पदभार सांबाळटना

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मेळिल्लें कदेल म्हणल्यार हुकुमशाय न्हय. हो ‘पदभार’ मस्तकाक मारून घेतल्यार… ‘सबका साथ, सबका विकास, सबका प्रयास’ जायत व्हय?

आयज काल दरेक प्रमाणीक, निसुवार्थी मनीस प्रमाणीकपणान काम करपाचो यत्न करता. तो आपल्या कामाचेर पुराय लक्ष दवरून फावो तो पगार मेळटा हाचें भान राखता. पगारा प्रमाण आपलें काम फावो तशें जाता काय ना हेंवूय तो पारखिता. कितेंय उणाव दिसल्यार आपली चूक सुदारून बरें सादपाचो यत्नूय करता. कोणाच्याच तोखणायेची आस धरिना. काम करतना, घरच्यांक पुराय विसरायेर घालता. तन-मन एकठांय करून आपली जापसालकी सांबाळटा. कामांतल्यान वेगळोच खोस अणभवता. तरी आसतना, ताच्या वाट्याक ती येताच…! हय, खंत. नाण्याक दोन वटो आसता. तेच प्रमाण दरेक कार्यालयांत वा आस्थापनांत दोन तरांचीं मनशां आसतातूच. सुवार्थी आनी निसुवार्थी. आनी देखूनच दरेक कार्यालयाच्या चौकणांत शकुनीमामा प्रवेश करता. उपरांत, ताकाच लागून ह्या दरेक चौकोणाची उदरगती आड अभरगत वावरूंक लागता.
‘देशाची उदरगत करतलो जाल्यार दिल्लीक वचपाची गरज ना.’ अशें महात्मा गांधी म्हणटाले. म्हजीं घरचीं म्हणटालीं, ‘घरांतल्या जण एकल्यान आपणाचेर सोंपयिल्लें काम निश्ठेन, जापसालकेन, निसुवार्थपणान केलें जाल्यार घरांत सूख-समृद्धी नांदता.’ घर तसो देश. देशांतल्या नोकरदार (चौकीदार लेगीत) वर्गान जर आपणाचेर घाल्ली जापसालकी वेवस्थीत रितीन, निसुवार्थीपणान तातूंतलो आनंद मेळयत केलें जाल्यार देशांत सूख समृद्धी नांदतली. हें सामकें खरें. पूण देशांत मात सुवार्थी मनशांचीं किजिलां वाडल्यांत. सुवार्थाचे भकीक पडून ‘पदभारी’ मनीस निसुवार्थ्यांची गची आंवुळटना दिसता. आनी हें समा न्हय. हें सामान्य मनीस आड्डी मारीत सांगत आसता. पूण ताचें मात कोणूच आयकना.
‘पदभार’ सांबाळपी पावला कणकणीं आसात. पूण सगलेच जापसालकेन, निश्ठेन, वागतात अशें ना. चडशा जाणांक पदभार मस्तकाक मारिल्लोच दिसता. घरांतल्या मनशां सावन मुखेलमंत्र्या मेरेन. तशेंच देशाच्या चौकीदारा मेरेन पदभार वावरत आसा. दरेकल्यान येवजूंक जाय. आपूण जें पद सांबाळटा तें हेरांच्या हिता खातिरूच. न्हय स्वताच्या पोटा खातीर, कुटुंबा खातीर. घडये त्या कांय जाणांक म्हत्वाच्या गजालींचो त्याग करचो पडटा. पूण अशे तरेन वागपी ह्या संवसारांत खूब उणे आसात.
वयल्या पदांचेर पावतकच खालच्यांचेर शेक गाजोवप चड प्रमाणांत घडटा. आपल्या अधिकारान दुसऱ्यांचो छळ करपी बरेच जाण आसात. अधिकारांच्या माझान बायलांचेर लेगीत आगळिको जातात. ह्या आगळिकां वरवीं देशाची उदरगत जाता व्हय?
