भांगरभूंय | प्रतिनिधी
येरादारीची कोयंडी मुखेल रस्त्यांनी जाता तेन्ना ज्येश्ठांक कालचें गोंय बरें दिसतलें. पांच दशकां आदींचे दीस घरांतल्या एकल्यान जोडपाचे, चडशो घरकान्नी घर सांबाळपी. गोंय पुर्तुगेजांच्या चपक्यांतल्यान मेकळें जावन उदरगतीची नवी वाट चलपाक निकतीच देड दशक जाल्लें. गोंयांक राज्य पावंडो फावो जावंक नाशिल्ल्यान केंद्र सरकाराचेर अती अवलंबून रावचें पडटालें. मुक्ती उपरांतय राज्यांचे दायज, संस्कृताय सांबाळपाची जापसालदारकी ज्येश्ठांक, तांच्या भुरग्यांक म्हणल्यार आतांचे ज्येश्ठत्वांत पाविल्ले पिळगेक खबर आशिल्ली. भायलें, भितरलें आशिल्लेंच पूण थळांतरणाचो विशय आतांवरी खर मोडणाचेर नाशिल्लो. जें आपणाक मेळूंक ना तें भुरग्यांक मेळचें हें कालच्याय ज्येश्ठांक दिसतालें. पूण बोल्सांत, बँकेंत पयसो चड नासतालो. घरांत तीन चार भुरगीं, एकल्याक, दोगांक शिक्षण दितना जीव कासावीस जातालो. आपसूक तातूंतल्यान पानार वाडिल्लें खावप, खासा आवड पयस दवरपाची संस्कृताय ज्येश्ठांच्या भुरग्यांमदीं पावली. आयज चित्र बदलता, तेन्ना कालच्या मनाच्या आरशांत, कवाडांत पळोवप जाता. तेन्ना ज्येश्ठनीत सवकासायेन बदलतना दिसता.
मुक्ती उपरांत गोंयची जाल्ली उदरगत अजूनय हाता भायर वचूंक ना. गोंय मुक्तीसंग्रामांतले सुटके झुजारी पयले विधानसभा वेंचणुकेंत देंवले, सगले जिखले ना. राज्यांतले पयले ज्ञानपीठकार रविंद्रबाब केळेकार, तांच्या वांगडच्यांनी गिन्याना वांगडा राजभास कोंकणी खातीर घुडी उबारपाची, वावुरपाची मोख दवल्ली. रवीन्द्रबाब गांधीवादी, तांचीं तत्वां सांबाळत फुडें वतना आपल्या लिखाणांतल्यान गोंयकारांक जागोवपाचो वावर ते करताले. कोंकणीक राजभाशेचो पावंडो मेळोवपा पासत निमणी शिटकावणी दिवंक जाल्ले पणजे जाल्ले सभेक शारा भायल्यान ते चलत आयिल्ले. तरणाट्यांच्या लिखाणाची तोखणाय करप, उमेद दिवपाची तांचो सभाव तीच ज्येश्ठनीत. सगलेच रवीन्द्रबाब आसतात अशें न्हय.
आयज स्वकेंद्रीत लिखाण नकळटां जाता तेन्ना त्या लिखाणांत समाजांतलो शेंकडो दिसना, समानमन शेणिल्लें दिसता. अशे वेळार बरे करणेक मेकळेपणान शाबासकी दिवप ही रवीन्द्रबाबांची ज्येश्ठनीत आपणावप समा दिसता. तेखातीर सभा, बसका, सभाघरां कित्याक जाय? एक सादें उतर, मोबायलावेल्या रकादांतल्यान कळयल्लें वज्र जावपाक घटाय दिता.
