पुस्तक रुपांतलो उत्कृश्ट थेवो : ‘रोमी कोंकणींतले सर्गेस्त सेवक’

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयचे आनी फाल्यांचे पिळगेक हें पुस्तक भोव उपयोगाचें थारतलें. हें पुस्तक देवनागरींतल्यान येवंक जाय.

पुस्तक जावन आसा एका व्हड प्रतिभाशाली मनशा कडल्यान मनशाकुळाक भेट. तातूंत आशिल्ली सामुग्री एके पिळगे पासून दुसरे पिळगे मेरेन आनी कोण जाणा कितल्या पिळग्यां मेरेन फुडाराक उपयोगाक पडपी दायज, जल्माकूच येवंक नाशिल्ले पिळगेक म्हायतीचो थेवो. अशी सामुग्री तयार करप्यांक शाबासकी फावता.
एका रित्या कागदाचेर जेन्ना कोण एक मनीस शायी वापरता तेन्ना इतिहास घडटा. तो शायी वपरपी साहित्यीक आसलो जाल्यार ताचो दस्तावेज जाता आनी ताणें बरयल्लें पिळग्यान- पिळगेक वाचूंक मेळटा. ते शिवाय ती संवसारीक नोंद आनी केन्नाच सरना तसली याद जाता. तिचेर अभ्यास जाता, विचार जाता आनी केन्ना- केन्ना चिंतनूय जाता. हो दस्तावेज वाचप्या मुखार वा सोद-वावर करप्या मुखार सदांच एक आधारस्तंभ कसो उबो रावता.
अशेंच एक पुस्तक दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन उजवाडा हाडलां, ताचें नांव ‘रोमी कोंकणींतले सर्गेस्त सेवक’. हें पुस्तक म्हळ्यार आदल्या तेंपा वेल्या खडेगांठ बरोवप्यांचीं मोटवे रितीन व्यक्ती- चित्रां. रोमी कोंकणी मळार ताणीं पोटतिडकीन वावर करून कोंकणी सरस्पत गिरेस्त केली. कोंकणीचें व्याकरण, शब्द्कोश, प्रमाण रीत, आदी रचून आनी उजवाडा हाडून कोंकणीची बुनयाद घाली. तांची याद ह्या पुस्तकांत बंदिस्त आसा. ह्या पुस्तकाक सुमार 400 पानां आसात आनी ताचें मोल 400 रुपया आसा. ताचें कव्हर विली गोयस हाणें चित्रायलां आनी पुस्तकाच्या फाटल्या कव्हराचेर पुस्तकाचें म्हत्व सांगपी थोडी माहिती आसा. तें अॅड्स प्रिंटर्सान छापलां.
फाटभूंय
रोमी लिपींतले कोंकणीचो वावर केल्ल्या सेवकांची खंयच नोंद मेळना, तेन्ना ती पुस्तक रुपान छापून दवरची असो तोमाझिन्हो कार्दोजो हाच्या मनांत आयल्लो विचार अकादेमीन उखलून धरलो आनी वावराक प्रारंभ जालो. तांचे विशीं कोण बरयतलो तांची वळेरी काडपाचो निर्णय घेतलो आनी बरपां करूंक व्यक्तिंचीं नांवां वाटून घालीं. ह्या पुस्तकाक बरोवपी लाभले ते अशे: तोमाझिन्हो कार्दोजो, फावस्तो वी दा कॉस्ता, विन्सी क्वाद्रूस, आयरीन पी. कार्दोजो, अँथोनी मिनेजीस, विली गॉयस, वासालो कार्वाल्हो, सेल्सो फेर्नांडीस, विलियम फेर्नांडीस, पियो इस्तिव्स आनी पाद्र जुजे सिल्वेरा. एकठांय केल्लें बरप तपासूंक जाय हे खातीर विचार जालो आनी तें संपादन करूंक तोमाजिन्हो कार्दोजो, फावस्तो वी दा कॉस्ता आनी विन्सी क्वाद्रूस हे संपादक मंडळाचेर वावुरले.
व्यक्ती- चित्रांची मांडावळ कशी आसतली आनी हेर कसलीं बरपां आसतलीं ताचेर गंभीरतायेन भासाभास जाली. तेन्ना ह्या चार लेखांचो आस्पाव करूंक थारायलें, ते लेख अशे – रोमी लिपिंतली कोंकणी भास – आरंभ आनी विस्तार, रोमी लिपींतली कोंकणी पत्रकारिता, गोंय सुटके आदीं रोमी कोंकणींतली कादंबरी, तातूंत रोमान्स- कादंबरी- नवलिका हांचे विशीं वाचूंक मेळटा आनी आनिकूय रोमी कोंकणी बरोवपी.
पुस्तकाचो गाभो
