पयसो मेळटा, नीती शेणटा ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

एका फाटल्यान एक दोन भयणींक पुणे, मुंबय गाडये खाला चिड्डून मारपाच्यो दोन घडणुको घडल्यो. गिरेस्तांचे युवा अवस्थेंतले चले गाडी चलयताले, राजकारण्याचे लागसल्ले आवय बापूय. हालींची घडणूक तर दिसा उजवाडांतली. दोनूच न्ही लोकसभा वेंचणुकेवेळार हालीं कर्नाटकांत जाल्ले अस्तुरी अत्याचाराचे घडणुकेंतय राजकारणी. ह्या घडणुकांतल्यान केंद्र, राज्य सरकार कितें शिकलां? रस्तो येरादारी कायद्यांत व्हड बदल बेगीन जावपाची गरज आसा. लोकसभेंतले विरोधी पक्ष मुखेली खासदार राहुल गांधी तेपासत सरकाराच्या फाटल्यान लागतले अशी आस्त आसा. अचूक भाशणातल्यान, प्रधानमंत्र्याक पत्र धाडून. पयसो मेळटा, नीतीशास्त्र शेणटा, तें तुमी आमी देसाक शिकोवया असो रकाद पत्रांतल्यान ते धाडटले?
नीती म्हळ्ळ्यार फकत कायदो न्ही, मनीसपण पाळपाचेंय नीतीशास्त्र आसा. परंपरा, नेमावळी, भाशे इतलेंच शरीराचे भाशे कय म्हत्व आसता. तेंय एक नीतीशास्त्रच, संसद आनी संसदेभायरय. राजकारण्यांनीच न्हय तर तुमी आमी शिस्तीन सगल्यांनी तें आपणावया. नागरिकांची लागणूक फकत मतां दिवपाची नासता. आपल्या पायां पोंदा पळोवंक सरकार चुकता जाल्यार ते सरकाराक वेगवेगळ्या मार्गांनी कळोवंक शकतात, राजकारण कुशीक दवरुन. तें शिकोवपी आदले खासदार अमृत कांसार, गोपाळराव मयेंकार आयज आमचे मदीं ना. दोगांय कडल्यान विद्यार्थ्यांक खूब शिकूंक मेळ्ळें. इंग्लिशींतल्यान प्रस्न विचाल्ल्यार ते कोंकणी, मराठींतल्यान जापो दिवपी.
कायदो म्हाविद्यालयांत भारताचें संविधान या विशयाचे प्राध्यापक आशिल्ले अॅड. कांसार पयस गाडी दवरुन चलत वचपी. बसींतल्यान येरादारी करपी आमदार, शिक्षक, प्राध्यापक उण्या प्रमाणात आसतले. नीतीशास्त्र शिकोवपी चारशें नागरीक नासतले? पुणे गाडयेचे घडणुकेंतले राजकारण गाडयेन उकतें करचेआदीं गिरेस्त पुताक, घरकान्नीक बंदखणी मेरेन पावपी पत्रकार, म्हायती हक्क कार्यकर्ती विनिता देशमुख झगडपी, झुजपी. लोकशायेचो चवथो खांबो कोसमेतना विनितान ते घडणुकेंतल्यान दोतोर ते पत्रकारां मेरेनची सांखळ उक्ताडार हाडली. पयसो मेळयतना गिरेस्त नीती, नीतीशास्त्राक पाळो दिनात हे नीतीचेर अचूक उजवाड घालपी माध्यमां एक दोनच. मनीसपण कितें तें गिरेस्तांक खबर नाशिल्लें अशें न्ही. तांच्या भुरग्यां मेरेन ती नीती ते पावोवपाक शकले ना हें ती घडणूक सांगता.
तंत्रज्ञानांतल्यान, उदरगतींतल्यान जाल्ले बदल, ताचो सैम, भोंवतण, समाज, राजकारणाचेर जावपी परिणामांचो खोलायेन अभ्यास जावचो. कोयर वेवस्थापन प्रकल्प हाडटना, मोपा विमानतळाची बुन्याद घालतना आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांणी मतांचो विचार केलो ना. तेन्नाचे अवस्थेचें, फुडाराचें चितलें. ते चुकतात तेन्ना तांचेर जापसालदारकी घालपी पयलींचे मुख्यमंत्री प्रतापसिंह राणे ते खंय चुकले तें “ तुमी ” ह्या उतरान सुरवात करुन दाखोवन दिताले. फकत विधानसभेंत न्हय, तांच्या केबिनामेरेन वचून, योग्य अपाॅयंटमेंट घेवन. आमदार दिगंबर कामत, मुख्यमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत हेय श्री. राणे हांकां आदर्श मानपी. संसदेतलें नीतीशास्त्र तांचे कडल्यान शिकपाक जाय. आदल्या आमदार, मंत्र्यांनी बऱ्याच उण्या पगाराचेर राजकारण केलें. एक दोन आमदार, मंत्र्यांचे निजी सचीव मंत्री, आमदारय जाले पूण चड तेंप तिगपी कितले? एकादरे नीती, उच्च शिक्षण तांचे कडेन, तांच्या सचीवां कडेन नाशिल्लें आसूंये.
संसद, विधानसभा, पंचायत, जिल्लो पंचायत, नगरपालिकेचे बदलपी कायदे, नीतीशास्त्र लोकप्रतिनिधी, अधिकाऱी, नागरीकांकय शिकोवप गरजेचें.
लोकप्रतिनिधींचो पगार, भत्तो वाडटा तेन्ना ते लागणुकेक पाळो दितात? पंच, सरपंच, नगरसेवक, आमदार वर्साक एकदां आपल्या वाॅर्डांत, मतदारसंघांत भोंवतात? आपल्याच मतदारसंघांत राबीतो करपी चडशे आमदार आसात. पंच, सरपंच, नगरसेवक वाडो विसरतात, घरां भाड्यान दितात. वाड्यावयले झरे, तळें, शेतां पुरयतात ताची खबर तांकां आसता? एकल्याक दिल्ल्या घरांत चौग आलाशिरो घेतात, अकस्मात पावस, वारो येवन घर मोडून चवगांक दुखापत जाता. तेन्ना लुकसाण भरपाय कोणाक दिवप ?
पयसो सगलेच मेळयतात, सगल्यांकच मेळिल्लो पयसो पावता अशें ना. पयशांचें मोल भुरगेपणांतच शिकोवचें, आवय बापूय, आजो आजेन.
नीती शिकोवपाक सिनियर राणे विधानसभेंत नासत, घराब्यांत, समाजांत ते आसात. कालची लोकशाय शेणटना लोकशायेच्या चवथ्या खांब्याचीं तत्वांच न्हय नीतीशास्त्रांतली नांव, गांव क्रियापदां कशीं उरतलीं?

सुहासिनी प्रभुगांवकार

9881099260