प्रेरणादायी समाजसेवक; दोतोर देसाय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कोणें तरी म्हजी दखल घेवन पुरस्कार दिवचो वा सत्कार करचो हे अपेक्षेन कोणे समाजकार्य करचे न्हय. समाजकार्य मन साफ दवरून करचें.

सैमसुंदर अशा समृध्द सावयवेरें-वळवय पंचक्रोशींत भूषण सोबुये अशे नामनेचे समाजसेवक दोतोर दत्ताराम देसाय हांचो भव्य
दिव्य असो देखदिणो नागरी सत्कार गांवच्या जागृत नागरिकांनी 7 जानेवारीक सावयवेऱ्यां पंचायत मैदानार घडोवन हाडलो. हातूंत समिती निमताक कारण, पंचक्रोशींतल्या सगल्यां लोकांचो तातूंत मोठो सहभाग आसलो. सगलो लोक एकवटान एकठांय आयिल्लो. मोठ-मोठ्यांचे पांय त्या दिसा सावयवेऱ्यां लागले. सुंदर कार्यावळ पळोवन हाजीर आशिल्ल्या लोकांनी समितीची आनी तांच्या वांगड्यांची तोंडभरून तुस्त केली. कारण आसलें सुंदर आंखणी आनी कार्यावळीची नियोजनबध्द मांडणी. सत्कारा पयलीं आठ दीस आदीं मॅडिकल कॅम्प, दोन दीस पयलीं पोस्टर सर्त, नितळसाण, पत्रकार परिशद, सुभाष जाणान दूरदर्शनार घेतिल्ली मुलाखत, गोमंतक चॅनलाचेर व्हडली कवरेज विश्वनाथ नेनेन घेतिल्ली मुलाखत. ते भायर दिसाळ्यांनी आयिल्ले लेख. सत्कारा दिसा घोडेमोडणीच्या तालार मिरवणूक, प्रदर्शन, सुंदर म्हायतीपूर्ण, भारदस्त अशीं दोतोराच्या कार्या विशीं सुभाष जाण हांणी तयारी केल्ली डॉक्युमेंन्टरी, गौरव ग्रंथ आनी दोतारान बरयिल्ल्या ‘समाजभान’ ह्या पुस्तकाचें प्रकाशन.
भूतखांबा वेले सौ. भागी नवसो कोळेकार हे धनगर समाजांतले बायलेन भरिल्ली तांची व्हंट. वेवस्था, सगलेच सुटसुटीत. कार्यावळीचे अध्यक्ष म्हूण बिहार राज्याचे राज्यपाल राजेंद्र आर्लेकार. मुखेल सोयरे अंबादास जोशी. गोंयचे लोकायुक्त खास निमंत्रीत पद्मश्री विनायक खेडेकार मानेस्त म्हूण हाजीर आशिल्ले. सत्कार समितीचे अध्यक्ष मोहन वेरेंकार. सत्कार मुर्ती आनी तांची घरकान्न फक्त स जाणूच माचयेर. बरो राजकारणी, बरो प्रोफेसर, बरो आदोगाद, बरो दोतोर, बरो इंजीनियर अशें म्हणून काय आसना. बरो मनीस आसता. बरो मनीस जावपाचो दरेकान यत्न करचो. मनशान सदांच सत्कर्म करचें. दोतोरांनी मनशाची भलायकी तपासतनाच समाजाचीय सेवा करूंक वावुरचें अशें बिहार राज्याचे राज्यपाल आनी गोंयचे पूत राजेंद्र आर्लेकार हांणी सावयवेऱ्यां घडोवन हाडिल्ल्या दोतोर दत्ताराम देसाय हांच्या नागरी सत्कारा वेळार आपल्या अध्यक्षयी उलोवपांतल्यान सांगलें. महामहीम राज्यपाल राजेंद्र आर्लेकार एक डिसेंन्ट, सभ्य, सोज्वळ बुद्धिमान, हुशार व्यक्तीमत्व. तांचे हस्तुकीं दोतोरांचो सत्कार म्हणल्यार दुदांत साकर. कारण डॉ. दत्ताराम देसाय एक भोवआयामी प्रेरणास्रोत अशें व्यक्तीमत्व.
तांचे म्हणणें मनशाचें जगणें हे सगल्यां खातीर आसचें. गांवाक भूषण सोबुये अशी ही व्यक्ती. जांचेर जेश्ठ समाजसेवक बाबा आमटे, डॉ. प्रकाश आमटे हांचो प्रभाव दिसून येता, आनंदवनांत आनी हेमलकसांत तांणी काम केलां. आप्तकालीन सेवा दिवपाक दोतोर कश्मीराकूय गेल्यात. दिलासा आनी विसावाचे ते ट्रस्टी. IMAचे ते पदाधिकारी. दोतोराक सगलेच लोक ल्हान व्हड नानाच म्हूण आदारान उलो मारतात.