वज्रांक मोल उणें आसता, न चकचकपी भांगर मोलाचें. तोखणायेंतल्यान मुखार लिखाण वाचूंक मेळपाक, साहित्य निर्मणेक उमेद दिवप होच हेतू. राजभास कोंकणी पासत एके वटेन जागृताय दुसरे वटेन साहित्य अकादेमी पुरस्कार मेळोवपाचे कसवटीचें साहित्य जल्माक घालप हें कालच्या ज्येश्ठांनी केलें. माचयेवेल्यान शिटकावण्यो इनामां दिवचे परस कोंकणीक हिणसावप्यांक साहित्यांतल्यान जाप दिवपाचो वावर ज्येश्ठ कोंकणी साहित्यिकांनी केला. समाज जागो जाल्ल्यान, कोंकणीचें म्हत्व कळिल्ल्यान युवा पिळगी कोंकणी वटेन आयज येता. हें फळ ज्येश्ठांनी दाखयल्ले लागणुकेचें, उमेद आनी तोखणायेचें. तें सोंपेपणान तोडप, मोडप शक्य जावचें ना. आयज जेन्ना कोंकणीची तंत्रगिन्यानांतल्यान वेगळी बांदावळ जाता तेन्ना युवांवरी ज्येश्ठ ते दिकेन धांवपाक शकचे ना. ज्येश्ठांनी दिल्लें सांबाळून, नव्यातलें वायट, बरें तपासून, जोखून मुखार सरप समा जातलें. कालच्या न्हयकारात्मक साहित्यांत समाज जागोवपाची सकारात्मकता आशिल्ली. थंयच साहित्य आनी साहित्यीक नामना जोडूंक पावले, तांचें साहित्यच न्हय ते अज्रंवर आसात.
कालचे विशय वेगळे, आयज संकश्टां, विचार विंगडविंगड. प्रसिद्धीचींय साधनां वाडल्यांत अशेवेळार ज्येश्ठांक नवें आपणायतना भलायकी इबाडटा. तेन्ना आदीं आपणाक सांबाळप, हेरांचें मागीर चिंतप जातलेंच. गरज आसा कालच्या, आतांच्या विचारां कडेन एकेच नदरेन पळोवपाची, कालच्याक नवें रुप दिल्यार? तशें करतना जावपी बदलांचेर लक्ष दवरपाची दारांतल्यान न्हय माचये वेल्यानय नियाळ घेवपाची बारीकसाण आसची. म्हऱ्यांत आयल्या उपरांत मुखामळ पळयत, लिखाणांतल्यान जे लेखक दिशिल्ले ते वेगळेच दिसतले तीच रविंद्रबाबांची ज्येश्ठनीत. ते लेखकाचे वळखी मागीर ताच्या साहित्याविशीं उलोवपी.
कालचें थळांतर (भायल्यांचें) इतलें व्हड जालां, ताचे जांच थळाव्यांक जातात. थळाव्यांचे थळांतर ल्हान आसलें तरी जालां, तातूंतल्यान कुळार लागीं आयलां, मूळ गांव, शार पयस गेलां. थळाव्यांच्या थळांतराची ज्येश्ठनीत कालची, आयजय आसा. थळांतरणातल्यान थळाव्यांक आपूण ना जावपाची भिरांत आसता तेन्ना राजभास स्वाभिमान जाता, जावची. राजभासच थळाव्यांक एकठांय हाडटा, राज्य, देस आनी विदेशांतय.
शिर्विस, वेवसाया निमतान गोंयां भायर गेल्लो गोंयकार मूळ घरा येता तेन्नाच ताका धादोसकाय भोगता तीच ज्येश्ठनीत. काल चडशे ते ज्येश्ठनीतीक पाळो दिवपी, आयज तेच उरतलें अशें ना, बदल आपणायत विदेश, राज्यांत सदांकाळ रावपी आसात. चड तेंप भायर राविल्ल्यांक गोंयां येता तेन्ना तें आपलें न्हय अशें दिसता, तेन्ना सांगात तुमीय बदलल्यात आनी राज्यय बदलता.
सुहासिनी प्रभुगांवकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