म्हजे इश्टागतीतलो एक बिल्डर इश्ट ऑफिसांत दरेक दिसा आपल्या कर्मचाऱ्यांची बसका घेता. कामाचें नियोजन करता. कर्मचाऱ्यांच्यो अडचणी समजून घेता. तांचे प्रस्न सुटावे करपाचो यत्न करता. तशेंच तांचे मनरिजवणे खातीर कार्यावळी आंखता. कर्मचाऱ्यांक काम करपाक उर्बा दिता, आनी आपणा वांगडा तांचीय उदरगत सादीत देशाचे समृद्धीकय
पालव दिता.
याद येता आदरणीय अब्दुल कलाम हांची. एका दिसा तांणी आपल्या कर्मचाऱ्यांक एक काम दिवन कितलोय वेळ लागल्यार लेगीत तें पुराय करूनच घरा वचपाक फर्मायलें. पूण एका कर्मचाऱ्यान आपल्या भुरग्यांक सांजवेळा स वरांचेर सर्कशीत व्हरता म्हूण उतर दिल्ल्यान ताचे मुखामळार निर्शेणी फांकली. दुसऱ्या एका कर्मचाऱ्या कडल्यान तांकां ती कळ्ळी. पूण तांणी कर्मचाऱ्याक संद दिली ना. ते मात आपले वेळेर भायर सरले. बाबडो कर्मचारी दिल्लें काम पुराय करून निर्शेणीतूच आठ वरांचेर घरा आयलो. भुरग्यांक आनी बायलेक कशी जाप दिवची हेंच तो येवजितालो. तो घरांत भितर सरलो ताका भुरगीं कोणूच दिसली ना. आपले घरकान्नी कडेन ताणें चवकशी केली. तेन्ना ताका कळ्ळें की, तांचे सर कलामजी तांकां स वरांचेर येवन सर्कशीक घेवन गेल्यात. केदे व्हड हे अब्दुल कलाम. देख घेवपा सारकें. तांकां तांच्या पदाचो इल्लोय गर्व नाशिल्लो. मात ते कर्तव्याक जागताले.
आयज समाजांत सरपंच, पंच, आमदार, मंत्री साबार मळा वयले अधिकारी कितले इमानदारीन ‘पदभार’ सांबाळटात हें दरेकलो पळयता. तांची कितें देख घेवची?
दरेक मनशान, जापसालकेन आपलो पदभार सांबाळटना आपल्या कार्यातल्यान बऱ्यो यादी फाटल्यान उरतल्यो हाची जाण दवरपाची गरज आसा. पदभार सोंपले उपरांत आदलोच मान, नातें, हेरां वांगडा उरतलें हाचें भान दवरूंक जाय. निवृत्तींत बरें मेळयतलो जाल्यार प्रवृत्तींत ताणें बऱ्या कर्मांची गुंतवणूक करूंक जाय. कंपनींत पदभार सांबाळटल्यांनी कर्मचाऱ्यांक घेवन आदार दीत जाल्यार उत्पादनां लेगीत वाडीक लागता हें विसरूंक फावना?
आयज जण एकलो वयल्या अधिकाऱ्यांचें बरेंपण घेवन आपलें काम कशे तरेन दुसऱ्यांचेर घालून सुसेग मेळोवं येता हाचेर लक्ष्य केंद्रीत करता, आनी आपलें सादोवन घेता. दुसऱ्यांच्या मनाची जाल्ली आवतिकाय तो विचारांत घेयच ना. धर्मग्रंथांनी म्हणलां ते प्रमाण ‘लव्ह अदर्स एज यू लव्ह युवरसेल्फ’ मानीच ना. तातूंतल्यानच मनीसपणाचो धर्म ते पाळीच ना, हें स्पश्ट जाता. बरें शिक्षण घेतिल्ले सुशिक्षितूच हो धर्म चड प्रमाणांत विसरतात. हें पावला कणकणीं नदरेंत येतकूच खूब वायट दिसता. अशे वागून निदान तांणी आपणे घेतिल्ल्या शिक्षणाचो तरी अपमान करचो न्हय. केन्ना येत काय तांकां हाची जाण?
मेळिल्लें कदेल म्हणल्यार हुकुमशाय न्हय. हो ‘पदभार’ मस्तकाक मारून घेतल्यार… ‘सबका साथ, सबका विकास, सबका प्रयास’ जायत व्हय?

उल्हास यशवंत नायक
8010061867