भांगरभूंय | प्रतिनिधी
मार्च सोंपना फुडें आज्जेलो बोवाळ सुरू जातालो. पुरूमेंताची तयारी. प्रियोळा – म्हाड्डोळा. आज्जेक सगळे येसूआका म्हणटाले. गोरी पान. सुंदर. तकलेन फीन. तिचे सारकी कश्टी प्रशासक बायल हांवें पळोवंक ना. आज्जेलें साम्राज्य मोटें. पयलीं पापड आनी लोणचीं सुरू जातालीं. हातऱ्यो, शेंदऱ्यो आसताल्योच. व्हडल्या हातरपाट्यार पापड सुकत घालचे. हांव पापड सुकत घालपाक आदार करी. गोरवां येत म्हूण थंयच राखूंक बसचें पडटालें. हांव थंय पुस्तकां वाचीत बसतालों. मुंबय आनी गोंयच्या हेर सुवातांनी धुवांक पुतांक पापडां कवळ्यो धाडपा खातीर आज्जेलो आक्त चलतालो. पापड वेवस्थीत पन्नासांच्या संचांत केळी गब्याच्या वांवळेन बांदपाचें काम आवडीन, उमेदीन आजो करी.
म्हाड्डोऴा सप्तकी बाजार भरतालो. आजी म्हाका घेवन वताली. पुरुमेंताचें सामान घेताली. तातूंत सुके बांगडे आसताले. गालमो. सुकीं सुंगटां. मसाले. सांबार. अळसांदे. मुरूले. चंवळ्यो. हांव पोतयो धरून अंगरक्षक कसो. आमटाण हाडटाली. आमटाणीचे गुळे करून सुकत दवरताली.
तुपाळ शेवयांचो एक मोटो वावर आसतालो. ती साग्रसंगीत पोंदा छिंद्रां आशिल्ल्या आलीमेनच्या तोपांचेर वा सुपांचेर शेवयो घालताली. तिची निवळसाण आनी संवळें कडक आसतालें. घऱांत दर वर्सा गुरूचरीत्र वाचताले. आजो, आजी खूब देवस्पण करपी. भावीक. ताका लागून पुरूमेंताच्या कांय सामानांची सांठवण करतना संवळेपण राखपाक तीं जतनाय घेतालीं.
घोंस, सांडगे करतालीं. कणगांचें घोंस. चेक्रो घेवन घुस्पल्ल्या सुतां सारको घोंस ती बरी संगीतमय पद्दतीन चरचरावन काडटाली. शाबूदाण्यांचे सांडगे वेगवेगळ्या रंगांचे आसताले. ते प्लास्टीकाचेर सुकत घालताले. पुरायेन सुकून जातकच खटक खटक करून ते काडपाक आमकां मज्जा दिसताली. पुरूमेंताचे जिनस त्या कडक सुर्याच्या वता खाला करपून, तापून सुकतना आमी पळेतालीं. पावसांत आजी सांडगे आनी साकरी पिठो मारिल्ले घोंस सांजेच्या हुनहुनीत च्या वांगडा दिताली.
दोंगुल्लेचेर एक भिरंड आशिल्ली. आजी आमकां घेवन, पाडप्यांक घेवन थंय भिरंडां पाडूंक वताली. ती भिरंड एका बांदून काडिल्ल्या चवकोनी पेडार आसली. आमकां भुरग्यांक थंय देंवचार बी आसत म्हूण बेठोच कांच जातालो. चंद्रा (चंद्रकांत) वयर चडटालो. भिंरंडांचो पावस सकयल प़डटालो. धडाधड. घ-ब-घ-ब. ताज्जीं ताज्जीं तांबडी गुंज तिवतिवित भिरंडां. वज्यांत पांटलेंत घालून ती मागीलदारा हाडप. भिरंडां फोडप. तांबडेंगुंज आगळ वेगळें काडप. बियो सुकत दवरप. सोलां सुकत घालप. भिंडेल लेगीत करी. ते खातीर तिचीं वेगवेगळीं आयदनां, तोप आसताले.
गांवठी कांद्याची रास आजी हाडी. त्या कांद्यांची बांदणी कांद्या पातींक आसताली. आजी खासा तण हाडी. त्या तणाच्या लांबचे लांब काडयांनी कांदे चरचरीत बांदून काडी. खूब जाणां ह्या उद्देगाक बसतालीं. आमी कुशीक उडयल्ली हयन्हयशी सुकी-ओली पात घेवन तातूंत फूक मारून ठप्प करून दोनूय हातांनी ती पात फोडी. कांद्याच्यो मोवळ्यो बऱ्यो करून भुमितीय नदरेन सिमेट्रीकल पद्दतीन बांदून काडी. गांवठी कांद्यांचें तेज भायल्यान पळोवपाक वेगळें. रूच बरीच. मागीर रांदचे कुडींत उंच दांडयांचेर ते हुंबकळायतालीं. पावसाळ्याचो सुगुरवो.
आजोळा, भोंवतणी कुळागरां आशिल्लीं. तातूंत आंबुल्ल्यो आशिल्ल्यो. वजीं भर दिखाळ वासाळ तोरां येतालीं. आजी लोणचीं करी. कांय खाशेल्या आमुल्ल्यांच्यो आमल्यो तांबड्यागुंज मेथ्यान भरून दोणांत घालताली. तिची एक कोठयेची कूड आसली. कोठये कुडींत सांठवण दवरताले. खळांतल्या आमल्यांची व्हडलीं बुयांवां थंय आसतालीं. व्हडल्या दोणांत आमटाणी गुळे दवरताले.