सत्तरींतल्या पैकूळ सारख्या दुर्गम वाठारांत जल्मल्लो हो मनीस सावयवेरें – वळवय पंचक्रोशींतल्या लोकांचे मजतीक देवदूत जावन 43 वर्सां पयलीं हांगा येवन स्थायीक जालो, आनी गांवचोच जालो. लोकांनी दोतोराक भरभरून प्रेम दिलें, आनी दोतोरानूय गांवां खातीर आपली उबीं जीण दिली. नायलॉन 66 लोकलढो दोतोरान जैतिवंत करून दाखयलो. जलयात्रा काडून उदकाचें संवर्धन केलें. नानांचें वैजकी सेवेक आनी समाजसेवेक तोड ना. दोतोर सदांच कामाक म्हत्व दिता, बडबडीक न्हय. आख्खें गोंय दोतोर दत्ताराम देसायाक एक प्रामाणीक समाजीक कार्यकर्तो, पर्यावरणमोगी म्हणूनच वळखता. आमचे खातीर तो आमचो दोतोर. आमी केन्नाय, खंयच्याय वेळार दुयेंत पडले जाल्यार तांणीच आमकां तपासपाचें, आनी बरें करपाचें. तो आमचो हक्क आनी तपासप हें ताचें काम. दोतोर पुराय पंचक्रोशींत दरेक घरांतलो एक वांगडी कसो. नाना गांवा खातीर, गांवचे समृध्दी खातीर जे पोटतिडकीन वावुरता तें पळयतकूच आमीच खंय तरी ह्या बुद्धिमान व्यक्तीचो लाव करून घेवपाक कमी पडल्यात, आनी तांकां वळखूूंक चुकल्यात अशेंच म्हणचें पडटलें. मनशाचे जिणेचे मर्म सापडिल्लो कुटूंब वत्सल अशी ही व्यक्ती तांचे कडल्यान शिकपा सारखे खूब आसा.
दोतोराक आपणाली तोखणाय अजिबात आवडना. समाजसेवा करतना प्रसिध्दी पसून तो सदांच चार हात पयसूच रावला. हांतात घेतिल्लें काम तडीक व्हरप ही तांची कामा वेली निश्ठा, आनी खासीयत. मजतीक कोण आसूं वा नासूं तसो सादेपणी डगमगपी न्हय. समाजसेवा करतना तांणी केन्नाच कसलीच अपेक्षा धरूंक ना. समाजा खातीर आपणाले सर्वस्व पणाक लायलें. तसो सहजा सहजी कोणाक हार वचपी न्हय. जिद्द, चिकाटी, जबर इत्साशक्त, खर आत्मविस्वास, कर्तव्या कडेन प्रमाणीक. एक कर्तुत्वी व्यक्ती. तांच्या कार्याक सलाम. सुंदर आनी समृध्द जीण जगपाक जे गूण लागतात ते गूण तांच्या आंगांत जल्मजात आसात. एक संवेदनशील व्यक्ती. विचारां कडेन मतभेद आसूं पूण मनभेद केन्नाच ना. नानान आमचे खातीर व्हड योगदान दिलां. तांच्या कार्याची दखल घेवप हें आमचें पयलें कर्तव्य, तेच भावनेंतल्यान तांचो भव्य दिव्य असो नागरी सत्कार घडोवन हाडपाक नागरीक समितीचे वांगडी व्हड उमेदीन वावुरले. कितेंच कमी पडूंक दिलें ना.
दुसरी गजाल कोणें तरी म्हजी दखल घेवन पुरस्कार दिवचो वा सत्कार करचो हे अपेक्षेन कोणे समाजकार्य करचे न्हय. समाजकार्य मन साफ दवरून करचें. समाजांत म्हणा, गांवांत म्हणा मोठमोठे धनीक, विद्वान, राजकारणी, शेठ लोक आसतात पूण सगल्यांचोच नागरी सत्कार जायना. नागरी सत्काराक आपूण पात्र थारपाक आपणे गांवां खातीर, समाजा खातीर, मनीसकुळयेच्या उध्दारा खातीर कितें तरी सत्कर्म करचें आसता. दोतोर तसोच तन मनधन अर्पून वावुरलो. दोतोरान गांवाची आनी गांवांतल्या लोकांचे भलायके कडेन सदांच पयलें प्राधान्य दिलां. दोतोराक निसर्गरम्य सावयवेरें गांव खूब आवडटा. कारण, स्वातंत्रसैनिकांचो गांव, कलाकारांचो गांव. सगले वटांनी हो गांव समृध्द आनी म्हणून हो गांव एक आदर्श गांव करपाची तांची जबर इत्सा आसा.
तांचें हें सपन पुराय करपाक गांवच्या लोकांनी तांका आनिकूय तेंको दिवपाची गरज आसा. सावयवेरेंची देवता उदय नायक ही तरणाटी चली आपल्या कुंटुंबा सयत प्लास्टीक काडपाक व्हांळात देंवता तें पळोवन दोतोर भावनावश जाता. दोतोराचो हो नागरी सत्कार इतलेच खातीर देवता वरीच हेर तरणाट्यांनीय प्रेरणा घेवची. आतां गांवच्या लोकांनीच आपलो गांव आदर्श करपाक पेंगट बांदचें आनी दोतोराच्या समाजीक वावराक बळ दिवचें. उठांत, जागे जायात हातांत घेतिल्लें काम येसस्वी रितीन तडीक पाव मेरेन थांबू नाकात. स्वताचेर विस्वास दवरूंक शिकात, आनी स्वताक सिध्द करात. समेस्त विश्वाच्या कल्याणा खातीर.

काशिनाथ अ. नायक
9158345844