प्रसादा पाकळी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

‘देवा कोणाक धरूं? आमचो आमदार काम करीत काय कोणाय एजंटाक धरचो पडटलो’? मुखार वचून एकलो विचारतालो, ‘एजंट अमके पयशे मागता, दिवं? दिल्यार तो काम करतलो देवा? पयशे बुडचेनात न्ही’?….

भटमामान भायर नदर मारली. अजुनूय लोक बशिल्ले ताणें पळेले. सकाळच्यान भटमाम बसून आसलो. ताका मदीं घरा वचून च्या लेगीत घेवंक मेळूंक नासली. हरशीं जाल्यार इकरा वरांचेर ताका एक च्या लागताली. पूण आज लोकूच इतले आशिल्ले, ताका च्या खंयची, मुतूंक लेगीत वचूंक मेळूंक नासलें. लोकांचे प्रस्न सोंपच नासले. देवाक हें विचार आनी तें विचार. देवा म्हाज्या चेड्यान आयटिआय केल्या तेका गर्व्हमेंट जोब गावतलो? देवान ‘हय मेळूं येता’ अशी पाकळी दिली जाल्यार, ‘देवा कोणाक धरूं? आमचो आमदार काम करीत काय कोणाय एजंटाक धरचो पडटलो’? मुखार वचून एकलो विचारतालो, ‘एजंट अमके पयशे मागता, दिवं? दिल्यार तो काम करतलो देवा? पयशे बुडचेनात न्ही’? ‘देवा दिपक भााऊक मेळ्ळ्यार काम जातलें काय विनय भाईक मेळ्ळ्यार बरें’? हें आयकून आयकून देवाकूय कंटाळो आयला आसतलो. देवाक बाबड्याक उलोवंक कळणा म्हणून, नासल्यार तो एकेकल्याक होसिमाराद दिवपाचो. भटमामाक तर हे प्रस्न आयकून एकेकदां पोटांतल्यान हांसो येतालो. पूण हंसना मना है! लोक इतले भावार्थान प्रस्न विचारतात तांकां हांसप कशें. फकांडां मारिल्ले वरी जातलें न्ही?
तसो भटमामाक एकेकदां रागूय येतालो. कोणाक तरी धरून वा पयशे दिवन काम करून घेवं काय म्हणून देवाक विचारपाचें?‘ देवाकूय तुमच्या भानगडींत सामील करून घेतात रे’? भटमामान राग पोटांत दवरून हांसत हांसत तांकां विचारचें. ‘देवान सांगल्यारूच वतले न्ही आमी फुडें. ना म्हणल्यार कशे वतले’? ते विचारताले. पूण देवान ना म्हणल्यार मात तांचें समाधान जायनासलें. तेच प्रस्न ते वेगळे तरेन मांडूंक सांगताले. पूण एकलोय सभागो देवा हांव पुताक वा धुवेक नोकरे जाग्यार धंदो घालून दिवं काय म्हणून विचारी नासलो. देवा तो अमको वीस लाख मागता, धा लाख पयलीं दिवपाचे. दिल्यार काम जातलें न्ही, पयशे वचचेना न्ही अशेंच विचारताले. एकल्याचो तर प्रस्न आसलो आपणें धा लाख दिले आनी कोड ऑफ कंडक्ट लागलो. आतां काय नोकरी मेळतशी दिसना. वेंचणुके उपरांत होच वेंचून येतलो म्हूण सांगूक जायना. म्हजे पयशे परत मेळटले मूं देवा काय वचपाचे? आतां हाचेर देव कितें सांगतलो? सांगात पळोवया.