आजी लिंबाचें लोणचें करून सांठोवन दवरताली. तोरांचीं सोलां सुकपाक घालताली. रखरखीत वताचे इश्टागतींत पुरूमेंत फुलतालो. सुकिल्ल्या तोरा सालींचें लोणचें ती पावसांत करताली. कॅडबरी कोरा वरी आमटाणीन रूचीन भरिल्लें तें लोणचें. सुका -आमलेचें लोणचें अशें आमी म्हणचें. पेजे वांगडा तोंडाक बरें लागतालें. बिमलांच्यो उब्यो शिरो ती सुकत घाली. तीं बिमलां सोलां सुंगटांच्या सुक्या वांगडा पावसांत अमृतमय लागतालीं. आज्जेल्यो ओडयो सगळ्यांकूच जाय जाय श्यो. ती कुंवाळे हाडी. गोबरान भरिल्ले. म्हाका कोयतो घालून ताचेर धपके मारूंक सांगी. बायलांनी ते कुडके करूंक फावना अशें कितें तरी शास्त्र आशिल्लें खंय. घब्ब करून हांव कुंवाळ्याचेर धपको घाली. फुडली प्रक्रिया करून ओडयो सुकत घालताली. पावसांत ह्या ओडयांचो ती रोस करताली, वा! वासानूच जीव जावचो पिसो. केन्नाय ओडयांची किसमूर करताली ताचे मुखार पंचतारांकीत हॉटेलांतल्या जेवणाचे जिनस फिके.
पुरूमेंता दिसांनी आजी शेणी थापून सुकोवन गोठ्यांत माळ्यार वा मागीलदारा सांठयताली. लांकडांक शेणींचो वांगड आसतकच चुलींतलो उजो कमकमून पेट्टालो. आज्जेन उदक तापोवन एक व्हडलो हांडो म्हळ्यार भांड हाडिल्लें. तातूंतय जळपाक हो उजो जाय पडटालो. सुपारेची सोल्ली ती सांठोवन दवरताली. पावसांत ताचो वापर जळारां पयस करपाक तशेंच गोरवां खातीर तिळसांजची धुंवरी घालपाक जातालो. सोण्णांची आनी नाल्लांची सांठवण आसताली. गांवठी मीठ कोठये कुडींत सांठोवन दवरपाचो आऩीक एक आक्त जातालो. गोठ्यांत लांकडां आनी शिरपुटां सांठोवन दवरताली. जळवाक. सुकें करड आनी तणाच्यो मोवळ्यो मोट्या प्रमाणांत हाडून आजी गोठ्यांत वयर माळ्यार ताची सांठवण करी. तणाचें कुडें रचून दवरी.
कुळागरांतल्या कांय आमुल्ल्यांक घोंटां लागतालीं. वाऱ्या वांगडा तीं घोंटां पडटालीं. आमी नातरांनी तीं पोवलेंत पुंजावन हाडचीं. आजी सांसव करताली. दोन तीन तरेचें. ओडयो घालून शिजोवन, गोड घालून मुड्डून, गालमो घालून, तरांतरांचें. कांय घोटांचें साठ करताली. थरांचेर थर, दर दिसा चडचे. रखरखांत सुकून जातकच व्हडलो मामा साठाचे पटे कापतालो. ते वांवळेन चरांटून बांदतालो. तातूंत मिरयांचो पिठो बी सारयतालीं. घोंटांच्या साठाक आंब्याचें साठ म्हणटालीं.
पणसाचेंय साठ आसतालें. रसाळ गऱ्यां पसून केल्लें. कांय खासा पणसां पसून ती स्वता गरे तळटाली. डब्यांनी सांठयताली. पावसा आदीं अनसाचो आनी बार्देस मुशराद आंब्याचो हालवो आजी करताली. प्लास्टिकाचे डबे भरून दवरी. पावसांत घरांत गळटलें म्हूण घर शिंवपाचो आक्त आसतालो. पांख्याचेर सुलचे आनी कयल्यांचे दोन तरेचे नळे आसताले. घर शिंवप दोन दीस चलतालें. मानाय घराचेर चडटाले. कोयर बी घरांत पडटालो. त्याच वेळार आजयेलीं सुकोवपाचीं आऩी हेर पुरूमेंताचीय कामां चलतालीं. हें वेळापत्रक ती कशें जुळोवन घेवन टायमींग सादताली, तीच जाणा. आज्जेन आपले अश्टतासांचे गूण धुवांक दिले. म्हजे माईन ते आपणावन आमकांय दिले. खावपाचे जिनस आनी हेर जिनस हांची सांठवण करतना, आज्जेच्या मुखेलपणा खाला वावराडे आनी आमची सगळी टीम, मीर्ग लागचे आदीं पुरूमेंत पुर्ण करी. लॉकडावन जातकच पयशे आसुनूय कड्डणां, भाज्ज्यो हांचे खातीर व्याकुळतेन आमी अस्वस्थ जालीं तेन्ना म्हाका पुरूमेंताच्या दायजाचें म्हत्व कळ्ळें. पुरूमेंत उतराची याद जातकच दृश्यचित्रांची ही चित्रफीत दोळ्यां मुखार सरकुपाक लागता. आंतरीक गिरेस्तकाय ती हीच आं…
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
