भांगरभूंय | प्रतिनिधी
एक काळार, चड काळ न्हय, गोंयच्या पावसाळ्यांत गमबूट घालून शाळेंत वताले, सत्री आसून लेगीत भिजिल्ली शाळेचीं पोती आनी ल्हान ल्हान व्हाळांतल्यान व्हांवपी कागदी बोटी. भाताच्या शेतांतल्यान बेबकी उडी मारतात तें आमी पळयलें, वणटींचेर गोगलगाय शिंपडटना पळयली. आमी उक्त्या पांयांनी धांवताले, आंब्याच्या झाडां वयल्यान चडटाले आनी मोव ओल्या मातयेंत गोटी खेळटाले. म्हाका अजूनय याद आसा, म्हजी आवय गरम, हंगामी आनी निरोगी पदार्थ शिजयताली जी घरांत उबदार, धुंवराच्या सुगंधान भरताली, शाळेंतल्यान घरा परततनाच म्हाका येवकार दिवपी वास.
म्हजे आवय-बापूय म्हणटाले, “सुकण्यांक तान लागल्या; तीं पावसाक उलो मारतात.” कुरकुरीत वर्दी घालून शाळा परतून उगडप, ताज्या नोटबुकांचो वास, एकदम नवी शाळेची पोती, खिळखिळीत पावसाचे पांयतणे आनी रंगीत सत्री. पूण खरी खोस म्हळ्यार पांयान शाळेंत वचप. वाटेर व्हांवपी पावसाच्या उदकांतल्यान उक्त्या पांयांनी आमी पोरणी नोटबूक बोटींनी गुठलायली आनी तात्पुरत्या कालव्यांतल्यान धांवडावन व्हांवडावन दवरली. पूण आयज आमच्या भुरग्यांक पावसाच्या दुराचाराची तशीच रूच मेळटा काय? दुख्खाची गजाल म्हणल्यार ती भावना फिकी पडटा अशें दिसता.
भलायकेची चिंता आशिल्ल्यान आमी आतां आमच्या भुरग्यांक भिजोवंक दिना. टिनाच्या पाख्याचेर पडपी पावसाच्या थेंब्याच्या आवाजाच्या जाग्यार मोबायल स्क्रीनांची शांत चमक आवाजान बदल्ला. उदकाचेर लात मारचे परस आतां भुरगीं पावस आनी ताच्या अद्भुता ह्या दोनूय गजालीं पासून राखून गाडयांनी आनी स्कुटरांनी शाळेंत वतात. पावसांत भिजिल्ल्या तांबड्या गुलाबाचो वास, आमच्या बागेंतल्या वाटेर आशिल्ल्या सदाफुलीचो सकाळींचो झिलमिल आनी शेतांतल्यान आनी निचऱ्यांतल्यान कुरकुरीत जावपी बेब्यांचो एकदां वळखीचो सांजवेळाचो कोरस लेगीत गेले. सैमाच्याच लोरी सारको रातभर प्रतिध्वनीत जावपी तो आवाज, आमच्या सैमीक जगांत आनी आमच्या जिवितांत सरपटपी बदलांची एक शांत लक्षण. आमी पालक म्हूण आमचीं भुरगीं सुरक्षीत आनी सुकीं आसात हाची खात्री करूं येता, पूण आमी ओगीच तांकां कितलेशेच मोलादीक कितें तरी लुटतात काय?
घडये थोडें सोडून दिवपाचो, तांकां उदकाचो शिंपडो जाणवपाक दिवपाचो, बेब्याचो कुरकुर आनी पानांचेर पावसाचो धपको आयकूंक दिवपाचो वेळ आयला. सगळी मजा वाय -फाय (इंटरनेट) वांगडा येना हें तांकां कळोवप, आनी एक फावट पावसांत भिजल्ल्या कागदाच्या बोटींनी गुठलायल्ली खोस आयली हाची याद करून दिवप. भुरग्यांक साद्या, प्रत्यक्ष कार्यांत वांटेकार केल्यार गोंयच्या पावसाच्या हंगामाचें आकर्शण परतून मेळोवपाक मदत जावंक शकता. पोरण्या दिसाळ्यांतल्यान बोटी तयार करप आनी व्हांवपी नाल्यांतल्यान धांवड्यो मारप रचनात्मकताय आनी गती आमी शिकोवंक शकतात. शेतांनी उडी मारपी देडकां पळोवन तांकां जिवीत चक्र आनी थळाव्या प्राण्यांची वळख जाता. पावसाच्या दिसांनी भाजीपाल्याची बाग लायल्यार मोसमांत पिकांचें आनी उदरनिर्वाहाचें पोशण कशें जाता तें दिसून येता. पेरिविंकल, हिबिस्कस, पावसाच्या लिली सारकिल्लीं रानवटी फुलां एकठांय केल्यार तांकां थळावी वनस्पत आनी संवेदी सोबीतकायेची कदर करपाक मदत जाता.
शाळा आनी समुदाय “पावसाचे दीस” ह्या विशयाचेर आयोजन करूंक शकतात, भुरग्यांक तांच्या भोंवतणच्या वाठारांचो सुरक्षीतपणान सोद घेवपाक प्रोत्साहन दिवंक शकतात-खंदकांत उडी मारप, किडे दिसप, वा पावसांत भरिल्ल्या वनस्पतींची नोंद करप. गांवच्या जाण्ट्यांक लोक कथा आनी फाटल्या पावसाळ्याचे उगडास सांगपाक आपयल्यार मौखीक परंपरा पुनरुज्जीवित जावंक शकता, भुरग्यांक गोंयच्या गिरेस्त दायजाचो आदार मेळटलो. मजा, शिक्षण आनी सैम एकठांय करून आमी पावसाच्या दर एका दिसाचें, खोशयेन, जिज्ञासेन आनी जोडयेन भरिल्ल्या जिवंत वर्गांत रुपांतर करूंक शकतात.
पावसाळो फकत सत्र्यो व्हरपाचो न्हय, आमच्या भुरग्यांक तांच्या भोंवतणच्या जगाचो खरो अणभव दिवपाचो आसा. खड्डे मारपाची खोस, शिंपडल्या उपरांत हांसो, गाळ पडिल्ले कपडे आनी खोसदिणें हांसो-हे भुरगेपणाचे खरे खीण जे खंयच्याच मोबायल स्क्रीनाक बदलूंक शकनात.
आवय- बापूय म्हूण आमी आमच्या भुरग्यांक पावसाचो आनंद घेवपाचें स्वातंत्र्य दिवचें- उडी मारप, ओगळप, हांसप आनी खेळप. पूण तेच वेळार, आमी सादूर रावूंक जाय. ते सुरक्षीत रावपाची खात्री करात, खर पावस वा हुंवार येवपी वाठार टाळात, पावसाच्या उदका पसून वाटावपाक साधनां घालात आनी उपरांत गरम रावात. पावसाळो फकत पावसाचो न्हय-हो भुरगेपणाचो आनंद परतून मेळोवपाचो आसता, एका वेळार एक थेंबो. तें काडून उडोवचें न्हय.
सोनिया देसाय
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
