बापायली तिजोरी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भावंडांनो,
तुमी माणकुलीं, सान अपुरबायेचीं भुरगीं सदांच शिकून सवरून बरीं जावंचीं आनी फुडारांत गांवचे, राज्याचे आनी देशाचे बरे नागरीक घडचे. तुमचे वरवी देशाची उदरगत वाडीक लागची देखून तुमचे मायेस्त पालक, घरचीं खूब खूब कश्ट घेतात. आपणाल्या जिवाची पर्वा करी नासतना ते रात-दीस कश्टतात. तुमचे वाडीक, उदरगतीक खंयच खंड पडचो न्हय देखून ते झरत रावतात. तुमकां लागून आपलो धंदो वेवसाय चालू दवरतात. सदांच कश्ट घेयत रावतात. भावंडांनो, अशे वेळार तुमचें एक कर्तव्य आसता. फावल्या वेळांत आवय-बापायक तांच्या कामांत मजत करपाचें. तुमीं तांकां मजत केली, पालव दिलो जाल्यार तांच्या कश्टल्ल्या जिवाक मात्शी थाकाय मेळटली. तांचे कश्ट मात्शे उणे जातले. पुणून हांवें पळयलां, तुमच्यांतलीं कांय भावंडां आवय-बापायन विनवणी लेगीत केल्यार तांकां पालव दिनात. भावंडांनो तें बरें न्हय. तुमी मात्शी मजत केली जाल्यार देव तुमच्या वांट्याक सदांच बरे दीस हाडटलो. सूख म्हण्टात तें तुमच्या वांट्याक येतलें. भावंडांनो हेच देखीची एक काणी आयज सांगतां हां… आयकात…
एका गांवांत एक शिवराम नांवाचो मुर्तिकार रावतालो. ताका अशोक नांवाचो पूत आशिल्लो. शिवराम मातये सावन मुर्त्यो तयार करतालो. तांकां बरो रंग मारून त्यो जित्यो श्यो दिसतात तश्यो रंगयतालो. लेक ताच्यो मुर्त्यो रोकडेच पयशे दिवन व्हरताले. अशे तरेन शिवराम मुर्त्यां वरवी मेळल्ल्या पयश्यांनीं आपलो संवसार चलयतालो. ताचो पूत थोडेंशें शिक्षण शिकिल्लो पुणून ताका त्या शिक्षणाचेर नोकरी मेळ नाशिल्ली देखून शिवराम बरोच चिंतेत उरतालो. अशोकय बेकार आसून लेगीत बापायक ताच्या कामांत केन्नाच मजत कर नाशिल्लो. देखून शिवराम दिसान दीस अशोकाच्याच फुडाराचें येवजीत रावतालो. हळू हळू शिवरामाची भलायकी इबाडपाक लागली. ताची भलायकी चडूच इबाडली ते वेळार ताणें हांतरूण धरलें. हांतरुणार पडल्या उपरांत शिवरामाक जाणवूंक लागलें कीं आपूण आतां चड तेंप जितो उरचो ना. देखून ताणें एका दिसा पुताक आपल्या म्हऱ्यांत आपोवन घेतलो आनी सांगलें
“बाबा, आतां म्हजे चड दीस उरूंक नात रे. म्हाका तुजो हुस्को जाता. तुका नोकरी मेळूना आनी ती मेळोवपाक तूं खटपट करीना. बाबा, एक सांगतां, लक्ष दिवन आयक. म्हजे घरांत एक तिजोरी आसा. हांव मेले उपरांत तिचो सोद घे. ती तुजें पोट भरपाक शकतली. तुज्या आंगांतलीं आळशीपणा पयस कर आनी घे सोद तिचो. तूं बऱ्याक पावतलो.”
ते दिसा उलयतां उलयतांच शिवरामाचो जीव गेलो.
