भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंयकारांची सगल्यांत व्हडली परब, चवथ आठ दिसांचेर येवन उबी रावल्या. आतांच आनंदाचें वारें सुटलां. फुडल्या सप्तकांत बाजार गर्देन भरून व्हांवतले. कोट्यांनी रुपयांची उलाढाल जातली. पावसान मात कितें थारायलां तें कळना. तो आयलो तरी उमेदीचेर उदक पडचें ना, इतलें मात निश्चीत. फुडल्या शुक्रारा सांजवेळा वा शेनवारा सकाळीं घराघरांनी गणपती बाप्पाचें आगमन जातलें. शेनवारा चवथ. गणपतीची मुर्ती भोवतेक कुटुंबां तांच्या थारिल्ल्या मुर्तीकारा कडल्यान हाडटात. मात, मुर्ती मेळना, ते शारांतल्या चित्रशाळेंतल्यान ती घेवन येतात. थोडे मुर्तीकार मुर्ती उण्यो पडत म्हूण महाराष्ट्रांतल्यान हाडटात. तातूंत पीओपीच्यो म्हणल्यार प्लास्टर ऑफ पॅरिसाच्यो मुर्ती आसतात. त्यो दिसपाक सामक्यो चकचकीत, उठून दिसतात. पळयतल्याक मोनेळूच पडटा. मात, त्यो उदकांतल्या नुस्त्यांक, हेर जिवांक घातक. तांच्या रंगांत विखारी घटक आसतात. म्हत्वाची गजाल म्हणल्यार त्यो उदकांत सहसा बुडनात. विरघळून वचनात. दुसरे दीस वयर उफेतात. धर्मीक भावना दुखावपा सारकी ही गजाल. दर्या वेळाचेंर जे अवस्थेंत मुर्ती आसतात, तें दृश्य पळोवपा सारकें नासता. ताका लागून तें खंयच्याच माध्यमांत सहसा उजवाडाक येना. सोशल मिडिया सोडून!! ताका लागून ह्यो पीओपी मुर्ती कोणें वापरूंक जायनात.
फुडल्या वर्साच्यान गोंयांत पीओपीच्या एकेय मुर्तीक थारो दिवचे नात. ती हाडप्यांचेर कारवाय करतले. चडश्यो मुर्ती महाराष्ट्रांतल्यान येतात. ताका लागून गोंयचे शिमेचेर चार म्हयने पयलींच खर पाळत दवरतले, अशें गोंय हस्तकला उदरगत म्हामंडळाचे अध्यक्ष प्रवीण आर्लेंकार हांणी सांगलें. खरें पळोवंक गेल्यार भाविकां मदींय ह्या विशयाचेर जागृताय जावप गरजेची. संस्कृताय आनी धर्ममोगी संघटणांंनी ह्या कामाक माथें मारल्यार बरें. कारण भक्तांचें मन वळोवपाची कुशळटाय तांचे कडेन आसा. संघटणात्मक बळगेंय आसा…. आनी शिमेचेर पाळत कशी दवरतले? गाडयेंत लिपोवन वा रेलगाडयेंतल्यान मुर्ती हाडल्यार कोणाक कळपाचें आसा? तरीय आर्लेंकार हांणी उक्तायला तो हावेस बरो आसा. ताका दरेका गणेशभक्तान येवकार दिवपाकूच जाय. पूण, ही पाळत फुडल्या वर्सा सावन न्हय, तर अंदूं सावनूच दवरची. कारण अजून कांय कडेन मुर्ती येवपाच्यो आसतल्यो!
गणपतीची मुर्ती करपी कलाकारांनी संस्कृतायेक योगदान दिलां, हें मान्य करचेंच पडटलें. बदलत्या काळा वांगडा, भोवतेकांनी आपले परंपरीक धंदे, वेवसाय बंद केल्यात. कांय कडेन ते करपाक मनीस नात. थोडे व्हडल्या पदांचेर काम करतात. मात, मुर्तीकार अजून मुर्ती करतात. घडये हाचे फाटल्यान धर्मीक कारण आसत. कितलेय शिकिल्ले आसले तरी वेवसाय, नोकरे वयल्यान घरा आयले काय घरच्या कारागिरांक तें आपूण जावन मजत करतात. आवडीन काम करतात. फक्त मुर्तीकारूच न्हय, तर तांचे शेजारी-पाजारी, मातीकाम, रंगकाम, चित्रकलेची आवड आशिल्ले तरणाटेय मुर्ती रंगोवपाक येतात. गणपतीच्यो जावं नाग, सरस्वतीच्यो मुर्ती करप हो सगल्यांनी मेळून मिसळून मनयिल्लो एक प्रकारचो उत्सवूच आसता.
गणपती करपी कलाकारांक फाटलीं 15 वर्सां मुर्ती फाटल्यान 100 रुपया अनुदान मेळटा. तें अंदुंच्यान 200 रुपया केलां. खरें म्हणल्यार तें पयलींच वाडोवपाक जाय आशिल्लें. कारण मुर्ती खातीर लागपी माती, रंग, कारागिरांचो दिसवडो, तांचें च्या – पाणी सगलेंच वाडलां. गोंयांत कितली म्हारगाय आसा, तें कोणें सांगपाची गरज ना. म्हणटकच फुडल्या वर्सा तरी हें अनुदान वाडटलें, अशी आस्त मुर्तीकार बाळगून आसतले. 422 मुर्तीकारांनी ते खातीर अंदूंं अर्ज केला. अनुदान फुडल्या वर्साच्यान पांचशे रुपया मेरेन वाडोवपाचें उतर म्हामंडळाचे अध्यक्ष आर्लेंकार हांणी दिलां. गोंयकार मुर्तीकारांनी पीओपीच्यो मुर्ती स्वता विकपाक जायना. जर कोण दुसरो विकता जाल्यार तें सरकारी यंत्रणेचे नदरेक हाडून दिवंक जाय. ही तांची लागणूक. पर्यावरण इबाडपी हो पीओपी प्रकार सासणाचो बंद जावंक जाय. चिकण माती मळपाचें काम मानाय करताले. तांचो दिसवडो चडश्या मुर्तीकारांक परवडना, देखून माती मळपाचीं 110 माक्नां दिल्यांत. तरीय खूब जाण उरल्यात. कारागिरांक उर्बा दिवपाक कांय वर्सां पयलीं सरकारान खाशेली येवजण सुरू केल्ली. तातूंत अर्थात गणपती मुर्तीकारूय आसतले. चवथ हो गोंयकारांचे जिणेचो वेगळावं नजं असो वांटो… आनी तातूंत मुर्तीकारूय येतात, हें आमी विसरूंक
फावना.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
