भांगरभूंय | प्रतिनिधी
केपें, कुसमणा आमच्या रासवळ घरा शेजरा कादयेचो वापर एका वेळार पुलीस कस्टडी वांगडा जुडिशियल कस्टडी म्हण करताले. हे कादयेंत बंदखण भोगतल्यांक कोर्टाचे ऑर्डरी बगर कोणाकूय मेळप वा जाप करप लेगीत कुस्तार आशिल्लें. पांच धा मिणटांचे भेटे पासत कोर्टा कडल्यान ऑर्डर हाडप बरेंच खर्चीक, तशेंच सोंपें नाशिल्लें. कितलेशेंच जाण त्या वगतार म्हज्या काकाक असल्या पांच धा मिणटांचे भेटे पासत कादयेंतल्या मुखेली लागीं “फावोर” लावंक व्हरताले. हो फावोर पयशांचो नाशिल्लो तर तो फक्त वळखी पासतचो आसतालो. ते कादयेंत पुलिसांक रावपाक बर्राक आशिल्लें. थंय रावतल्यांनी बर्राका फुडल्या मेकळ्या सुवातेर व्हॉलिबॉल खेळूंक कोर्ट तयार केल्लो. सांजवेळां थंय रावपी ते सगले सोल्दाद आपली ड्युटी सोंपले उपरांत व्हॉलिबॉल खेळटाले. म्हजो काका थंयसर तांच्या त्या खेळांतलो एक वांटेकार आसतालो. ते सगळे ताका आपलो आमीग कसो मानताले. हेच त्या फावोराचे सिक्रेट!!
असल्या फावोरा पासत कादयेच्या मुखेल्या वांगडा म्हज्या काकाक मानशेतलीं चिंगुळां (मोठी सुंगटा), चणकां, काळूं उंदरा, मुडदोश्यो अशीं नुस्त्यांचीं तशेंच रानदुकर, सोंसो, पिसय, चितळ, साळ धरून भेक्रो अशे तरेचीं रानवटी सागवाद येताली. ताची वळख आनी ताणें मारिल्लो फावोर फक्त असल्या सागवादीच्या भेटेन पुराय जातालो.
फावोर हें उतर इंग्रेजी फेवर उतरा वेल्यान आयलां. गोंयांत ते कोंकणी उलोवप्यां मदीं घोळटा. ताचो खरो अर्थ उपकार. आनी जेन्ना उपकार आयलो की थंयसर पयशांचे मोल नासता. काळ बदलत गेलो आनी ह्या फावोर उतराचो मतिथार्त बदलत गेलो. फुडें कसलींय कामां चड करून सरकारी फावोरा बगर जायना जालीं. सरकारी ऑफिसांनी, सरकारी नोकरांनी वेव्हार वा कामा पासत लागतल्या फावोराचें रुपांतर दुडवांत जालें. त्या वगतार सावन फावोर ह्या उतरान commercial (वेव्हारीक) रूप घेतलें. कामाचो दर्जो, निकड तशें ताचे मोल. ह्या धर्तेर फावोराच्या दुडवांचे तक्ते थारले. राजकी मुखेली तशेंच त्या खात्याचे मुखेली हे तक्ते फावोराच्या “दलाला” कडसून समाजांत घोळोवंक लागले. तक्त्या वेल्या मोलाची पावणी सुरू जाली. चड मोलावणी करतल्याच्या फावराद पावणेचो परतोसा जावंक लागलो. ती सुवात खऱ्यांनीच आपणाक फावो आसा काय ना ही गजाल पावणी जिखिल्ल्याक नगण्य थारिल्ल्यान समाजांतल्या “कॉमन” मनशाची भोगावळ सुरू जाली. परिणाम लायक जाग्यांनी फक्त नालायक मनशांची भरती जाली.
होच फावोर दुसऱ्या अर्थी इनफ्लुयेन्स (प्रभाव) हे रितीन वापरतात. हाचो उपेग जायते जाण आपली खाजगी कामां, भौशीक संस्थेचो पदभार, कदेल, मेज, संस्थेचो मुखेली, सरकारी आनी बीनसरकारी इनामां, मानपान मेळचे पासत करतात. ते भायर आडून उरिल्ल्या कामाक, खाजगी नोकरी, सरकारान नेमपाचे जागे, समिती, तिचे वांगडी जावंक वा फामाद कार्यमग्न दोतोर, आदवोगाद, उद्देगी, आमदार, मंत्री असल्याक मेळपाच्या थारावणी पासत जायते फावटी इनफ्लुयेन्स लावचो पडटा.
