पर्यटकांक गांवां कडेन आकर्शीत करतना सुविधा नाकात?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दुसरें म्हणल्यार गोंयच्या दर्यादेगांचेर ‘टॉयलेटीं’ची जाय तशी सुविधा नाशिल्ल्यान, जे पर्यटक रातचे दर्यावेळांचेर न्हिदतात ते सकाळ फुडें हळशीक करून वतात आनी ताची घाण मागीर लाखांनी रुपया मोडून नखेत्री हॉटेलांनी रावपी पर्यटक जेन्ना दर्यादेगेचेर भोंवपाक येता तेन्ना तांकां घेवची पडटा अशी कागाळ भागधारकांची आसा.

पर्यटन मंत्री रोहन खवंटे हे एक हुशार आनी अभ्यासू राजकारणी. ‘काडली जीब लायली ताळ्याक’ अशें ते केन्नाच करिनात. तांची अभ्यासू वृत्ती चड करून ते विरोधकांत आशिल्ले तेन्ना गोंयकारांनी पळयल्या आनी आयजूय सत्तेच्या कदेला वयल्यान उठून खंयच्याय प्रस्नाक जाप दितात तेन्ना तांकां त्या विशयाचें ज्ञान खोलायेन आसा हें जाणवता. आपले कडेन जीं खातीं आसात, ताचें पुरायपणान ज्ञान आसप गरजेचें, तेन्नाच खंयचोय मंत्री आपल्या पदाक न्याय दिवंक शकता. रोहन खंवटे हांचे कामगिरींत तें ज्ञान झळकता.
रोहन खंवटे हांणी पर्यटन खात्याचीं सुत्रां हातांत घेतकच पर्यटन मळार आशिल्ल्या ‘दलालां’ची दादागिरी हुमटावन उडोवपाचें पयलें पावल मारलें. तांणी पावल मारलेंच म्हूण जायना, तांकां ते खातीर चड तेंको जाय आसता पुलिसांचो. कित्याक तर ह्या दलालांक धरून कारवाय करपाचें काम तांचें. एकदां दर्यादेग वाठारांत आशिल्ल्या पुलीस स्टेशनांचेर बदली जाली म्हणटकच, ‘कांय’ पुलीस थंयच्यान हालपाक सोदिनात अशी परिस्थिती आसता. तशेंच कांय जाण तर अशा पुलीस स्टेशनांचेर काम करपाक आशेतात. कित्याक तें थंयच्या लोकांक खबर आसा? हे खातीरच तर कळंगूटे आनी बागा वाठारांतले लोक आपल्या आमदारा सयत रस्त्यार देंविल्ले आनी तांणी डान्स बार, दलाल आनी ‘प्रॉस्टिट्युशनाचेर’ कारवाय करपाची मागणी केल्ली. हे वेवसाय हांगां चलतात म्हूण पुलिसांक खबर आसचें ना? ना जाल्यार तांचो ‘खासा विभाग कितें करता? आनी कित्याक लागून कारवाय जायना? साद्या दलालांचेर कारवाय करपाक पुलिसांक आडमेळीं कित्याक येतात?
आदीं दर्यादेगांचेरच दिसपी हे दलाल पर्यटनाचें आकर्शण आशिल्ल्या सगल्या सुवातांनी पावल्यात अशें भागधारक म्हणटात. हे दलाल गोंयांत येवपी पर्यटकाक खऱ्या अर्थान लुट्टात. जी गजाल 100 रुपयांक मेळपाक शकता, तीच गजाल हे दलाल 200-300 रुपया करून पर्यटकांक विकतात. त्यो मागीर खंयच्याय सुविधांच्यो तिकेटी आसुंदी वा सामान. रोहन खंवटे हांणी हाचेर परत परत आवाज काडटकच कळंगूटे पुलिसांनी कांय दलालांक धरले आनी तांचेर कारवाय केली. पूण ते परत ह्याच वेवसायांत आयले जाल्यार तांचेर नदर दवरपाची गरज आसा आनी दिश्टी पडले जाल्यार खर कारवाय जावपाची गरज आसा. कित्याक तर ते गोंयचें नांव बदनाम करतात असो आरोप तांचेर जातात. मंत्री खंवटे हांणी तर हे आदीं हे दलाल गोंयचें पर्यटन शेजारच्या राज्यांनी ‘डायव्हर्ट’ करतात अशें लेगीत म्हणलां. दर्यादेगांचेर ‘वॉटर स्पोर्टस्’ची मजा लुटपाक येवपी पर्यटकांक हे दलाल आडभरीत मोल सांगतात आनी शेजारच्या राज्यांनी ‘डायव्हर्ट’ करपाचो यत्न करतात. इतलेंच न्हय तर हे दलाल बेकायदेशीर ‘मसाज पार्लर’ आनी ‘नायट क्लबांच्या’ भायर रावून पर्यटकांक बळजबरीन भितर व्हरतात तांकां मारतात आनी तांचे कडल्यान फोर्सान पयशे काडून घेतात अश्योय घडणुको गोंयांत जाल्यात. हातूंतल्यान जाता कितें तर ‘गोंयचें नांव बदनाम’
दुसरें म्हणल्यार गोंयच्या दर्यादेगांचेर ‘टॉयलेटीं’ची जाय तशी सुविधा नाशिल्ल्यान, जे पर्यटक रातचे दर्यावेळांचेर न्हिदतात ते सकाळ फुडें हळशीक करून वतात आनी ताची घाण मागीर लाखांनी रुपया मोडून नखेत्री हॉटेलांनी रावपी पर्यटक जेन्ना दर्यादेगेचेर भोंवपाक येता तेन्ना तांकां घेवची पडटा अशी कागाळ भागधारकांची आसा. अशे स्थितींत पर्यटक गोंयांत कित्याक येतलो? आतां हे परिस्थितीचेर कारवाय करपाचें काम पुलिसांचेंच. रातच्या वेळार पॅट्रोलींग करून जर खंयूय न्हिदपी आनी आपल्याक जाय तशें करपी पर्यटकांचेर कारवाय केली जाल्यार अशी वायट परिस्थिती उप्रासुंकूच शकना. पुलीस कित्याक कारवाय करिनात?
