परमळीत हातो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

म्हाड्डोळ आनी बाणस्तारीच्या सप्तकी बाजारांत हे हाते दिश्टी पडटात. पूण, हालींसाराक हे खीण अणभवपाक उणे मेळटात. फुलां, फळा, भाजयो, कंदमुळां आदले वरीं आतां बाजारांत दिसनात. हो खीण दिसता, ताणें स्वताक भाग्यवान समजुचें.

आयज फांतोडेर दाट धुकें पडिल्ले. अशें दाट धुंवटें पडत जाल्यार काजु पिकाचेर वायट परिणाम जाता, पीक उणें
येता, अशें आमचे शेतकार भाव सांगतात. धुकें पडत जाल्यार काजुच्या झाडांक आयिल्लो चंवर झडुन वता आनी पिकाची लुकसाणी जाता. ह्या वर्सा तर दिवाळे कडेनूय पावस पडलो. आंबो, काजीं आयिल्लो चंवर पावसाच्या उदकांत व्हांवुन गेलो….
जेन्ना- जेन्ना अशें दाट धुकें पडटा तेन्ना म्हजे पाय आमच्या घरा सकयल आशिल्ल्या कुळागरांत आपसुकी पावतात. ‘कोण चड उंचायेर पावता?’ हाजी सर्त माडयो (सुपारेचीं झाडां), माडांनी लायिल्ली आसता. तांचे मदलीं केळींची पाचवीचार रोंपां तांचे कडेन तुमची नजर ओडून घेतात. जायफळ, मिरया हाचे सारकी मसाल्याचीं झाडां कुळागरांनी आपलें वेगळेंपण जपुन आसतात. केळ्यांनी भरिल्लो घड आनी ताका लोंबकळपी काॅफी कोराच्यो बोणयो पळयत रावन दिसता. तुमी घेतिल्ल्या कश्टांचें फळ तयार जालां तें पळोवन जीव धादोशी जाता….
तळ्यांतल्यान वातन काडुन कुळागरांत हाडिल्ल्या उदकाचो पाट हुपुन व्हाळा देगेर वतना, भोंवता- भोंवता तुमचें मन धुंद करपी आनी झिंग हाडपी परमळ तुमकां येवकार दिता…. मन सांगुंक लागता की व्हाळाचे देगेर लायिल्लो हातो (ताका कवासोय म्हणटात.) आपलो परमळ चारी दिकांनी फांकोवन दाट धुक्याच्या मनरिजोवपी सकाळच्या पारार सगल्यांक उर्बेभरीत येवकार दिता.
हांव त्या व्हाळा देगेर पावत जाल्यार तो हळडुळो हातो काट्यांतल्यान आपले आंग चोरुन भायर काडून चारुय दिकांनी पळयता. मनांतल्या मनांत चिंतलें की हो पयलोच फुलिल्लो हातो देवाच्या पांयार ओंपतलों. कुशीकच कुमयाच्या पानाचें झाड आसा. ताचीं लांब- रुंद पानां काडलीं आनी व्हाळाच्या व्हावत्या उदकांत निवळ धुलीं…. तो हातो तातूंत अळंग गुठलायलो आनी बद्ध घराची वाट धरली….
हाते दोन तऱ्यांचे आसतात. एक बोणकीच्या झाडांनी वाडिल्लो हातो, जो वर्सयभर केन्नाय फुलता. पुण, ताका चड परमळ आसना आनी ते झाड रानवटी कसें भासता.
दुसरो हातो हो केगदीचो. हळदुवोच. हो मात्सो नाजुक आसता आनी फकत पोष, माघ, फाल्गुनात फुलता. आपली सुंदरताय आनी घमघमीत परमळ चारुय दिका फांकयता. फोंड्यां बुधवार आनी शेनवारच्या बाजरांत भाजी विकपी बायलो हे हाते विकपाक घेवन बसतालीं. म्हाड्डोळ आनी बाणस्तारीच्या सप्तकी बाजारांत हे हाते दिश्टी पडटात. पूण, हालींसाराक हे खीण अणभवपाक उणे मेळटात. फुलां, फळा, भाजयो, कंदमुळां आदले वरीं आतां बाजारांत दिसनात. हो खीण दिसता, ताणें स्वताक भाग्यवान समजुचें.
भाटांत कामाक येवपी कामेर्‍यांक हात्याचीं फुलां खुब भावतात. नटुन- थटुन भायर सरतना तीं आपलें माथें ह्या हात्यान शिरींगारुन घेतात. हात्याच्यो लांब पाकळ्यो सोडयतना तातुंतल्यान सुवासीक, घमघमीत असो पावडर हाताक लागता. भुरगेपणांत हो पावडर आमी तोंडाक फासताले आनी कोण चड गोरो दिसता आनी काळ्या कातीचो कोण, पावडर लावन चड गोरो जाला, हाची तुळा करताले!!

एकनाथ सामंत
9226219723