पावसांतलो गांव

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पावसांतलो गांव म्हणल्यार सैमाच्या मोगान न्हाणयल्लें एक सोबीत सपन, जें सगळ्यांनी अणभवपाक जाय.

पावस हो सैमान दिल्लें एक मोलादीक अशें देणें. मनशाच्या दोळ्यांतल्यान जशीं दुकां व्हांवतात तशींच मळबाच्या दोळ्यांतल्यान व्हांवपी मौन दुकां म्हणल्यारच पावस. जशें आवय- भुरग्याचें नातें आसता तशेंच पावस आनी गांव हांचें एक वेगळेंच नातें आसता. पावसांत शारांतले जिणे परस गांवची जीण चड सोबीत आनी रंगयाळी जाता. जसो पावस सुरू जाता तसो गांव आपलें पुराय रूप बदलपाक लागता. पावसाचे दीस सुरू जातांच गांवांतले जिणेची एक आगळीच उमेद अणभवपाक मेळटा. 

गिमाच्या दिसा उपरांत मळबांत कुपां दाटपाक लागतात आनी गांवचे लोक पावसाच्या पयल्या थेंब्याची आतुरतायेन वाट पळोवपाक लागतात. पयलो पावस जेन्ना सुके जमनीचेर पडटा तेन्ना मातयेचो परमळ धाय दिकांनी पातळटा. जसो हो पावस धर्तरेक परमळ दिता तसोच गावांतल्या लोकांच्या मनांत एक उमेद निर्माण करता. हळू- हळू पावस नेट धरपाक लागतकच गांवांतल्या पुराय वातावरणांत शितळसाण पातळपाक लागता. ही शितळसाण आनी सांगाताक पाचवेंचार सैम मनांक एक वेगळेंच समाधान दिता जें उतरांनी सांगप भोव कुस्तार.

सगळो वाठार पाचव्या रंगान भरिल्लो आसता. गांवची जीण तर पुरायपणान शेतवडीचेर आदारून आसता. हें सर्दें शेत पुरायपणान पावसाचेर पातयेवन आसता. पावस पडटकच गांवचे लोक शेतांतलीं कामां करपा खातीर शेतांनी देंविल्ले दिसपाक लागतात. शेतकार नव्या पिकां खातीर आपल्या शेतांत बैल वा ट्रॅक्टर वापरून भूंय नांगरतात. बीं पेरपाक लागतात. गांवचे सगळे लोक एकवटान काम करून, एकठांय जेवन-खावन आनी एकठांय सपनां पळोवन तें पुराय वर्स आपलें जिवीत पावसाचेर पातयेवन रावतात. हें अशे तरेचें चित्र फकत आमकां गावांनीच दिश्टी पडटा.

 पावस वेळार आयलो जाल्यार गांवांत सूख. खास करून शेतकारां खातीर हो वेळ खूब व्यस्त आसता. पावस शेतकामां खातीर खूब गरजेचो. देखूनच गांवचे लोक दरेका पावसा खातीर उपकारी आसतात.

पावसाच्या दिसांनी गावांतलें जिवीत सारपाक एक वेगळीच मजा येता. पाचवींचार झाडां– पेडां ताजीं आनी निवळ दिसपाक लागतात. गांवचें गिमांतलें रूप पुरायपणान नाच जाता, इतलो गांव बदलता. व्हाळ- न्हंयो व्हांवपाक लागतात, झरे फुटतात, दोंगर घसघश्यांनी सजतात. तांची मजा घेवपाक कितलेशेच लोक वा पर्यटक गांवांनी येतात रस्त्या कुशीक आशिल्लीं झाडां दाट जातात. 

गांवांत भुरगीं व्हाळांनी नुस्तें धरतात, जाल्यार बायलो रानांतल्यो भाजयो काडटना दिसता. पावसाच्या दिसांनी गावांत वेगवेगळ्या सुकण्यांचीं गितां आयकूंक येतात आनी वातावरण खूब मनभुलोवपी जाता. कोगळाचो, चिमण्यांचो, मोरांचो आवाज तेच बरोबर दोंगरांतल्यान व्हांवपी न्हंयेच्या उदकाचो आवाज पातळटा आनी पुराय वाठार सोबीत संगितान भरिल्ल्याचें अणभवपाक मेळटा.

पावसाच्या दिसांनी गावांतल्यो वाटो ओल्यो जातात, तर केन्नाय चिखलान भरतात. जाणटीं घरांत आलाशिरो घेतात. ल्हान भुरग्यांक तर पावसांत भिजपाक खूब आवडटा. कांय भुरगीं उदकांत उडयो मारतात, कागदाचीं व्हडीं करून सोडटात, तर कांय भुरगीं गितां गायत पावसाच्या उदकाची मजा घेतात. श्रावणांत नागपंचम, सुतापुनव, रक्षाबंधन, गोकुळाश्टम अशे कितलेशेच सण मनयतात. ह्या वेळार देवळांनी पुजा, भजन, किर्तन जाता. लोक एकठांय येवन हे उत्सव मनयतात.

निमाणें सांगपाचें जाल्यार पावस हो गांवचे जिणेचो म्हत्वाचो भाग. पावसांतलो गांव म्हणल्यार सैमाच्या मांडयेर विसव घेवन, जिवंतपणान भरिल्लो, उत्सवांनी भरिल्लो एक सोबीत देखाव. पावसाक लागून गांवचें जिवीत, संस्कृताय, शेती, उत्सव आनी लोकांचो संघर्श हें सगळें पावसाच्या थेंब्यांनी भरसून गेल्लें आसता. शारांतल्या लोकां खातीर पावस म्हणल्यार येरादारीची जाम पूण गांवां खातीर पावस म्हणल्यार जिवीत आनी एक नवी सुरवात. देखून पावसांतलो गांव म्हणल्यार सैमाच्या मोगान न्हाणयिल्लें एक सोबीत सपन, जें सगळ्यांनी अणभवपाक जाय.

दिक्षा वेळीप

एम. ए. कोंकणी

सरकारी महाविद्यालय, केपें