हांगासर पयशाचो प्रभाव उपेगाचो आसना. ज्या मनशा लागीं काम आसता ताचे सोयरे-दायरे, जात-पात बंधू, लागींचे आमीग, राजकी पक्षाचे कार्यकर्ते, स्वघोशीत समाजवावुरपी हें मध्यस्त म्हण कामाक येतात. हांगा पयसो, तक्ते, दलाल, लायक, नालायक हें सगले कुशीक उरता. इनफ्लुयेन्स लावंक फक्त जाय पडटा तो कडक फावोर!! काम जाले उपरांत ते जाल्लो मनीस आपखोशयेन कसलीय भेटवण दिता. आदीं फावोरा उपरांत सागवाद दिताले तशी. एकूच वायट गजाल म्हळ्यार “इनफ्लुयेन्सराची” मर्जी सांबळूक कांय जाणांक नाका आसून लेगीत नालायक जावपाची वेळ येता. कारण तांकां नेमून दिल्ल्या कामां भायर इनफ्लुयेन्सराची हेर खाजगी कामां करची पडटात. तांच्या घरांत जावपी सटी, बारसो, लग्नां, मरण, बारावो, हांचे आपोवणें, फुलां-पानां, सामान, सुवाळ्याक लागपी लोक जमय, तांची सरबराय दवर असलीं सगलीं कामां मुकाट्यान करचीं पडटात. हेर दिसांनी दीस-रात त्या सायबाची गोड गायना गावचीं पडटात. पोटा फुडें आपलें हक्काचे काम सोडून, तत्वाचो बळी दिवचो पडटा. जेन्ना समाजांत स्वताक सुशिक्षीत म्हणून घेवपी हें सगलें करता, ते पळोवन घट्ट फाटी कणो आशिल्लो “कॉमन” मनीस मात आपली भोगावळ मुकट्यान सोसूंक तयार रावता.
कोणाच्या गरजे वेळार वा आकांतार आपणाच्या कुवतीचो विचार करिनासतना जायते फावटी मनीस एकामेकांचेर फावोर (उपकार) करीत आसतात. जाका खऱ्यांनीच कसलोच आदर दिवपी कोण ना, असल्या वगतार जायते फावटी तो आपलो इनफ्लुयेन्स( प्रभाव) वापरून तांचीं कामां करून दिता. तिवूय परतीची कसलीच आस अपेक्षा दवरिनासतना. आतां हें सगलें फाटीं पडत आसा. फावोर आनी इनफ्लुयेन्साचो जागो “दुडवान” घेतला. आयज दुडू खर्चिले बगर कांयच मेळना. मरण लेगीत !! आदीं घरांतल्या जाणट्यांचो, शिक्षकांचो, गुरू, स्वामी, लेखक, कलाकार हाचो आमचेर प्रभाव पडटालो. आमची पिळगी तांकां अणसरून व्हड जाल्या हें आमी न्हयकारूं नजो. मात आयचें जग, सगलो वाठार आनी सगल्यो गजाली इतल्यो मोकळ्यो जाल्यांत की कोणाचो कोणाचेर कसलो प्रभाव पडत हें कळूंक कुस्तार. लाखांनी दुडू चाकरे पासत दिवचे परस त्या दुडवाचो बरो उपेग कसो उपेग करूं येता हें चिती नासतना फावोराचे दुडू मेजपाची तयारी दवरपी शिक्षीत पालक, ते कोणाय लागीं दिवन स्वताक फटोवन घेवपी लाचार लोक, आयज समाजांत वाडूंक लागल्यांत. ही फुडें येवपी वायट पांवड्याची शिटकावणी. हाची जतनाय घेवपाची वेळ आयल्या.
नोकरे पासत दिल्ले दुडू भरून काडूंक लोकांची कायद्याचीं कामां आडावन तांचे कडल्यान ते एकठावंक आपणा घरातलें शिता तपलें दुसऱ्या कुस्तार शिजोवपी आयज जळीं-मळीं दिसतात. दुडूवां पासत केल्लो हो भ्रश्टाचार आता रांदचेकुडींत पावला. आनी फुडें ताका ‘‘कॉमन” मनशा कडल्यान मान्यताय मेळत तर वाल्मिकीचो वाल्या कोळी जावंक वेळ लागचो ना.
दादा हेगडे
9518942298
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.