भटमामान परत भायर नदर मारली. अजून एकलो बसून आसलो. हाचें कितें तरी तशेंच गरजेचें आसतलें म्हणून बसला हो. पळोवंया, ताणें विचार केलो आनी प्रसाद चालू आशिल्ल्याची पाकळी खंय पावल्या ती पळोवंक लागलो. पाकळी कशीच हाल नासली. देव बरें उतर दिना. ‘देवा खंय कितें चुकलां जाल्यार पांयापोंदा दवर आनी हय म्हण एकदांचें.’ भटमामान देवाक सादायलो. जाचे प्रसाद चलताले ताणें म्हणलें, ‘तांकां धरल्यांत. भितर पडत जाल्यार बाप्पाय ना आनी पुडवेंय ना जातलें. मात्शीं बेगीन सुटल्यार कितेंय करूंक जातालें. पळेयात मात्शें विचारून.’ भटमामाक कळ्ळें हें प्रकरण बेगीन सोंपचें ना. ताणें म्हणलें, ‘आतां उतर जायत शें दिसना. आरतीचो वेळ जालो. परतो फाल्यां वा परवां यो, सकाळींच यो. सारकें बरें विचारूं या देवाक. आनी सकयल पडिल्ल्या पाकळ्यांची पुडी बांदून ताचे सुवादीन केली. देवाक साश्टांग नमस्कार करून दवरून तो गेलो.
तुजें कितें रे बाबा? बेगीन सांग मात्शें. थंय बसून आशिल्ल्याक भटमामान म्हणलें. ‘हांवें आयानम वाडिल्ली आवयचे नांवांन. तिका पावली काय ना तें पळे?’ आयकून भटमामाक बरें दिसलें. सकाळच्यान तेच तेच नोकरेचे प्रस्न आयकून ताकाय कंटाळो आयिल्लो. जावं आयच्या दिसाक एक वेगळो प्रस्न आयिल्लो. ताणें पाकळ्यो चिकटायत प्रस्न विचारलो आनी धपक्याक ‘ना’ म्हणपाची जाप मेळ्ळी. ‘देव ना म्हणटा. तुवें वाडिल्लें पावूंक ना तिका.’ ‘दिशिल्लेंच म्हाका. नासल्यार कसल्याय संकश्टाक आवय उबी जाताली. हे फावट ती म्हज्या फाटल्यान रावली ना.’
‘अशें कितें जालें तर?’ भटमामान विचारलें. ‘कितें सांगतलों बाबा, पुताक शिर्वीस मेळची म्हूण एकल्या कडेन उतर घालें. ताणें सांगलें आतां नोकऱ्यां जायरात येवची आसा. जातलें काम. पयरूच चार लाख दिवन आयलों आनी काल ताका धरलो म्हूण आयकूंक आयलें. अशें कितेंय घडपाचें आसल्यार आवय पयलीं शिनाल धाडटालीच. हेच फावट ती म्हजे फाटल्यान रावली ना. जाणाच आसलों हांव अशें घडटलें म्हूण. सगळी चूक म्हजे घरकान्नीची. तिका सांगिल्लेंच हांवें, काशीन न्हेसून वाड म्हूण. पूण तिणें गोल न्हेसून वाडलें. आवयक गोल न्हेसप कशेंच आवड नाशिल्लें. मागीर कशें पावतलें तिका?’
‘तें जालें रे, पूण तुका कशें कळ्ळें तिका पावलें ना म्हूण?’ भटमाम
‘सांगलें न्ही. तिणें म्हजेर केन्नाच संकश्ट येवंक दिलें ना. बापूय गेले उपरांत तिणेंच म्हाका ल्हानाचो व्हड केलो. सदांच राखताली ती म्हाका. आनी ती गेले उपरांतूय दर संकश्टांत सांबाळटाली ती म्हाका. पूण हेच फावट अशें जालें. तेन्नाच दुबाव आयलो, तिका वाडिल्लें पावूंक ना.’
‘मात्शें देवाक विचार पळोवया, काशींत न्हेसून आतां परती आयानम वाडली तर पावतली काय म्हणून?’
‘आयानम आतां? आनीक एक सांग रे, तुजो बापूय पयलीं गेल्लो मरे काय आवय?’ भटमामान विचारलें.
‘बापूय पयलीं गेल्लो. आवयनूच व्हड केला म्हाका. ताणें म्हणलें.
‘बापूय पयलीं गेला आनी तूं आयानम वाडटा?’ भटमामाची तकली गिरगिरली. केन्ना हात मुर्तीचेर गेलो आनी सगळ्यो पाकळ्यो गळून गेल्यो भटमामाकूच कळ्ळें ना. भटमामान अशें कितें केलें हें प्रसादाक आयिल्ल्याकूय कळ्ळें ना. आरतीचो वेळ जालो म्हणत भटमामान हातांतली घांट वाजोवंक सुरवात केली.

अभयकुमार वेलिंगकार
9423884687