‘फोंडां’त गेलो रस्तो!

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

रस्ते तंदुरुस्त दवरतलो जाल्यार म्हालाचो, कामाचो दर्जो तपासपाक जाय, गटाराची वेवस्था सारकी जाय.

रस्त्याक उदरगतीची रक्तवाहिनी अशें म्हणल्यार अतिताय थारची ना. रस्तो आनी ताचे वयले येरादारीक लागून लोक शिक्षण, रोजगारा खातीर वतात. कंपनींक, कारखान्याक म्हाल येता, तयार सामान बाजारपेठेंत वता. हाचे खातीर रस्तो हो गरजेचो. जंय रस्ते नात, थंयचे लोक आनी ते वाठार विकासा पसून पयस उरल्यात. तशेंच रस्त्यांनी लाखांनी लोकांचें पोट भरलां. अर्थांत हातून काॅण्ट्रेक्टर, लोकप्रतिनिधी आनी रस्तो विभागा कडेन संबंदीत अधिकारी, कर्मचारीय आसात. कांय जाण प्रामाणीक आसात वा घडये थोड्यांक हात ओलो आनी बोल्सां गरम करपाची संद मेळना. हेर राज्यां प्रमाण आमच्या गोंयांतूय रस्त्यांची कायम चाळण जाल्ली पळोवंक मेळटा. फाटलीं 40 वर्सां गाडयो चलोवपी आनी चलून वचपी त्रास सोंसतात. जापसालदार आशिल्ल्यांच्या नांवान बोटां मोडपा पलतडी तांचे कडेन आनीक कांय उरूंक ना. रस्ते मात आसा तशेच उरल्यात. डांबरी केले तरी ताचेर फोंडकूलां, होंडके पडटातूच!! लोकांकूय आतां तांची संवय जाल्या. गुळगुळीत रस्तो करीत जाल्यार घडये तांकां गाडी चलयतना खांकडूंक जातलें.
भारतांत एक किलोमिटर डांबरी रस्तो बांदपाक कोटी वयर खर्च येता. अर्थांत रस्त्याची रुंदी, माती, थळावी बाजारपेठ, हवामान हाचेर सगलें अवलंबून आसता. तरीय गांवगिरे रस्ते बांदपाक किलोमिटरा फाटल्यान 1 ते 3 कोटी रुपया खर्च येता खंय. शारांत 3 ते 5 कोटी रुपया, तर राष्ट्रीय मार्गाचो खर्च दर किलोमिटरा फाटल्यान 5 ते 10 कोटी रुपया. गोंयांत हाचे मुखार एक पसून खड्डो (फोंडकूल) दिसचो ना, अशी घोशणा कांय वर्सां पयलीं जाल्ली. मात तें शक्य जावंक ना. पावशी दिसांनीच न्हय, तर कडकडीत वताच्या म्हयन्यांंत पसून गोंयकारांक हीं फोंडकुलां सतायतात. कांय कडेन तर रस्त्यार फोंड आसा काय फोंडांत रस्तो आसा, तेंच कळना. सरकाराक हे फोंड पुरोवपाक दिसाक पांच लाख रुपया खर्च येता. फाटल्या तीन वर्सांनी हे खातीर सादारण 60 कोटी रुपया खर्च आयला खंय. इतल्या पयश्यांनी गांवांनी उणेच 15 बऱ्या दर्ज्याचे, टिकावू अशे रस्ते बांदपाक मेळपाचे. जेट पॅचरान फोंड पुरोवपाक आतां मेरेन 9.74 कोटी रुपया खर्च आयला. गटारां, वीज, उदक, फोनाचे केबल, पायपां घालतकच परतून रस्तो दुरुस्त करचो पडटा, ताका लागूनय खर्च वाडटा. मागीर अदीं मदीं गुळगुळीत केल्लो रस्तो उदकाचें कनेक्शन घेवपाक, सारकें करपाक रस्तो फोडटात आनी थंय जो चर, फोंड तयार जाला, तो सांसणाचो उरता. हे खातीर गिरायकाक पयशे दिवचे पडटात. कोट्यांनी रुपया खर्च जाल्लो आसलो तरी राज्यांतल्या फोंडकुलांचो आंकडो
उणो जावंक ना.
फोंडकुलां कित्याक पडटात, ताचो अभ्यास करपाचो वेळ आयला. बांदकाम बाबत दर्ज्याचें आसता. डांबरुय सारकें नासता खंय. पावसाचें उदक तुंबून उरता. ताका लागून डांबराचो थर निखळटा. रस्त्यांची देखभाल सारकी जायना. चड प्रमाणांत आनी जड वाहनां गेल्यारुच रस्ते बेगीन इबाडटात. शाॅर्ट कट मार्ग सुदारल्यार मुखेल रस्त्या वयलो येरादारीचो ताण उणो जातलो. ‘डिफेक्ट लायबिलिटी’ वेळा प्रमाण काॅण्ट्रेक्टरांक इबाडिल्लो रस्तो दुरुस्त करप बंधनकारक आसा. मात हें काम जाताच अशें ना.
रस्ते तंदुरुस्त दवरतलो जाल्यार खडी- डांबराचो, कामाचो दर्जो तपासपाक जाय, परत – परत निविदा काडप चुकीचें. एकदां केल्लो रस्तो किमान पांच वर्सां तरी गुळगुळीत उरपाक नाका? गटाराची वेवस्था सारकी जाय, रस्त्यांचेर उदक उरपाक जायना. लोकांक कागाळ करपाक अॅप तयार करूंक जाय.
गाडयेकार रस्त्याचो कर भरतात. म्हणटकच ताका गाडी सारकी चलोवपाक मेळटली, असो रस्तो दिवप ही सरकाराची लागणूक.