ह्या पुस्तकांत सुमार 120 बरोवप्यांचीं व्यक्ती-चित्रां आसात. तीं ज्येश्ठ्ताये प्रमाणें मांडल्यांत. तांचे शिवाय कांय बरोवप्यांची सारकी वळख मेळूंक ना, तांची वळख एका वेगळ्या लेखांत थोडक्यांत आसा. चड जणांचे फोटू आसात जाल्यार कांय जणांचे नात. सुरवातेक आसा क्रिस्त पुराण आनी दोत्रिना क्रिस्ता पुस्तकां बरयल्ल्या पाद्र थॉमस स्टिफन्स हाचें, जाचो जल्म 1549 वर्सा जालो. ताचे उपरांत 1836 वर्सा जल्मल्ल्या पयली कादंबरी आनी पत्रकारिता केळयल्ल्या एदुआर्दो जुजे ब्रुनो दे सौजा हाचें चित्रण आसा. ताचे उपरांत 1844 वर्सा जल्मल्लो शब्द्कोशकार आनी भास-शास्त्री पाद्र आग्नेलो माफे. मागीर कोंकणीची दिशा थारावपी आनी सगळ्या आंगांनी कोंकणीची सेवा केल्लो मॉन्स. सेबास्त्यांव रुदोल्फो दाल्गादो. तो 1855 वर्सा जल्मलो. शणै गोंयबाबाक कसो विसरूंक जाता? 1877 वर्सा जल्मल्ल्या गोंयबाबा उपरांत पाद्र आंतोनियो लुदोविको पेरेरा आनी सगळ्यांची वळेरी चलत- चलत विसव्या शेंकड्यांतल्या महान बरोवप्या मदल्या प्रो. जोकीं आंतोनियो फेर्नांडीस, कारिदाद दामासेनो फेर्नांडीस, दियोगिनो दे मेलो, आंतनिन्हो दे सियोलीं, जुआंव इनासियो दे सौजा, रेजिनाल्दो फेर्नांडीस, प्रो. एल. आ. रॉद्रिगीस, पाद्र आंतनियो पेरेरा, पाद्र मोरेन दे सौजा, पाद्र वास्को रेगो, पाद्र मार्तिन्हो नोरोन्हा, गुरुनाथ केळेकार, डॉ. जुजे पेरेरा, आल्फ्रॅड रोज, फेलिसियो कार्दोजो, रमाकांत पोवळेंकार, प्रभाकर तेंडुलकार, पाद्र मॅथीव आल्मेदा, डॉ. एफ. एम. रेबेलो, कुर्सिनो पिन्हो, मायस्त्रो लुर्दिनो बारेटो, झितो आल्मेदा, बॉनावेंतूर डी पियेत्रो, पाद्र प्लांतन फारिया, डॉ. भिकाजी घाणेकार, प्रो. ऑलिविन्हो गोम्स, सोतेर बार्रेटो, उल्हास बुयांव, प्रो. ऍडवर्ड डी लिमा, जॉयल डी सौजा, युसूफ शेख, पाद्र फ्रेडी जे दा कॉस्ता, पाद्र कॉन्सेसांव डी सिल्वा, आनी हेरांचो आस्पाव आसा. ह्या बरोवप्यांची वा कोंकणी सेवकांची चरित्रां वाचलीं जाल्यार ताणीं कोंकणी पासत केदें व्हड काम केलां तें वाचप्यांच्या लक्षांत येतलें.
पुस्तकांतली भास
वयर उल्लेख केल्ल्या वेग-वेगळ्या बरोवप्यां कडल्यान माहिती मागून घेतली तेन्ना ती वेग-वेगळ्या शैलींनी आशिल्ली, ती संपादक मंडळान वाचून तातूंत एकसारकेपण हाडलें. भास चालती पूण शुद्ध आसा.
वाचप्यांक विनंती
ह्या पुस्तकांत वाचप्यांक एक विनंती केल्ली आसा. पुस्तकांतल्या बरोवप्यांनी व्हड थोकोस घेवन सर्गेस्त सेवकांची माहिती एकठांय केल्या. तांतूंत जर कोणाकूय भर घालची आसा जाल्यार अकादेमीच्या जाळवणदारांक मेळून ती माहिती सांगल्यार व्हड उपकार जातलो अशी विनंती आसा. तेच बराबर रोमी कोंकणी खातीर महान कार्य केल्लें आसा आनी ह्या पुस्तकांत ताची नोंद जावंक ना जाल्यार तेंय नदरेक हाडून दिवंची विनंती केल्या.
सोंपयतना…
‘रोमी कोंकणींतले सर्गेस्त सेवक’ हें पुस्तक जावन आसा कोंकणीचे रोमी लिपींतलो एक दस्तावेज, जाचेर कोणाकूच आडनदर करुंक मेळचें ना. अकादेमीचो हो म्हत्वपूर्ण वावर कोंकणी भौसाक देखदिणो थारतलो. असलीं आनिकूय पुस्तकां निर्माण जावपाची गरज आसा. रोमी लिपींतले कोंकणीक फुडाराक राजभास कायद्यांत जागो मेळत, तेन्ना असलीं पुस्तकां भोव मोलादीक थारतलीं. हे खातीर ह्या पुस्तकांतले बरोवपी तोखणाय-पात्र आसात.
मेल्ल्यांक मान दिवप हें हे पृथ्वी वेले सगळे धर्म शिकयतात. ह्या पुस्तका वरवीं सर्गेस्त रोमी कोंकणी सेवकांक आदर-मान दिवन दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन एक व्हड कार्य केलां अशेंच म्हणचें पडटलें. आयचे आनी फाल्यांचे पिळगेक हें पुस्तक भोव उपयोगाचें थारतलें. हें पुस्तक देवनागरींतल्यान येवंक जाय. कित्याक कोणें तरी म्हणलां, एक मनीस आपणा खातीर झाडां रोयना, तो दायज निर्माण करता. ह्या पुस्तकांतल्या सर्गेस्त सेवकांनी हेंच केलां, तांकां आमचें नमन.

विन्सी क्वाद्रुश
9822587498