शिवरामाच्या मरणा उपरांत अशोकाचेर व्हडलें संकट आयलें. बापाय फाटल्यान आपलें आनी आवयचें पोट कशे तरेन भरप हे विशीं ताचेर मोठोच पेंच पडलो. ताका परतून परतून बापायचीं उतरां याद जावंक लागलीं. बापायन सांगिल्ली घरांतली तिजोरी सोदपाक ताणे खूब यत्न केलो. पुणून ताका ती खंयच मेळ्ळी ना. मेळ्ळ्यो त्यो बापायन करून दवरिल्ल्यो अर्दकुट्यो मुर्त्यो. कांय रंगयल्ल्यो, जाल्यार कांय रंगोवं नाशिल्ल्यो. शेवटाक अशोकान थारायलें, कशे तरेन तरी त्यो अर्दकुट्यो मुर्त्यो रंगवपाच्यो. रंगयल्यार थोडे तरी पयशे मेळटले. आनी दोगांयची जिविका कशे तेरन तरी मुखार चलतली.
घरांतले रंग अशोकान सोदून काडले आनी त्या रंगांनीं रंगोवं नाशिल्ल्यो मुर्त्यो ताणें रंगयल्यो. सुरवेक ताचे कडेन रंगवण सारकी जाली ना. पुणून पुराय लक्ष केंद्रीत करून रंगयल्ल्यो मुर्त्यो तातुंतल्या तातूंत सोबीत दिसूंक लागल्यो. त्यो मुर्त्यो अशोकान सप्तकी बाजारांत व्हेल्यो. लोकांनी ताच्या बापायच्या इश्टागतीन व्हेल्यो. तितलेच पयशे अशोका लागीं जमले. ताका खूब खोस जाली पूण दुसऱ्याच खिणाक ताका खंतूय जाली. ताका परतून परतून येवजूंक आयलें.. बापायकडल्यान ती कला शिकून घेतिल्ली जाल्यार खूब बरें जावपाचें. पोटाचे प्रस्न तरी सुरळीतपणान सुट्टलो आशिल्लो. परतून ताका बापायन सांगिल्ली ती तिजोरी याद जाली. ताणें परतून त्या तिजोरेचो सो घेवपाचें थारायलें. पूण ताका ती मेळ्ळी ना. ताणे आवयक ते विशीं विचारलें. तिणेंय कांय सांगलें ना. जोडिल्ले पयशे आतां सोंपत येताले. ते पळोवन अशोकान बापायन करून दवरिल्ले मेकळे अवयव एकठांय केले. ते जुळयले आनी तांच्यो मुर्त्यो पुराय जावपा पासत जें कितें उणें आशिल्लें ते घडोवपाचो यत्न ताणें केलो. सुरवेक अशोकाक जमलें ना. पुणून पोटांत उप्रासपी भुकेन ताका तयार केलो.
अशोकान माती कालोवन आपले गिन्याना प्रमाण मुर्त्यां खातीर गरजेचे अवयव घडोवपाक सुरवात केली. आनी ताचे यत्न फळादीक जाले. ताणें तयार केल्ले मुर्त्यांचे अवयव बापायन दवरिल्ल्या मुर्त्यांच्या अवयवांक जुळत गेले. अशोकाच्या हातांक आता बापायची कला फावरीक जावंक लागली. बेकारपणांत भोंवपी अशोक हळू हळू बापायच्या फाटल्यान मुर्तीकार म्हूण गांवांत वावरूंक लागलो. लोक बेकार भोंवपी अशोकाक विसरले आनी “मुर्तीकार अशोक” म्हूण पाचारपाक लागले.
हळू हळू गांवचे कांय कलेचे मोगी आशिल्ले आपल्या भुरग्यांक मातयेची कला शिकून घेवचे खातीर अशोकाच्या घरा धांडूक लागले.. ते वेळार अचकीत अशोकाक कळून आयलें आनी बापायन सांगिल्ले तिजोरेचो ताका सोद लागलो. तेच कलेच्या आदाराचेर अशोकान आपलो संवसार उबो केलो. आनी धादोसकायेन जिविताचो एकेक दीस सारूंक लागलो.
उल्हासभाई