयलेंच पावल. पुस्तकांचो दर्जो पळयत जाल्यार ताणें पुस्तक काडपाक जाय म्हण काडूंक ना हाची गवाय मेळटा. सुयश भुरग्यां वटेन पोरसांत, फुला – फुलार भोंवपी पांखरां म्हणून पळयता. ह्या पांखरांक जाता तो आनंद आनी समाधान भुरग्यांनी अणभवचो हो ताचो हावेस. भुरग्यांनी ल्हानपणांतल्यान सैमाचें म्हत्व आनी उपयुक्तता समजून घेवची अशें ताका दिसता. सैमांतलो आनंद आनी समाधान भुरग्यांनी शब्दांतल्यान घेवन आपल्या भास आनी अस्मितायेचें भान दवरचें ही देख तें भुरग्यांक दिवंक सोदता. आनी पुस्तकाचे मांडावळी वयल्यान ताचो हो उद्देश साध्य जाला म्हणपाचें स्पश्ट जाता. दोनूय पुस्तकांतलीं काव्यां आवाठान ल्हान आनी सोप्या शैलींत आशिल्ल्यान तीं
सोंपेपणान समजतात. दरेकी 16 पानांच्या
ह्या दोनूय पुस्तकांतलीं रंगीत चित्रां
भुरग्यांक आपले वटेन निश्चितूच आकर्शीत करतलीं.
आयच्या काळांत भुरग्यां मदीं आपल्या भाशेची आवड आनी जाणविकाय रुजोवपा खातीर तांचे भाशेंतल्यान तांच्या आवडीच्या विशयांचेर पुस्तकां तयार जावप गरजेचें. हीं पुस्तकां फकत उजवाडाक येवन न्हय तर तीं भुरग्यां मेरेन पावपाकूय जाय. राजहंस वितरण चडशीं बाल साहित्य आनी शैक्षणीक पुस्तकां तयार करतात. ह्या मळार तांचो वावर उल्लेखनीय आनी नोंद घेवपा सारखो आसा.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.