काँग्रेसीचे आमदार कार्लूस फेरेरा हांणीय ह्या विशयाचेर चालू आशिल्ल्या विधानसभा अधिवेशनांत आवाज काडलो. तांणी पर्यटनाच्या मळार बर्‍यो सुविधा मेळपाक जाय अशें सुचयलें. कांय म्हयन्यां आदीं गोवा फॉरर्वडच्या महिलांनी पत्रकार परिशद घेवन गोंयांतल्या म्हामार्गाचेर ‘वॉशरूम’ ची सुविधा आसपाक जाय अशी मागणी केल्ली आनी ताचीं कारणां सांगिल्लीं. अशा सुविधांचो उणाव आशिल्ल्यान महिलांक कसो त्रास जाता हाचेर तांणी उजवाड घाल्लो. सरकार जेन्ना ‘सन, सॅन्ड अ‍ॅण्ड सी’ ह्या संकल्पनेंतल्यान भायर सरून पर्यटकांक गांवगिऱ्या वाठारांतल्या पर्यटन थळां कडेन आकर्शीत करपाचो यत्न करता, तेन्ना अश्यो सुविधा आसूंक नाका? आमच्या शारांतल्या बस स्टॅण्डांचेर सोडले जाल्यार आनीक आमकां खंय ‘सुलभ शौचालय’ दिसतात? ते आसूंक जाय नाजाल्यार पर्यटक गांवांची वाट कशी धरतले?
मंत्री रोहन खंवटे हांणी विरोधकांच्या ह्या सुचोवण्यांचो विचार करचो आनी पर्यटनाचे उदरगती खातीर त्यो चालीक लावच्यो अशें दिसता. नाजाल्यार गोंयचो हो अर्थीक कणो केन्ना मोडत हें सांगूंक शकना. मिना खणी बंद जावन एक दसका परस चड काळ गेला. आदले सारको हो वेवसाय परत सुरू जातलो अशीं चिन्ना तरी दिसनात. अशा वेळार आमचे कडेन जें आसा, तें सांबाळून दवरून ताची वाड करपाची जबाबदारी सरकाराची. ताचीय वाट लागली जाल्यार रिणाचें वजें चडूच जड जातलें आनी दवरणेंय मोडून पडटलें. तें मोडचें न्हय आनी राज्यांतली जनता सुखा समाधान रावची अशें सरकाराक दिसता जाल्यार ते वटेन पावलां मारपाची गरज आसा. विरोधकांनी पर्यटकांचो आंकडो देंवला असो बोवाळ घालतकच, मंत्री रोहनबाब खंवटे हांणी तांकां ‘आंकड्यांनी’ जाप दिली. पोरूं कितले आशिल्ले आनी अंदूं कितले आशिल्ले, तशेंच कोविडाच्या काळांत कितें स्थिती आशिल्ली आनी आतां कितें आसा तें सांगलें. तांच्या आंकड्या वयल्यान पर्यटकांचो आंकडो देंवूंक ना अशें दिसता. मात भागधारक अंदूं कांयच वेवसाय जावंक ना अशें सोपूत घेवन सांगतात. म्हज्या आंगणांत कितलीं पणुसलां पडून ताची भातेरी जाली, हें म्हाकाच कळटा कित्याक तर दोळ्यां मुखार लुकसाण दिश्टी पडटा.
(लेखक आयएएएस ह्या राष्ट्रीय खबरां संस्थेचे
गोंयचे मुखेल प्रतिनिधी आसात)

संजय बोरकार
9921343430